Thủng màng nhĩ ở trẻ: Hiểm họa từ thói quen tưởng như vô hại

Từ việc tự ngoáy tai bằng que nhựa cho đến xử lý sai khi trẻ viêm tai, nhiều phụ huynh đã vô tình đẩy con vào nguy cơ thủng màng nhĩ. Các bác sĩ cảnh báo, tình trạng này không chỉ gây đau đớn, chảy dịch mà còn để lại di chứng mất thính lực lâu dài.

Ngày 27/9, thông tin từ BS.CK2 Quách Ngọc Minh – Trưởng khoa Liên chuyên khoa, Bệnh viện Nhi đồng 2 ( TP HCM) cho biết tại đây vừa tiếp nhận bệnh nhi P.K. (6 tuổi, nữ) trong tình trạng chảy máu tai trái. Người nhà cho biết, trước đó bé tự dùng que nhựa đầu nhọn ngoáy tai, vô tình gây chấn thương.

Qua thăm khám, bác sĩ phát hiện vết rách ở màng nhĩ, khoảng 1,5mm không còn dị vật bên trong. Bệnh nhi được chỉ định điều trị tại nhà và tái khám để theo dõi khả năng tự lành của màng nhĩ. Trong trường hợp vết thương không thể tự lành, các bác sĩ sẽ phải can thiệp nhằm bảo vệ thính lực cho bệnh nhi.

Một trường hợp khác là bệnh nhi N.T.A. (4 tuổi, nam) bị thủng màng nhĩ do viêm tai giữa. Trước nhập viện ba ngày, bé liên tục sốt cao 38,5–39°C, quấy khóc, bỏ ăn. Khi người nhà phát hiện tai phải của bé chảy dịch vàng có mùi hôi nên chuyển đến bệnh viện thăm khám. Các bác sĩ tiến hành vệ sinh tai, lấy mủ, điều trị nội khoa. Hiện sức khỏe, thính lực của bệnh nhi đã bình phục.

Phụ huynh nên đưa trẻ đến cơ sở y tế để được thăm khám, hỗ trợ khi các bé có biểu hiện bất thường về thính lực hoặc tổn thương tai

Theo BS Ngọc Minh, thủng màng nhĩ do chấn thương thường nhẹ, vết rách nhỏ có thể tự lành sau vài tuần đến vài tháng. Trong thời gian này, điều quan trọng nhất là giữ tai trẻ khô tuyệt đối để ngăn ngừa nhiễm trùng. Trẻ sẽ không cần dùng thuốc nếu không xuất hiện dấu hiệu viêm.

Ngược lại, thủng màng nhĩ do viêm nhiễm phức tạp hơn, đòi hỏi phải can thiệp bằng kháng sinh, thuốc nhỏ tai hoặc giảm đau tùy theo mức độ bệnh. “Phụ huynh tuyệt đối không tự ý mua thuốc nhỏ tai khi chưa có chỉ định. Một số loại có thể gây độc cho tai, làm màng nhĩ tổn thương nặng hơn” - bác sĩ Ngọc Minh cảnh báo.

Trường hợp vị trí thủng màng nhĩ không lành sau 3 – 6 tháng theo dõi, điều trị, trẻ giảm thính lực rõ hoặc bị viêm tai giữa tái đi tái lại, bác sĩ sẽ chỉ định phẫu thuật vá màng nhĩ. Đây là biện pháp giúp phục hồi chức năng nghe, ngăn ngừa biến chứng điếc dẫn truyền.

Để tránh những tai nạn đáng tiếc, BS Ngọc Minh khuyến cáo phụ huynh cần cẩn trọng trong việc vệ sinh tai cho trẻ. Cách phòng tránh hiệu quả gồm: đưa trẻ đi khám ngay khi có dấu hiệu viêm tai như sốt, đau tai, chảy dịch hoặc nghe kém; không tự ý dùng thuốc nhỏ tai; không dùng tăm bông hoặc vật nhọn ngoáy sâu vào ống tai.

Phụ huynh chỉ nên vệ sinh tai ngoài cho trẻ bằng khăn mềm hoặc gạc sạch. Nếu trẻ có nhiều ráy tai, thường xuyên ù tai hoặc nghe kém, cần đưa đến bác sĩ để hút ráy bằng dụng cụ chuyên dụng, tuyệt đối không tự lấy bằng kim loại, tăm tre hay que nhựa.

“Chỉ một thói quen sai lầm tưởng chừng vô hại như ngoáy tai cũng có thể khiến trẻ thủng màng nhĩ, giảm thính lực suốt đời. Phụ huynh cần thay đổi thói quen chăm sóc tai cho con để bảo vệ sức khỏe lâu dài” – BS Ngọc Minh khuyến cáo.