Hệ sinh thái dữ liệu: Từ quản lý nhà nước đến phục vụ người dân
Triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW và Nghị quyết số 214/NQ-CP của Chính phủ, năm 2025, Bắc Ninh đạt nhiều kết quả nổi bật trong xây dựng, vận hành và khai thác các cơ sở dữ liệu (CSDL) quốc gia, CSDL chuyên ngành và phát triển dữ liệu. Một trong những nền tảng quan trọng là Kho dữ liệu số của tỉnh, được duy trì vận hành ổn định, đồng thời được “luật hóa” bằng các quy chế quản lý, khai thác, sử dụng dữ liệu, tạo hành lang pháp lý thống nhất cho việc chia sẻ và sử dụng dữ liệu trên toàn địa bàn.
Bắc Ninh cũng ban hành Kế hoạch triển khai Nghị quyết số 214/NQ-CP, phân công rõ nhiệm vụ cho từng cơ quan, đơn vị, từ đó hình thành cách làm bài bản, đồng bộ trong tạo lập và phát triển dữ liệu phục vụ chuyển đổi số toàn diện. Đáng chú ý, tỉnh đã hoàn thành kết nối hệ thống IOC với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, trở thành một trong 16 địa phương đầu tiên cả nước hoàn thành kết nối. Hiện nay, Bắc Ninh đã khai thác hiệu quả 9/12 nhóm dữ liệu chia sẻ, trực tiếp phục vụ giải quyết thủ tục hành chính, dịch vụ công trực tuyến và công tác điều hành.
Trong lĩnh vực đất đai – một “điểm nghẽn” lâu nay của cải cách hành chính, Bắc Ninh là một trong 6 địa phương được chọn thí điểm kết nối, liên thông dữ liệu đất đai với CSDL quốc gia về dân cư. Khối lượng công việc đồ sộ được triển khai với tinh thần quyết liệt: làm sạch gần 3 triệu dữ liệu đất đai; chuyển đổi 100% thông tin từ CMND sang CCCD; đối soát hơn 513 nghìn trường hợp, đạt 95,5%. Đến nay, CSDL đất đai của 99/99 xã đã được tạo lập, kết nối và đưa vào khai thác, giúp đơn giản hóa thủ tục, cắt giảm hồ sơ giấy tờ, tạo thuận lợi rõ rệt cho người dân và doanh nghiệp.
Không chỉ đất đai, các lĩnh vực tư pháp – hộ tịch, y tế, xây dựng, nội vụ cũng ghi nhận những bước tiến mạnh mẽ. Tỉnh Bắc Ninh hoàn thành số hóa hơn 3 triệu dữ liệu hộ tịch, đạt 100% theo yêu cầu của Chính phủ; làm sạch hàng trăm nghìn dữ liệu hôn nhân; đồng bộ gần 1 triệu dữ liệu khám chữa bệnh và triển khai bệnh án điện tử tại toàn bộ hệ thống bệnh viện công lập và tư nhân, vượt kế hoạch đề ra. Trong lĩnh vực xây dựng, dữ liệu đánh số nhà được cập nhật cho hàng chục nghìn hộ dân, gắn với căn cước công dân, tạo nền tảng cho quản lý đô thị thông minh.
Song song với đó, các CSDL về công chức, viên chức và dữ liệu các tổ chức, đoàn thể được cập nhật đầy đủ, sẵn sàng kết nối với CSDL quốc gia về dân cư. Công tác lưu trữ lịch sử cũng chuyển sang không gian số, với hàng trăm nghìn văn bản được scan, ký số và quản lý trên phần mềm lưu trữ điện tử. Từ an sinh xã hội, chi trả lương hưu, trợ cấp đến thu nhận mẫu ADN cho thân nhân liệt sĩ, dữ liệu đang dần trở thành “hạ tầng mềm” xuyên suốt, phục vụ hiệu quả quản lý nhà nước và bảo đảm quyền lợi của người dân.
Động lực tăng trưởng chủ lực
Nếu dữ liệu là nền móng, thì công nghiệp công nghệ thông tin chính là động cơ tăng trưởng mạnh mẽ của Bắc Ninh. Năm 2025, tỉnh Bắc Ninh tiếp tục giữ vai trò trung tâm sản xuất phần cứng, điện tử, máy tính và sản phẩm quang học hàng đầu cả nước. Nhóm ngành này đóng góp tỷ trọng lớn trong tổng giá trị sản xuất công nghiệp, đưa quy mô giá trị sản xuất công nghiệp (giá hiện hành) của toàn tỉnh Bắc Ninh ước đạt 2.407.240 tỷ đồng.
Sức hút của Bắc Ninh thể hiện rõ qua dòng vốn đầu tư. Trong năm 2025, có khoảng 165 dự án mới trong lĩnh vực điện tử, CNTT đầu tư vào các khu công nghiệp với tổng vốn gần 1,95 tỷ USD. Cùng với đó, 128 dự án điều chỉnh tăng vốn, với tổng vốn tăng thêm khoảng 2,02 tỷ USD. Những con số này không chỉ phản ánh niềm tin của nhà đầu tư mà còn cho thấy Bắc Ninh đang từng bước tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu của ngành công nghiệp điện tử – công nghệ cao.
Đáng chú ý, sự phát triển của công nghiệp CNTT không tách rời hệ sinh thái dữ liệu. Các doanh nghiệp điện tử, công nghệ cao tại Bắc Ninh ngày càng gắn hoạt động sản xuất với quản trị dữ liệu, tự động hóa, phân tích thời gian thực và kết nối số. Điều này giúp nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm và khả năng đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe của thị trường quốc tế.
Trong bối cảnh chuyển đổi số quốc gia, Bắc Ninh đang đứng trước cơ hội lớn để tiến xa hơn: từ “công xưởng điện tử” sang trung tâm sản xuất thông minh, từ quản lý dữ liệu phân tán sang khai thác dữ liệu như một nguồn tài nguyên chiến lược. Việc song hành phát triển dữ liệu và công nghiệp thông tin không chỉ tạo đà cho tăng trưởng kinh tế, mà còn góp phần nâng cao năng lực quản trị, chất lượng dịch vụ công và đời sống người dân.
Với những kết quả đã đạt được trong năm 2025, Bắc Ninh đang cho thấy một hướng đi rõ ràng: lấy dữ liệu làm nền tảng, lấy công nghiệp CNTT làm động lực, từng bước khẳng định vị thế địa phương tiên phong trong kỷ nguyên số của Việt Nam.