THẾ GIỚI 24H: NATO họp kín về chiến lược hạt nhân của Nga

Bộ trưởng Quốc phòng các nước thành viên Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) giữa tuần qua đã có cuộc họp kín nhằm thảo luận về chiến lược hạt nhân của Nga.

Chủ đề chính của cuộc họp là một văn kiện mật, do lãnh đạo NATO soạn thảo. Những người tham dự muốn phân tích cách thức Tổng thống Nga Vladimir Putin có thể sử dụng vũ khí hạt nhân trong cuộc xung đột với phương Tây, những khả năng của Moscow và hậu quả của chúng đối với NATO. Tuy nhiên, hiện vẫn chưa rõ NATO có đưa ra chiến lược dài hạn mới tính tới khả năng của cả vũ khí thông thường và vũ khí hạt nhân hay không. 

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ash Carter ngày 21/6 bắt đầu chuyến công du châu Âu nhằm trấn an đồng minh của mình và các nước khu vực Baltic trước những lo ngại về nguy cơ khủng hoảng tiềm tàng tương tự như Ukraine. Giới chức Mỹ cho biết, trong chuyến thăm kéo dài từ ngày 21 đến ngày 26/6, ông Carter sẽ thúc giục châu Âu tăng cường đoàn kết để chống lại các đe dọa đối với khu vực. Bên cạnh đó, Mỹ cũng sẽ thảo luận về đề xuất triển khai thêm xe tăng, xe chiến đấu và khí tài quân sự tới Đông Âu phục vụ cho công tác huấn luyện và diễn tập.

Tổng thống Poroshenko đã bất ngờ yêu cầu tòa án hiến pháp Ukraine công nhận sự lật đổ cựu Tổng thống Viktor Yanukovych vào tháng 2/2014 là đảo chính bất hợp pháp. "Tôi yêu cầu tòa án thừa nhận rằng pháp lệnh loại bỏ chức danh tổng thống của ông Viktor Yanukovych là bất hợp pháp," Poroshenko viết trong một tuyên bố trên trang web của tòa án hiến pháp Ukraine. Tổng thống Ukraine đương nhiệm cho biết việc loại bỏ chức danh tổng thống của ông là vi phạm hiến pháp mà theo đó Tổng thống Ukraine được bảo vệ và chức danh tổng thống sẽ gắn với ông mãi mãi. Ông cũng nói thêm rằng việc ban hành pháp lệnh trên vào tháng 2/2014 của Quốc hội mới thành lập tại Ukraine đã làm suy yếu hiến pháp.

Nhóm cực hữu Right Sector sẽ yêu cầu từ chính phủ Ukraine tiếp tục tấn công Donbass trong một cuộc biểu tình tại Kiev vào ngày 3/7/2015. Tuyên bố của nhóm Right Sector có đoạn nói: "Chúng tôi yêu cầu từ chính quyền Poroshenko rút khỏi Thỏa thuận Minsk để tiếp tục tấn công giải phóng các khu vực bị chiếm đóng (ở Donbass)  và tiến hành những thay đổi đối với quân đội và nhân viên Bộ Quốc phòng. Chúng tôi cũng đòi hỏi trừng phạt những tên tội phạm quốc gia từ thời tổng thống Yanukovych, có biện pháp cụ thể trong cuộc chiến chống tham nhũng và chuyển từ thiểu số chính trị thành một chính sách phục vụ quốc gia”. Nhóm cực hữu Right Sector được thành lập trên cơ sở liên minh các tổ chức dân tộc chủ nghĩa  và phát xít trong các cuộc biểu tình Maidan ở Kiev vào cuối năm 2013.

Ngày 21/6 trong cuộc hội đàm ở Tokyo, Ngoại trưởng Nhật Bản Fumio Kishida và người đồng cấp Hàn Quốc Yun Byung Se đã nhất trí nỗ lực hướng tới mục tiêu tổ chức cuộc gặp thượng đỉnh giữa các nhà lãnh đạo hàng đầu của hai nước vào "thời điểm thích hợp". Phát biểu với báo giới sau cuộc hội đàm, Ngoại trưởng Kishida nêu rõ hai bên cũng nhất trí tiếp tục thảo luận về vấn đề "phụ nữ mua vui" ở cấp vụ trưởng của bộ ngoại giao hai nước; nhất trí tiến hành các cuộc gặp cấp ngoại trưởng ở mỗi nước; ngoại trưởng 2 nước nhóm họp định kỳ bên lề các hội nghị quốc tế. 

