THƯ CALI

Rắn thay da đời đổi dáng

Tổng thống Reagan từng khích lệ quốc dân bằng khẩu hiệu: “Xin đừng giữ nguyên trạng, hãy hủy bỏ thứ gì đó”. Phát biểu này có thể bắt nguồn từ quan điểm “chính phủ là vấn đề” trong diễn văn nhậm chức của ông nhiệm kỳ đầu (1981). Người Việt cũng có những triết lý tương tự về phá vỡ để đổi thay, như câu chuyện loài rắn không ngừng lột da để sinh trưởng và tự vệ.

Reagan tin vào hình thái chính phủ quy mô nhỏ và không lạm quyền, giảm thiểu quy định đối với khu vực tư nhân và cắt giảm thuế. Chính quyền của ông nhằm vào mục đích xóa bỏ “sự lộng hành” của chính phủ liên bang, đặc biệt trong các lĩnh vực phúc lợi xã hội và chính sách điều tiết kinh tế. Gần nửa thế kỷ sau “triều đại hoàng kim” của vị tổng thống Cộng hòa từng thu phục hàng triệu đảng viên Dân chủ có khuynh hướng bảo thủ - những “người Dân chủ theo Reagan” - nước Mỹ lại một lần nữa sục sôi soi xét lại vai trò và mối quan hệ giữa nhà nước và các tập đoàn tư nhân. Trong tâm thế phân cực và chia rẽ sâu sắc chứ không cân bằng và hòa hợp như thời Reagan.

Biểu tình chống vắc xin ở Washington D.C hồi tháng 1/2023

NĂM KHỞI ĐẦU KỶ NGUYÊN MỚI

Dẫu thế tôi tin rằng, chính những thay đổi bắt đầu từ sự phân cực này sẽ đưa nước Mỹ và toàn thế giới bước sang kỷ nguyên mới. Theo chiêm tinh học của người phương Tây, hiện tượng phân cực chia rẽ nhất thời có thể do tác động của bước lùi hay chuyến “nghịch hành” của các hành tinh như sao Thủy và sao Diêm Vương. Trong năm 2025, sao Diêm Vương - biểu tượng của những biến đổi mạnh mẽ và sâu sắc - đang thực hiện một hành trình đặc biệt trong quỹ đạo xung quanh Mặt Trời.

Sự phân cực chính trị ngày nay ở Mỹ có thể được truy nguyên một phần từ thời Reagan. Những “đảng viên Dân chủ bảo thủ” xuất hiện đã góp phần làm xói mòn các liên minh truyền thống (bảo thủ hay cấp tiến), dẫn đến sự chia rẽ rõ rệt giữa các cử tri, dựa trên quan điểm văn hóa và kinh tế.

Với chu kỳ quay khoảng 248 năm, sự di chuyển của hành tinh này giữa các cung hoàng đạo không chỉ mang ý nghĩa thiên văn, mà còn là dấu hiệu thay đổi lớn trong tâm thức loài người. Năm nay, sao Diêm Vương di chuyển từ cung Bảo Bình - biểu tượng của sự đổi mới, sáng tạo và cộng đồng - lùi về cung Ma Kết, đại diện cho hệ thống, quyền lực và những cấu trúc được thiết lập từ lâu. Sự chuyển động tiến lùi như một “lời nhắn từ vũ trụ” rằng để tiến về phía trước đôi khi cần nhìn lại quá khứ.

248 năm trước, sao Diêm Vương cũng trải qua hành trình tương tự. Đó là thời kỳ của những biến cố lớn trong lịch sử thế giới. Cùng với cuộc cách mạng khai sinh nền cộng hòa Pháp, cuộc cách mạng 1775-1783 giành độc lập cho 13 thuộc địa Bắc Mỹ đã dẫn đến sự ra đời của Hợp chủng quốc Hoa Kỳ. Tiếp theo là sự trỗi dậy của tư tưởng tự do dân chủ và nhân quyền. Thế kỷ 18 cũng chứng kiến những bước khởi đầu của cách mạng công nghiệp, với nhiều bước tiến dài trong cơ khí hóa sản xuất. Từ sự phát triển kinh tế, cách con người sống và làm việc, giải trí và tương tác cũng biến đổi theo. Đây cũng là thời kỳ của phong trào Khai sáng, khi những tư tưởng triết học và khoa học mới được lan tỏa, thách thức các hệ thống tôn giáo và chính trị truyền thống.

