PGS.TS Đỗ Duy Cường – Giám đốc Trung tâm Bệnh Nhiệt đới (Bệnh viện Bạch Mai):
Theo dự báo của ngành y tế, mùa đông xuân năm nay dịch bệnh nào có nguy cơ bùng phát? Người dân làm gì để phòng chống? Xin cảm ơn ông.
BS Phạm Hùng, Trưởng phòng Kiểm soát bệnh truyền nhiễm, Cục Y tế dự phòng - Bộ Y tế:
Mùa đông - xuân thời tiết lạnh, ẩm, bên cạnh đó nhu cầu đi lại, buôn bán gia cầm tăng nhanh và đây cũng là thời điểm tập trung đông người ăn uống làm gia tăng nguy cơ mắc các bệnh lây truyền qua đường hô hấp như: cúm mùa, cúm gia cầm, ho gà, bạch hầu, sởi, rubella, thủy đậu, viêm màng não do não mô cầu. Cùng với đó, các dịch bệnh như: cúm H7N9, sốt vàng, Mers-Cov... vẫn còn nguy cơ cao xâm nhập vào nước ta. Ngoài ra, còn có nguy cơ xảy ra các dịch bệnh lây truyền qua đường tiêu hóa do thực phẩm không đảm bảo vệ sinh trong dịp Tết và mùa lễ hội do tập trung ăn uống đông người như bệnh: tiêu chảy, liên cầu lợn,...
Để chủ động phòng chống dịch bệnh mùa Đông - Xuân, Bộ Y tế khuyến cáo mọi người dân cần quan tâm, chủ động thực hiện các biện pháp nâng cao sức khỏe, phòng chống dịch bệnh như sau: Tiêm vắc xin phòng bệnh đầy đủ và đúng lịch (đối với các bệnh có vắc xin phòng bệnh như: sởi, rubella, ho gà, thủy đậu …). Giữ ấm cơ thể khi thời tiết chuyển lạnh; ủ ấm cho trẻ em khi đi xe máy, khi ra ngoài trời; khi làm việc ngoài trời, ra ngoài trời vào ban đêm, sáng sớm phải mặc đủ ấm, lưu ý giữ ấm bàn chân, bàn tay, ngực, cổ, đầu. Tránh tiếp xúc với những người đang có dấu hiệu bị các bệnh truyền nhiễm đường hô hấp như cúm, sởi, rubella, thủy đậu …
Hạn chế đến những chỗ đông người. Ăn uống đủ chất, đảm bảo dinh dưỡng, ăn nhiều hoa quả để giúp cơ thể tăng cường vitamin, nâng cao sức đề kháng. Ăn cân đối các nhóm dưỡng chất: tinh bột, chất đạm, chất béo, vitamin và khoáng chất. Uống nước ấm, tránh ăn, uống những thức ăn, nước uống lấy trực tiếp từ tủ lạnh. Đảm bảo vệ sinh cá nhân, thường xuyên rửa tay với xà phòng, vệ sinh mũi, họng hàng ngày. Đảm bảo vệ sinh môi trường, vệ sinh gia đình. Khi có các dấu hiệu nghi bị bệnh truyền nhiễm cần thông báo ngay cơ sở y tế để được hướng dẫn, khám và xử trí kịp thời.
Nhà tôi có người bị SXH nằm viện, trong bệnh viện tôi thấy rất đông bệnh nhân nên thực sự lo lắng cho con nhỏ. Xin bác sĩ cho biết liệu có thể xảy ra dich SXH lớn như năm 2017 không?
Trần Minh Duyên(Nam Định)
BS Phạm Hùng, Trưởng phòng Kiểm soát bệnh truyền nhiễm, Cục Y tế dự phòng - Bộ Y tế:
Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm lưu hành thường xuyên ở nước ta, ở hầu hết các tỉnh, thành phố trên cả nước tuy mức độ có khác nhau tùy thuộc vào từng vùng địa lý, khí hậu thời tiết trong năm thích hợp cho muỗi vằn truyền bệnh phát triển (thời tiết nóng ẩm, mùa mưa...), số mắc thường gia tăng mạnh từ tháng 9 đến tháng 11 hàng năm.
Theo diễn biến dịch tễ hàng năm, hiện đang là thời điểm ghi nhận số mắc cao tại nhiều tỉnh, thành phố, trong đó có cả bệnh nhân người lớn và trẻ em, ngành y tế đã và đang tích cực triển khai đồng bộ nhiều biện pháp để kiểm soát dịch bệnh, tuy nhiên sự tham gia chủ động, tích cực của chính quyền địa phương, các ban ngành đoàn thể và đặc biệt là người dân trong diệt bọ gậy, lăng quăng, muỗi truyền sốt xuất huyết là rất quan trọng.
