Sáng 30/8, lễ Tổng duyệt diễu binh, diễu hành A80 diễn ra ở thủ đô Hà Nội. Hàng nghìn người đổ về khu vực Nhà hát Lớn - Quảng trường Cách mạng tháng Tám để hòa chung vào không khí hân hoan trước thềm kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9.
Theo ghi nhận của phóng viên Tiền Phong, đám đông có mặt từ nửa đêm để tìm cho mình chỗ ngồi tốt, gần các khối diễu binh, diễu hành nhất có thể. Trong đó, thấp thoáng bóng hình những bác lớn tuổi mặc trang phục cựu chiến binh.
Bà Vũ Thị Lý, sinh năm 1955, cựu chiến binh quê Sơn Tây (Hà Nội), chia sẻ cùng con cháu đến trung tâm thủ đô vào 16h ngày 29/8 để chuẩn bị sẵn sàng cho buổi tổng duyệt A80 ngày hôm sau. Gia đình bà có mặt xếp hàng tại khu vực Nhà hát Lớn từ 3h sáng 30/8. Tuy nhiên, do lượng người đổ về quá đông, bà không thể tiếp cận được chỗ ngồi ưu tiên cho cựu chiến binh, thay vào đó ngồi xem từ xa tại vườn hoa gần đó.
Bà Vũ Thị Lý cho biết vốn không định tham gia do tuổi tác đã cao, còn lặn lội đường xa. Tuy nhiên, sau khi được con cái động viên, bà mới đồng ý đi một chuyến làm kỷ niệm. Dù có chút mệt mỏi vì thời gian chờ đợi dài và thời tiết mưa gió thất thường, bà vẫn thấy vui và vinh dự khi được cùng mọi người trải qua thời khắc trọng đại của đất nước. Đây cũng là dịp để bà hồi tưởng lại những ký ức xưa cũ trên chiến trường.
Theo nữ cựu chiến binh, bà nhập ngũ từ 27/8/1973, đến nay vừa tròn 51 tuổi quân. Năm 18 tuổi, vì yêu thích màu áo bộ đội, bà viết đơn tình nguyện gia nhập quân đội. Bà nhớ cả xã có tổng cộng 120 lá đơn tình nguyện, nhưng chỉ có 6 trường hợp đủ điều kiện, trong đó có bà.
Bà được phân đến Trạm Thông tin A69 thuộc Đại đội 9, Lữ đoàn 134 (nay là Lữ đoàn 134, Binh chủng Thông tin Liên lạc) ở Tuyên Hóa, Quảng Trị (trước sáp nhập thuộc tỉnh Quảng Bình). Khoảng một năm trước khi bà Lý nhập ngũ, trạm thông tin bị máy bay Mỹ đánh sập khiến 13 cán bộ chiến sĩ hy sinh, gồm 12 nữ và Trạm trưởng Đàm Văn Trình.
“Tôi vào làm việc sau trận ném bom khốc liệt đó, là thế hệ nối tiếp trực máy thay các đồng chí hy sinh. Nhiệm vụ là trực máy nối liên lạc từ Bắc vào Nam. Dù không trực tiếp chiến đấu, chúng tôi góp phần giúp kháng chiến chống Mỹ thành công. Tôi tự hào vì được đóng góp chút công sức vào chiến thắng chung của dân tộc”, bà Lý chia sẻ.
Bà Lý kể thêm lần gần nhất về thăm chiến trường xưa là vào năm 2014. Về sau vì vấn đề sức khỏe, bà chưa có cơ hội trở lại.
Cũng giống như bà Vũ Thị Lý, ông Nguyễn Văn Oanh (sinh năm 1964) không ngủ để cùng gia đình di chuyển từ Bắc Ninh đến Hà Nội kịp giờ xem Tổng duyệt diễu binh, diễu hành A80.
Gia đình ông gồm hơn 10 người bắt đầu xuất phát từ nhà lúc 3h sáng, đến nơi bị choáng ngợp bởi cảnh tượng hàng nghìn người chờ săn. Ông Oanh cũng tiếc nuối vì không tìm được chỗ tốt, nhưng bầu không khí sôi động tại Nhà hát Lớn mang đến cho ông cảm xúc tự hào và vui vẻ.
“Kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9 là cột mốc lịch sử của dân tộc. Tôi dẫn con cháu đi xem diễu binh, diễu hành để nhắc nhở chúng nhớ rằng ngày hòa bình hôm nay được đánh đổi bằng biết bao máu xương của ông cha ta. Đối với tôi, Việt Nam là nơi đáng sống. Lòng yêu nước lan tỏa khắp mọi nơi. Tình người cũng vậy”, ông trải lòng.
Theo ông Oanh, tinh thần tương thân tương ái của người Việt thể hiện từ những cử chỉ nhỏ bé nhất. Ngay trong buổi sáng tổng duyệt, ông chứng kiến tiệm bánh đối diện vườn hoa Nhà hát Lớn mở cửa từ rất sớm, vào 5h30, và mời mọi người có nhu cầu vào rửa ráy, vệ sinh cá nhân.
Khi xem diễu hành, ông cũng nhớ về khoảng thời gian đi lính vào năm 1984, tham gia chiến đấu bảo vệ biên giới phía Bắc của Tổ quốc ở tỉnh Cao Bằng. Thời đó, ông phục vụ trong lực lượng phòng không, không quân, được huấn luyện để bắn máy bay.
Kết thúc thời gian huấn luyện, ông vinh dự được chọn vào đội duyệt binh của Quân đoàn 26 trong lễ tuyên thệ, gắn sao cho chiến sĩ mới. Cũng như những chiến sĩ A80, ông và đồng đội trải qua 3 tháng luyện tập ròng rã, không quản nắng mưa.
Ông Oanh kể nhiều đồng đội bị cảm nắng, nhiễm lạnh, cơ thể mệt mỏi đến mức ngã vào bụi cây để nghỉ ngơi. Tuy nhiên, tinh thần trách nhiệm và lòng yêu nước giúp họ không bỏ cuộc. Nhờ đồng đội hỗ trợ, tiếp sức, họ nhanh chóng trở về hàng ngũ để luyện tập. Có người bố ở quê nhà mất, nhưng nén nỗi đau để hoàn thành nhiệm vụ với nước non, vì đội duyệt binh được chọn kỹ lưỡng, thiếu đi một người là ảnh hưởng đến toàn đội hình.
“Chúng tôi tập đến mòn cả giày. Đồng chí nào cong lưng phải dùng đến nẹp gỗ căn chỉnh lại tư thế”, ông Oanh nói.
Đồng hành cùng Báo Tiền Phong trong chuỗi lan tỏa lòng yêu nước dịp Đại lễ kỷ niệm 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa XHCN Việt Nam (2/9/1945-2/9/2025) có sự tham gia của Trường Đại học Giao thông vận tải TPHCM.