Khách sạn Hilton Timesquare N.Y, nơi xảy ra thảm kịch ngày 4/12/2024

Giống như thời xa xưa ấy, năm nay, sự chuyển dịch của sao Diêm Vương giữa hai cung Ma Kết và Bảo Bình cũng mở ra một giai đoạn đặc biệt. Ở cung Ma Kết, với năng lượng của hệ thống và quyền lực, sao Diêm Vương khuyến khích phá bỏ nền tảng cũ để xây dựng những cấu trúc mới bền vững hơn. Tôi rất tâm đắc những quan sát thú vị rằng khi tiến vào cung Bảo Bình, sao Diêm Vương mang đến làn sóng kiến tạo thế giới yêu thương và hòa hợp. Công nghệ trí tuệ nhân tạo, những bước tiến trong sinh học và du hành không gian, hay các phong trào về bình đẳng giới và văn hóa đa chiều, tất cả đều là những biểu hiện của năng lượng Bảo Bình.

Việc quan sát hành trình của sao Diêm Vương trên góc độ nhận thức cao hơn giúp chúng ta hướng tới kỷ nguyên của tình yêu và sự chân thật. Thế giới đang tiến tới sử dụng khoa học và công nghệ trước hết để phục vụ con người, thay vì chỉ chạy theo lợi nhuận. Con người có thể chủ động nhìn nhận quá khứ, rút ra những bài học để tạo nên hiện thực tươi đẹp trong hiện tại.

NỖ LỰC CÁ NHÂN VÀ VAI TRÒ HỖ TRỢ CỦA CHÍNH PHỦ

Không chỉ các nhà chiêm tinh học và ngoại cảm, rất nhiều người dân Mỹ (và chắc chắn cả dân các nước khác) tin rằng, ảnh hưởng của sao Diêm Vương còn tác động sâu sắc đến từng cá nhân.

Nó khơi gợi nguyện vọng đối diện với những góc khuất trong tâm hồn, nhìn thẳng vào nỗi sợ hãi, tổn thương và những giá trị niềm tin hạn chế, để vững vàng vượt qua. Sự phát triển của hãng kỹ nghệ không gian SpaceX là ví dụ về khả năng học hỏi từ thất bại, và kiên trì theo đuổi mục đích. Elon Musk từng chia sẻ rằng, ông gần như phá sản vào năm 2008 sau ba lần phóng tên lửa bất thành. Dân Mỹ người tôn sùng, hâm mộ tài năng của Musk, người lại chê trách ông cậy tiền giương oai, thậm chí coi nhà tỷ phú là phường buôn vua như Lã Bất Vi. Tôi nghĩ mình thuộc nhóm có cách nhìn ở một tầng khác, không phán xét xấu tốt mà chỉ coi con người và thành tựu của Musk như những hình ảnh phản chiếu chân thật dòng chảy và xu hướng thời đại.

Tác giả tại thị trấn Solvang gần nơi đặt Căn cứ Lực lượng Không gian Vandenberg SFB

Dịp lễ Tạ ơn 2024, tôi ghé qua Solvang, thị trấn xinh đẹp đậm chất Bắc Âu. Gây ấn tượng hơn cả là Căn cứ Lực lượng Không gian Vandenberg SFB, có bãi phóng tên lửa không gian, đặc biệt tên lửa đẩy vệ tinh. Nằm cách Solvang khoảng 30 dặm về phía tây nam, gần mũi Point Conception bên bờ Thái Bình Dương, căn cứ này vốn được xây dựng để phục vụ các mục đích quân sự, song dần trở thành một trung tâm phóng vệ tinh dân sự.

Vandenberg SFB nổi trội vì là một trong số ít căn cứ quân sự Mỹ có khả năng phóng tên lửa theo hướng từ bắc xuống nam, giúp những vệ tinh quỹ đạo cực (Polar Orbit) có thể quay quanh Trái Đất từ cực Bắc đến cực Nam để cung cấp dữ liệu liên tục về khí hậu, môi trường và các dịch vụ khác. Căn cứ này đã chứng kiến hàng ngàn vụ phóng vệ tinh quân sự, vệ tinh thông tin dân dụng, đến các phi vụ nghiên cứu không gian. Gần đây Vandenberg SFB trở thành trung tâm quan trọng cho các chuyến du hành nghiên cứu không gian thương mại thuần túy, nhất là sau khi SpaceX hoạt động tại đây. Đồng thời, Vandenberg SFB vẫn là điểm nóng trong các dự án không gian của chính phủ Mỹ, góp phần trong sự phát triển của ngành công nghiệp quốc phòng.

Nhìn vào thành tựu của những Elon Musk, Mark Zuckerberg hay Jeff Bezos, nhiều người đặt câu hỏi liệu chính phủ sẽ dần mất đi sức mạnh dẫn dắt và vai trò chủ đạo trong xã hội, chính phủ sẽ nhường bước cho những cá nhân xuất chúng? Không ai biết trước điều xảy ra, chỉ có thể chọn một cách nhìn tỉnh thức và tích cực, quan sát mọi sự kiện với trái tim rộng mở chứ không phán xét hay oán trách trong tâm thế nạn nhân. Cũng vậy, nếu không có niềm tin vào những hệ quả tích cực thì rất dễ lâm vào những chia rẽ, mâu thuẫn sau bầu cử tổng thống. Tôi chọn dùng con mắt hy vọng và thấu hiểu những biến động trong chính trường Mỹ.

