| ASG - một trung tâm thương mại mới của người Việt ở Ba Lan nhưng không phải ai cũng đủ điều kiện để đến với trung tâm này |
Chợ nguyên là một sân vận động được xây dựng từ thế kỉ trước tại thủ đô Vácsava, nhân kỉ niệm 10 năm ngày thành lập đất nước Ba Lan và sân vận động này mang luôn cái tên Sân vận động Mười năm. Nhưng không hiểu vì lí do gì, cứ đá trên Sân vận động Mười năm là đội tuyển Ba Lan lại thua. Đội bóng thua nhiều đến nỗi người ta... không dám đá ở sân vận động này nữa.
Từ một sân vận động hiện đại, sân Mười năm bị bỏ không. Một công ty làm trung gian đã đứng ra đấu thầu thuê lại Sân vận động Mười năm, họ biến nơi này thành một trong những cái chợ trời lớn nhất châu Âu và cho người châu Á thuê lại các quầy. Cái tên Chợ Sân vận động ra đời từ đó, hiện diện chủ yếu tại chợ là người châu Á như Trung Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ, tất nhiên cả Việt Nam, trong tư cách của những chủ quầy buôn bán.
Chợ Sân vận động là đầu mối làm ăn lớn nhất của người Việt Nam tại Ba Lan. Người Việt đến đây thuê quầy bán quần áo, giày dép, hàng ăn, làm dịch vụ kho bãi, khuân vác... Không thể có con số thống kê chính xác về số người Việt làm ăn ở đây, một phần vì chợ lớn quá. Thời kì cao điểm, ước chừng có khoảng 10.000 người. Một số lượng không nhỏ nhưng nó “lọt thỏm”, nếu so với một số lượng không kể hết những người Thổ Nhĩ Kỳ, người Trung Quốc làm ăn ở chợ này.
Năm 2012, Ba Lan sẽ tổ chức VCK Euro. Việc dỡ bỏ chợ để xây sân vận động mới là điều chắc chắn xảy ra, vấn đề chỉ còn là thời gian. Chợ Sân vận động “vỡ”, tức là cuộc sống của một bộ phận rất lớn người Việt bị ảnh hưởng. Chuẩn bị cho ngày chợ Sân vận động bị dỡ bỏ, nhiều trung tâm thương mại của người Việt, hoặc của người Việt liên doanh với các đối tác khác đã được xây dựng. Tuy nhiên, không phải ai cũng “đặt vé” được cho mình ở những trung tâm thương mại này.
Ông Ngô Văn Hải, Chủ tịch Hội đồng quản trị trung tâm thương mại TM, người đã từng làm ăn hơn 20 năm ở Ba Lan, cho biết: “Giá thuê quầy không rẻ, lên tới hàng chục nghìn USD mỗi quầy, bên cạnh đó là số lượng quầy có hạn, trong khi số người quá đông. Bởi vậy, những người đã từng sinh sống và làm ăn tại Ba Lan từ trước 2004 sẽ không gặp nhiều khó khăn, do đã có quá trình tích luỹ lâu dài về vốn và có kinh nghiệm trong làm ăn tại Ba Lan. Nhưng sẽ rất khó khăn cho người mới đến”.
Cũng theo nhận định của một số người Việt Nam có nhiều năm sinh sống tại Ba Lan, lợi nhuận làm ăn của những người Việt tại Ba Lan những năm gần đây giảm sút. Sau một thời gian dài người Việt chiếm thế mạnh ở những mặt hàng như quần áo, giày dép, giờ người Ba Lan “học” cách làm ăn của chính người Việt. Họ cạnh tranh với chính “thầy” của mình, với đủ các lợi thế do họ là “chủ”, còn người Việt là “khách”.
Khó khăn chờ đón những người mới đến nhưng nhìn ở một khía cạnh khác, việc giải tán chợ Sân vận động, là một thử thách nhưng cũng là một cơ hội để những người có đủ khả năng vươn lên, từ bỏ những khu chợ xập xệ, để đến với những trung tâm thương mại đảm bảo tiêu chuẩn hơn.