TƯỜNG THUẬT TRỰC TIẾP
Đoàn xe chở Tổng thống rời quán bún chả. Rất đông người dân giơ điện thoại để ghi lại hình ảnh của ông Obama. Ông nán lại chào người dân khá lâu, bắt tay nhiều người. Khi rời quán bún chả, Tổng thống Obama ngồi xe thường, không ngồi Cadillac.
Đoàn xe Tổng thống Mỹ rời hàng bún chả trong tiếng vỗ tay reo hò của người dân. Ngay sau khi đoàn rời đi, rất đông người ùa vào quán ỏi han chủ quán về thực đơn, cách thưởng thức, nhận xét của ông Obama về ẩm thực Việt Nam.
"Tổng thống Mỹ ăn hết hai suất bún chả, uống hai chai bia", người chủ quán tâm trạng vui mừng kể lại.
Tổng thống Obama bước vào quán bún chả, vẫy tay chào người dân Hà Nội. Clip: Minh Hạnh
Cũng trong thời điểm này, đại diện của đoàn tùy tùng Obama đang đặt những món ăn đậm chất Việt Nam ở Nhà hàng Cơm Phố trên phố Lê Văn Hưu.
GS Carlyle Thayer (Học viện Quốc phòng Úc) trao đổi với PV Tiền Phong: “Trước khi Tổng thống Mỹ Barack Obama thăm Việt Nam, tôi đã dự đoán rằng, trong chuyến thăm nhiều ý nghĩa này, ông Obama sẽ tuyên bố dỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm bán vũ khí sát thương cho Việt Nam”.
Trả lời câu hỏi của Bloomberg về việc TPP có được quốc hội Mỹ thông qua hay không, ông Obama cho biết: "Bất kỳ hiệp định thương mại nào cũng phải trải qua "đau đớn". Quốc hội Mỹ đang mổ xẻ rất nhiều vấn đề này. Tôi tin hiệp định này là điều đúng đắn. Tôi muốn nhấn mạnh rằng khu vực châu Á- Thái Bình Dương đã là khu vực tăng trưởng nhanh nhất thế giới. Theo TPP, sẽ có 18.000 mặt hàng được giảm thuế. Điều đó cũng rất tốt cho các doanh nghiệp Mỹ.
Ngoài ra, TPP cũng mang lại tiêu chuẩn tốt hơn môi trường, lao động. Tôi nghĩ không phải lo lắng gì về các hiệp định thương mại. Tôi cũng chưa thấy lập luận nào phản đối TPP thuyết phục được mình. Tôi tin tưởng TPP sẽ được thông qua".
Tổng thống Obama hy vọng hai bên sẽ thúc đẩy hợp tác trong các vấn đề quốc tế như biến đổi khí hậu, gìn giữ hoà bình.
"Lý do tôi có mặt ở đây là Việt Nam đóng vai trò rất quan trọng ở khu vực và trên thế giới. Việt Nam đã đạt được mức tăng trưởng ấn tượng trong khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, nơi có mức tăng trưởng năng động nhất thế giới.
Chúng tôi cũng mong muốn thúc đẩy hợp tác với ASEAN. Hiện hợp tác giữa Mỹ và ASEAN đang tiến triển trên nhiều lĩnh vực, cùng ứng phó với những thách thức khu vực và toàn cầu như biến đổi khí hậu, xây dựng cấu trúc khu vực", Tổng thống Mỹ nói."Quan hệ Việt – Mỹ ngày càng sâu sắc, cởi mở hơn. Những công việc chúng ta cùng làm với nhau về kinh tế, thương mại, nhân đạo cho thấy đã đến lúc không nên duy trì lệnh cấm nào nữa. Chúng tôi đã rất cân nhắc khi đi đến quyết định này, tạo thuận lợi cho Việt Nam mua vũ khí từ Mỹ và các đồng minh. Tất nhiên chúng tôi sẽ giám sát kỹ. Chúng tôi không muốn lệnh cấm này là nhân tố gây chia rẽ quan hệ hai nước, khi hai bên nỗ lực thúc đẩy xây dựng lòng tin, thúc đẩy hợp tác quân sự, an ninh quốc phòng.
Mỹ đã cử nhiều tàu hải quân đến thăm quân cảng Việt Nam, muốn tăng cường quan hệ giữa hai nước. Khi ứng phó với thiên tai, tàu hải quân của Mỹ sẽ phải thăm các cảng của Việt Nam nên rất mong hợp tác với chính phủ Việt Nam.
Chúng tôi hoàn toàn tôn trọng chủ quyền của Việt Nam. Chúng tôi cho rằng có mối quan tâm về an ninh hàng hải. Việt Nam và ASEAN đã chấp nhận lời mời của tôi đến Sunnylands và có tuyên bố chung về an ninh hàng hải, nhất trí các nước phải đảm bảo tự do hàng hải, không bị cản trở.
Về vấn đề biển Đông, Mỹ không ủng hộ bên nào nhưng cho rằng cần giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình. Mỹ sẽ tiếp tục cử máy bay tới các khu vực, vùng biển mà luật pháp quốc tế cho phép.