Tôi cho rằng trong suốt nhiệm kỳ của mình, Tổng thống Joe Biden đã để lại dấu ấn đặc biệt trên các lĩnh vực như tài chính, phát triển hạ tầng và địa chính trị. Một trong những quyết định gây tranh cãi nhưng mang tính bước ngoặt là áp dụng các chính sách thuế mới đối với ngành công nghệ lớn (Big Tech). Chính sách này hướng tới sự cân bằng giữa trách nhiệm cộng đồng và lợi nhuận của các tập đoàn. Dù chưa hoàn hảo nhưng các chính sách thời hậu COVID đã phản ánh năng lực lãnh đạo của ông. Nhìn từ góc độ nhận thức cao hơn, ông già lẫn cẫn có đứa con hư hỏng đã góp phần đáng kể vào dòng chảy lịch sử Hợp chủng quốc.

Bãi phóng tên lửa không gian Vandenberg SFB - điểm nóng trong các dự án không gian của chính phủ Mỹ

Tôi cũng hy vọng Tổng thống tân cử Donald Trump sẽ mang đến làn gió mới đoàn kết và hàn gắn những chia rẽ sâu sắc trong xã hội Mỹ. Chiến dịch tranh cử của ông tập trung tái định hình hệ thống y tế và giáo dục, “không ai bị bỏ lại phía sau”. Ông cam kết cải cách hệ thống y tế, mở rộng quyền tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe cho các cộng đồng thu nhập thấp (điều ông chưa thực hiện được trong nhiệm kỳ trước). Hai tháng qua ông cũng đi những bước đầu tiên ngoại giao và hòa giải với nhiều nước. Dù tai tiếng, lộng ngôn và bị kết án hình sự, ông giờ đây đã là Tổng thống Mỹ. Tôi chọn chờ đợi những thành tích và bước đột phá trong nhiệm kỳ của ông.

KHAI SÁNG TRỰC GIÁC VÀ TÁI TẠO TÌNH YÊU

Bạn chắc sẽ thắc mắc điều này. Năm 2024 chứng kiến rất nhiều xung đột bạo lực, sao có thể gọi 2025 là năm của ánh sáng và tình yêu?

Khi mùa lễ đang dần tới thì xảy ra thảm kịch mới. Luigi Mangione tài cao học rộng con nhà giàu bắn hạ Tổng giám đốc hãng bảo hiểm y tế United Healthcare, Brian Thompson, giữa thanh thiên bạch nhật, trước cửa khách sạn Hilton Time Square nổi tiếng ở New York. Công chúng người bênh kẻ chống hành động của hung thủ. Bên bênh cho rằng hung thủ đã “hi sinh thân mình vì đại cuộc”, ra tay gióng hồi chuông báo động về một hệ thống bảo hiểm y tế tham nhũng và đổ vỡ, coi lợi nhuận kếch xù cao hơn tính mạng và sức khỏe của khách hàng. Bên chống dĩ nhiên nhân danh công lý lên án “giết chóc là tội ác, không thể giải quyết khủng hoảng và, không thể được dung thứ”.

Tôi không chọn tham gia những tranh biện không hồi kết này. Từ góc nhìn cao hơn, bạo lực không bao giờ xuất phát từ bản thể nguyên thủy của con người. Nó là hệ quả của sự tổn thương chưa được chữa lành, những cảm xúc bị dồn nén, và cảm giác mất kết nối với chính mình cũng như thế giới. Một thanh niên chọn bạo lực là giải pháp thì không phải vì anh ta ác độc, mà vì anh ta mắc kẹt trong vòng xoáy của sợ hãi, giận dữ, và tuyệt vọng.

Từ bi kịch này, chúng ta được nhắc nhở rằng mỗi hành động cá nhân đều có thể tạo ra một dấu ấn trong nhận thức tập thể. Chỉ khi xung đột chấm dứt, khi ánh sáng và tình yêu thương bao trùm thế giới, những bi kịch như thế mới biến mất. Sẽ không còn uất ức và tuyệt vọng trước sự trục lợi của các công ty bảo hiểm.