Hiện nay tại các bệnh viện có rất nhiều bệnh nhân SXH điều trị và đến khám hàng ngày. Xin ông cho biết tình trạng bệnh SXH hiện nay có gì khác so với năm 2018 không?
Quangyen@gmail.com
Năm 2019, tình hình sốt xuất huyết diễn biến phức tạp và gia tăng tại rất nhiều quốc gia, trong đó tất cả các nước trong khu vực Đông Nam Á đều ghi nhận số mắc, tử vong gia tăng. Trong 9 tháng đầu năm 2019: Phi-líp-pin ghi nhận 322.693 trường hợp mắc, 1.272 trường hợp tử vong, số mắc tăng 2,2 lần, tử vong tăng 498 trường hợp so với cùng kỳ 2018; Malaysia ghi nhận 102.734 trường hợp mắc, 149 trường hợp tử vong, số mắc tăng 1,8 lần, tử vong tăng 51 trường hợp so với cùng kỳ 2018. Ngoài ra Lào (30.000/59), Singapore, Campuchia, Trung Quốc... ghi nhận số mắc hàng tuần liên tục tăng cao so với cùng kỳ 2017, 2018 và dự báo thời gian tới tình hình dịch bệnh còn diễn biến phức tạp với số mắc hàng tuần ghi nhận vẫn ở mức cao.
Việt Nam nằm trong khu vực Đông Nam Á là khu vực chịu ảnh hưởng lớn từ sốt xuất huyết năm 2019. Bệnh lưu hành ở cả 63 tỉnh thành phố trên cả nước. Do đang trong cao điểm mùa dịch nên số mắc hàng tuần hiện nay vẫn ở mức cao. Tuy vậy tình hình dịch bệnh trong khoảng 8 tuần gần đây có xu hướng chững lại nhưng chưa giảm rõ rệt do đặc điểm dịch tễ hàng năm mùa dịch cao điểm từ tháng 9 đến tháng 11. Hiện chưa có sự biến đổi về các chủng vi rút lưu hành gây bệnh sốt xuất huyết tại Việt Nam so với các năm trước, trong 4 tuýp vi rút lưu hành ở Việt Nam, týp D1, D2 là phổ biến hơn (trên 80%). Tỷ lệ tử vong thấp hơn các năm trước, thấp hơn nhiều so với các quốc gia trong khu vực.
Thời tiết chuyển mùa thường tạo ra sự thay đổi về môi trường, nhiệt độ, độ ẩm gây ảnh hưởng đến sức khỏe con người, làm tăng nguy cơ mắc bệnh, đặc biệt đối với những người sức khỏe yếu, sức đề kháng giảm hoặc không thích nghi kịp sẽ dễ bị nhiễm bệnh.
Đồng thời đây cũng là điều kiện môi trường thuận lợi cho các mầm bệnh vi khuẩn, vi rút phát triển và lây lan như: tay chân miệng, viêm màng não do não mô cầu, đặc biệt là các bệnh đường hô hấp như viêm phế quản, viêm phổi; cảm, cúm, tiêu chảy, sởi, rubella, thủy đậu,…Trong dịp lễ, Tết nhu cầu giao lưu, đi lại và tập trung đông người là cơ hội cho dịch bệnh có thể bùng phát và lây lan nhanh trong cộng đồng, nguy cơ về các vụ mất vệ sinh an toàn thực phẩm tăng cao.
Mặt khác, điều kiện môi trường trong khoảng thời gian này cũng rất thuận lợi cho các mầm bệnh (vi khuẩn, vi rút) phát triển và lây lan, càng làm tăng nguy cơ mắc bệnh của con người, nhất là với các bệnh như cúm, bệnh đường hô hấp (viêm phế quản, viêm phổi), sởi, rubella, tiêu chảy… Với những người mắc các bệnh mãn tính thì đây cũng là thời gian để bệnh dễ tiến triển thành các đợt cấp, nặng hơn nhất là với người già và trẻ em.
Để có thêm kiến thức phòng chống những dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm mùa Đông - Xuân, Báo Tiền Phong phối hợp với Bộ Y tế tổ chức buổi giao lưu trực tuyến mang chủ đề "Phòng chống dịch bệnh truyền nhiễm mùa Đông - Xuân". Buổi giao lưu diễn ra lúc 10h ngày 8/11/2019, tại Trụ sở báo Tiền Phong.
Khách mời tham gia giao lưu:
PGS.TS Đỗ Duy Cường - Giám đốc Trung tâm bệnh Nhiệt đới - Bệnh viện Bạch Mai.
BS Phạm Hùng, Trưởng phòng Kiểm soát bệnh truyền nhiễm, Cục Y tế dự phòng - Bộ Y tế