Chúng tôi muốn Việt Nam cải thiện năng lực an ninh hàng hải. Việc bỏ lệnh cấm vận vũ khí chỉ nhằm thay đổi bản chất quan hệ hai nước thông qua việc bình thường hóa hoàn toàn, dù hai nước vẫn còn những bất đồng", ông Obama nói.
Tại cuộc họp báo, hai nhà lãnh đạo ra tuyên bố chung thống nhất đưa quan hệ hai nước sâu sắc hơn, hiệu quả hơn.
Hai bên sẽ thúc đẩy hợp tác trong các vấn đề quốc tế như biến đổi khí hậu, gìn giữ hòa bình.
Các tập đoàn lớn của Mỹ như GE sẽ hợp tác với các trường đại học của Việt Nam. Việt Nam cũng cấp phép cho đại học Fulbright.
Hai nhà lãnh đạo cũng đã chứng kiến lễ ký các hợp đồng trị giá hàng tỷ USD giữa doanh nghiệp hai nước.Trong đó có hợp đồng đặt mua 100 tàu bay B737 MAX 200, trị giá lên tới 11,3 tỷ USD giữa Hãng hàng không Vietjet Air và Tập đoàn chế tạo máy bay Boeing. Vietjet cũng ký kết một hợp đồng khác trị giá 3,04 tỷ USD với công ty Pratt & Whitney thuộc Tập đoàn United Technologies Corp.
Phía Mỹ mong muốn việc thực thi Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) sẽ mang lại lợi ích cho hai nước. Phía Mỹ cũng cảm ơn chính phủ Việt Nam đã tích cực giúp đỡ tìm kiếm quân nhân Mỹ mất tích trong chiến tranh.
Hai bên sẽ tăng cường hợp tác quốc phòng, bao gồm cả việc cung cấp tàu cho cảnh sát biển. Phía Mỹ dỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm vận vũ khí sát thương với Việt Nam. Điều đó cho thấy quan hệ hai nước bình thường hoá hoàn toàn.
Hai bên khẳng định nguyên tắc giải quyết hòa bình tranh chấp, nguyên tắc tư do đi lại, tự do bay trên vùng biển quốc tế theo pháp luật quốc tế.
Đến Việt Nam lần này, ông Obama không chỉ muốn có các cuộc thảo luận chính thức với các nhà lãnh đạo Việt Nam, mà còn muốn tìm hiểu về văn hoá, cuộc sống và con người Việt Nam. Cuộc tiếp xúc với Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân tại Nhà sàn Bác Hồ vào trưa này cũng nằm trong mong muốn như vậy.
Trong một cuộc họp báo gần đây tại Hà Nội, Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ Daniel Russel cho biết ông đã có những chuyến thăm tìm hiểu về văn hoá, con người Việt Nam, và ông sẽ tư vấn cho Tổng thống Mỹ Obama cách khám phá cuộc sống, văn hoá, con người Việt Nam trong chuyến thăm này. Tại Hà Nội, ông Obama được cho là sẽ đi khám phá khu phố cổ Hà Nội."Dù chúng ta đang nói về quan hệ thương mại và kinh tế hay tham vấn quân đội với quân đội, hay hoạt động nhân đạo, hay các vấn đề hậu quả chiến tranh... Trên mọi mặt, những gì chúng ta thấy là hợp tác được tăng cường vì lợi ích của nhân dân hai nước", Reuters dẫn lời ông Obama tuyên bố.
Từ Phủ Chủ tịch, phóng viên Thu Loan cho biết, Lễ đón Tổng thống Mỹ theo nghi thức cấp Nhà nước đang diễn ra. Hai nguyên thủ duyệt đội danh dự Quân đội nhân dân Việt Nam. Sau nghi lễ duyệt đội danh dự, hai nhà lãnh đạo đến chào và bắt tay lần lượt các quan chức hai nước. Chủ tịch nước Trần Đại Quang và Tổng thống Obama bước lên bục chào cờ. Quân nhạc cử Quốc ca Mỹ. Tổng thống Obama nghiêm trang đặt tay lên trái tim. Tiếp đó, quân nhạc cử Quốc ca Việt Nam.
Từ Phủ Chủ tịch, phóng viên Hồng Vĩnh cho biết, công tác chuẩn bị cho Lễ đón Tổng thống Mỹ đã hoàn tất.
Phóng viên Như Ý cho biết, vào lúc này trên đường Nguyễn Chí Thanh, Hà Nội có khá nhiều người dân đứng đợi xem đoàn xe của Tổng thống Mỹ đi qua.
Từ Phủ Chủ tịch, phóng viên Hồng Vĩnh cho biết, giới truyền thông trong nước và quốc tế đã có mặt từ rất sớm để tác nghiệp tại Lễ đón Tổng thống Mỹ Barack Obama.
Cũng trong ngày 23/5, ông Obama sẽ dự buổi chiêu đãi Nhà nước trước khi hội kiến với Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và chào xã giao Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.
Ông Obama dự kiến sẽ thảo luận với các nhà lãnh đạo Việt Nam hàng loạt nội dung lớn, như tiếp tục xây dựng niềm tin chính trị, hiểu biết lẫn nhau giữa hai Nhà nước và nhân dân.
Tiếp đó, Tổng thống Mỹ sẽ có cuộc tiếp xúc với Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân tại Nhà sàn Bác Hồ.