Thời gian qua, các cơ quan chức năng của thành phố đã tăng cường hậu kiểm, xử lý vi phạm, góp phần tạo môi trường kinh doanh lành mạnh. Nhiều vụ việc mất an toàn thực phẩm bị phát hiện, như vụ Cty Liên Anh (xã Sơn Đồng) hay Cty Hồ Trọng Đại cung cấp thịt, rau không đảm bảo cho bếp ăn trường học, cho thấy vẫn còn doanh nghiệp xem nhẹ trách nhiệm pháp lý và đạo đức trong sản xuất, kinh doanh thực phẩm.
Trong khi đó, các doanh nghiệp cung cấp nông sản của Hà Nội lại đang phải “gồng mình” vì chi phí quản lý chất lượng quá lớn. Theo bà Nguyễn Thị Mai, Giám đốc Cty CP Sản xuất và Kinh doanh Thực phẩm an toàn Vinh Hà (xã Đại Xuyên), rau an toàn của đơn vị đang cung cấp cho khoảng 50.000 học sinh tại các trường học ở Hà Nội. “Thực tế, chi phí duy trì hệ thống kiểm nghiệm, tem nhãn, truy xuất nguồn gốc đang là gánh nặng với chúng tôi. Nếu tính đủ vào giá thành, rau sạch sẽ cao hơn nhiều so với rau thường, khiến sản phẩm khó đến tay người tiêu dùng”, bà Mai nói và kiến nghị Nhà nước cần có chính sách hỗ trợ vốn, giảm phí chứng nhận, đầu tư cho các đơn vị làm thật - minh bạch thật.
“Chuyển đổi số, minh bạch thông tin và liên kết chuỗi không chỉ là yêu cầu của thị trường, mà còn là chìa khóa bảo đảm hạnh phúc cho người nông dân, niềm tin của người tiêu dùng và sự phát triển lâu dài của nông nghiệp Hà Nội”. Ông Tạ Văn Tường Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội
Bà Mai cũng nhấn mạnh, quản lý an toàn thực phẩm không thể chỉ dừng ở kiểm tra - xử phạt. “Đó chỉ là xử lý phần ngọn. Cần hỗ trợ hợp tác xã, doanh nghiệp đầu tư công nghệ cao, nhà màng, bảo quản, chế biến để kiểm soát chất lượng ngay từ gốc”.
Từ thực tế sản xuất, ông Nguyễn Tuấn Hồng, đại diện HTX Rau an toàn Bắc Hồng, cho biết mô hình truy xuất tem điện tử từng được hỗ trợ nhưng phải dừng sau hai năm do thiếu nhân lực và chi phí duy trì. “Người nông dân lớn tuổi khó tiếp cận công nghệ. Chúng tôi rất mong Luật Thủ đô mới sớm được triển khai tới cơ sở, để chính sách hỗ trợ đến với người sản xuất nhanh hơn”, ông Hồng nói.
Còn bà Nguyễn Thị Vân Anh, Giám đốc Cty Thực phẩm an toàn Tâm Thành, cho rằng giai đoạn hiện nay là “cơ hội vàng cho thực phẩm sạch” khi thị trường suất ăn học đường mở rộng. Tuy nhiên, bà đề nghị thành phố cần có chính sách khuyến khích đơn vị nấu ăn uy tín, sử dụng nguồn thực phẩm đạt chuẩn theo chuỗi giá trị, giúp xây dựng niềm tin lâu dài giữa nhà trường, doanh nghiệp và người tiêu dùng.
Tăng tốc chuyển đổi số, kiểm soát chất lượng chuỗi thực phẩm
Tại Hội thảo - Tọa đàm “Giải pháp kiểm soát chất lượng, an toàn thực phẩm, minh bạch thông tin nguồn gốc trong sản xuất, sơ chế, chế biến, tiêu thụ sản phẩm nông, lâm, thủy sản”, nhiều chuyên gia cho rằng truy xuất nguồn gốc điện tử là hướng đi hiệu quả nhất để kiểm soát chất lượng và củng cố niềm tin người tiêu dùng.
Bà Trần Thị Tiên Thủy, đại diện Trung tâm Mã số, mã vạch quốc gia (Bộ KH&CN), cho biết các giải pháp như NBC-Trace, nhãn điện tử, hộ chiếu số giúp doanh nghiệp quản lý dòng sản phẩm, nghiên cứu thị trường và phát triển thương mại điện tử. Đây cũng là công cụ bảo vệ người tiêu dùng trước thực phẩm không rõ nguồn gốc.
Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội Tạ Văn Tường khẳng định: “Chuỗi là con đường tất yếu trong truy xuất nguồn gốc. Minh bạch từ sản xuất đến tiêu thụ không chỉ là xu hướng, mà là yêu cầu sống còn của nông nghiệp Thủ đô”. Ông Tường cho biết, thời gian tới Sở sẽ phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ KH&CN để hoàn thiện cơ chế chính sách, gắn đảm bảo chất lượng - an toàn thực phẩm với chế biến sâu và mở rộng thị trường tiêu thụ.
Thành phố sẽ tập trung phát triển các vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp sinh thái, hữu cơ, đồng thời khuyến khích doanh nghiệp, hợp tác xã áp dụng VietGAP, HACCP, ISO 22000 và nhân rộng chuỗi giá trị nông - lâm - thủy sản an toàn.
Đặc biệt, Hà Nội sẽ đẩy mạnh chuyển đổi số trong toàn bộ chuỗi sản xuất - chế biến - tiêu thụ, coi đây là giải pháp trọng tâm để minh bạch thông tin và kiểm soát chất lượng theo thời gian thực. Cùng với đó là tăng cường hậu kiểm, xử lý nghiêm vi phạm, đẩy mạnh xúc tiến thương mại, phát triển thương hiệu và kết nối tiêu thụ sản phẩm nông sản chủ lực, OCOP, đặc sản vùng miền.
Thông tin có sự phối hợp của Văn phòng Điều phối Chương trình Xây dựng Nông thôn mới thành phố Hà Nội