Ngày 21/6, Iran đã lên tiếng bác bỏ những báo cáo gần đây của Mỹ cho rằng nước Cộng hòa Hồi giáo này đang tiếp tục tài trợ cho chủ nghĩa khủng bố toàn cầu. Bộ Ngoại giao Iran nêu rõ, những cáo buộc chống lại Iran mang động cơ chính trị và việc Washington áp dụng tiêu chuẩn kép trong cuộc chiến chống khủng bố mới là nguyên nhân gốc rễ khiến chủ nghĩa khủng bố lan rộng. Tuyên bố của Bộ Ngoại giao Iran cho rằng, Iran mới là nạn nhân lớn nhất của chủ nghĩa khủng bố suốt 3 thập kỷ qua.

Cả châu Âu đang “nín thở” chờ đợi kết quả hội nghị đặc biệt về Hy Lạp vào ngày 22/6 (giờ địa phương) tại thủ đô Brussels của Bỉ. Tại hội nghị, Thủ tướng Hy Lạp Alexis Tsipras và Bộ trưởng Tài chính Yanis Varoufakis sẽ đàm phán với các lãnh đạo Khu vực sử dụng đồng euro (eurozone) với hy vọng đạt được thỏa thuận giúp nước này tránh nguy cơ vỡ nợ vào cuối tháng 6. Phát ngôn viên chính phủ Hy Lạp Nikos Pappas ngày 21/6 tuyên bố mong muốn Athens và EU sẽ có thể “cùng tìm ra giải pháp không dính dáng đến IMF”. Trong bối cảnh đó, Thủ tướng Tsipras lại “đổ dầu vào lửa” khi ký kết với Tổng thống Nga Vladimir Putin hợp đồng xây dựng đường ống dẫn khí đốt tại Hy Lạp với kinh phí dự trù lên đến 2 tỉ euro. Giới quan sát nhận định dù tỏ ra rất cứng rắn nhưng bị dồn vào chân tường, Hy Lạp chắc chắn sẽ phải nhượng bộ qua đề xuất những giải pháp khác để tiết giảm chi tiêu ngân sách.

Ngày 21/6, hàng nghìn người đã lập thành những hàng rào người tại các thành phố trên khắp xứ Basque của Tây Ban Nha để đòi quyền được tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý về nền độc lập cho khu vực này. Cuộc biểu tình trên do phong trào ủng hộ độc lập "Gure Esku Dago" tổ chức và nhận được sự ủng hộ của các đảng ly khai cũng như hàng chục người nổi tiếng trong lĩnh vực thể thao và nghệ thuật. Những người biểu tình đã tuần hành qua thủ phủ Vitoria, trung tâm thương mại Bilbao và khu nghỉ dưỡng ven biển San Sebastian cũng như thành phố Pamplona ở vùng Navarra bên cạnh - nơi có nhiều người nói tiếng Basque.

Cơ quan công tố Italy đang muốn ra cáo trạng với chi nhánh tại Milan của ngân hàng Bank of China (BoC) và gần 300 nhân viên liên quan đến một chương trình rửa tiền. Các công tố viên tại Florence cáo buộc có 4,5 tỷ euro (5,1 tỷ USD) đã được chuyển từ Italy sang Trung Quốc, với nguồn gốc được cho là từ nghề mại dâm, làm hàng giả, trốn thuế và bóc lột lao động. Theo các điều tra viên, gần một nửa trong tổng số 4,5 tỷ euro, được chuyển trong khoảng thời gian 2007-2010, đã được thực hiện qua chi nhánh của ngân hàng tại Milan. BoC đã nhận được 758.000 euro tiền dịch vụ từ các hoạt động chuyển khoản này và đã có hàng triệu giao dịch diễn ra với mức dưới 2.000 euro, là mức khởi điểm để các trình tự kiểm tra theo quy định chống rửa tiền phải được áp dụng. Mức này sau đó đã được điều chỉnh xuống còn 1.000 euro, theo Vietnamplus.

Ngày 21/6, Hàn Quốc ghi nhận thêm 3 trường hợp nhiễm MERS mới, sau khi nước này thông báo không ghi nhận thêm trường hợp nhiễm mới nào vào hôm 20/6. Bộ Y tế và Phúc lợi Hàn Quốc cho biết, trong số 3 trường hợp nhiễm mới, có 2 người làm tại Trung tâm y tế Samsung và đã từng tiếp xúc với các bệnh nhân MERS. Bộ Y tế và Phúc lợi Hàn Quốc cho rằng, MERS chưa lây nhiễm trong cộng đồng do hầu hết các trường hợp lây nhiễm đều xuất phát từ các bệnh viện. Như vậy, số trường hợp nhiễm MERS tại Hàn Quốc đã tăng lên 169 người, trong đó 25 người đã tử vong. Tuy nhiên, đã có 43 người đã được xuất viện sau khi được chữa khỏi MERS. Dịch bệnh MERS tại Hàn Quốc đang có dấu hiệu dần được khống chế. Số người phải cách ly do nghi nhiễm bệnh đã giảm từ 6.700 xuống hơn 4.000 người.