Thử tiếp tục quan sát với trái tim bay bổng và mơ mộng, hệ thống bảo hiểm y tế lý tưởng sẽ tạo ra một cộng đồng tự chăm sóc và chăm sóc lẫn nhau. Đây không chỉ là trách nhiệm của các cá nhân hay các tổ chức, mà là sự kết nối giữa các thành viên trong cộng đồng để hỗ trợ lẫn nhau về sức khỏe. Chăm sóc sức khỏe trở thành một phần của tình yêu thương và đồng cảm. Bảo hiểm y tế trong tương lai còn có thể trở thành công cụ giúp xóa bỏ các phân biệt giàu nghèo trong chăm sóc sức khỏe. Hệ thống bảo hiểm trở nên công bằng hơn, với mục tiêu đảm bảo rằng tất cả mọi người, bất kể họ là ai, đều có quyền tiếp cận dịch vụ y tế chất lượng cao và chăm sóc sức khỏe toàn diện.

SỰ ĐỒNG CẢM VÀ KẾT NỐI CỘNG ĐỒNG

Năm 2025 có thể sẽ là năm đột phá lớn trong hệ thống bảo hiểm y tế và sức khỏe cộng đồng ở Mỹ, đặc biệt nếu có những cải cách chính trị và thay đổi trong chính sách của chính quyền mới. Bạn thử tưởng tượng xem, nếu bệnh tật không phải là điều đáng sợ mà chỉ là một trải nghiệm trong hành trình cuộc sống, hay một phần của quá trình học hỏi và trưởng thành, thì thật đáng sống! Khi không còn sợ hãi bệnh tật, ta sẽ không bị nó thu hút.

Cách tiếp cận này không có nghĩa là phủ nhận tiến bộ y học, mà là chấp nhận rằng sức khỏe và bệnh tật đều bắt nguồn từ một trạng thái năng lượng sống. Nếu ai cũng có thể duy trì một trạng thái tinh thần mạnh mẽ, không sợ hãi và không nghi ngờ khả năng tự chữa lành, thì bệnh tật có thể không còn cơ hội xuất hiện. Đây là điểm mấu chốt: bảo vệ sức khỏe không phải là điều trị, mà là tự bảo vệ từ bên trong, giống như loài rắn lột đi lớp da cũ để loại bỏ ký sinh trùng và tăng trưởng.

Ngày nay, trong xã hội hiện đại, y học chính thống và các phương pháp điều trị đang bị đặt dưới sự giám sát và soi xét chặt chẽ hơn bao giờ hết. Robert Kennedy Jr., người có thể trở thành Bộ trưởng Y tế cho rằng con người có quyền biết rõ những gì được đưa vào cơ thể mình - từ thức ăn đến thuốc men, bao gồm cả vắc xin. Họ cho rằng trong thế giới hiện đại, sự minh bạch là cần thiết, người tiêu dùng nên có quyền lựa chọn dựa trên hiểu biết về thành phần và tác động của các sản phẩm sức khỏe. Điều này đánh dấu bước tiến lớn trong sự chịu trách nhiệm bản thân.

Tuy nhiên, một câu hỏi lớn hơn có thể được đặt ra: liệu mục đích cuối cùng của con người có phải là kiểm soát mọi thứ một cách tỉ mỉ (từ những thành phần thực phẩm đến những mũi tiêm vắc xin), hay là nên nuôi dưỡng niềm tin sâu sắc vào chính mình, vào khả năng tự chữa lành và duy trì sức khỏe mà không cần can thiệp y tế liên tục?

Liệu mục tiêu của chúng ta có phải là đạt trạng thái khỏe mạnh tự nhiên, trong đó bệnh tật không thể xâm nhập vì ta không còn sợ hãi bệnh tật? Trong thế giới ta đang sống, có những nhân vật như Robert Kennedy Jr. đang đặt câu hỏi về y học chính thống và vắc xin. Song ông cũng chỉ là người chất vấn hệ thống cũ, đặt tiền đề cho sự thay da đổi dáng của hệ thống mới.

Tôi nhớ đêm sau lễ Tạ ơn ở miền trung California, đang ngắm bầu trời sao lấp lánh thì nghe thấy những tiếng nổ vang rền vọng lại từ bệ phóng tên lửa vệ tinh. Tự nhiên thấy xúc động lạ thường. Lực phóng dường như phá bỏ hết mọi năng lượng tiêu cực để tình yêu và sức mạnh từng cá nhân thăng hoa.

Mối quan hệ giữa bệnh nhân và bác sĩ cũng có thể thay đổi. Bác sĩ, trong trường hợp này, không còn là người duy nhất có quyền quyết định về phương pháp chữa trị, mà là người hướng dẫn, người giúp bệnh nhân tìm lại sự kết nối với cơ thể và niềm tin của chính họ. Sức khỏe không phải là thứ cần “chữa” mà là thứ cần “duy trì” qua sự chăm sóc yêu thương, qua sự nhận thức và lựa chọn thông minh trong ăn uống, sinh hoạt và đối mặt thế giới bên ngoài. Đúng là trong một thế giới như vậy, vắc xin và thuốc men sẽ không là câu trả lời cuối cùng, phải không bạn?