|
Hàm người và mảnh xương bả vai trái từ Hang Maszycka, Ba Lan (Ảnh: Institut Català de Paleoecologia Humana i Evolució Social) |
Hài cốt người được phát hiện trong một hang động ở Ba Lan đã tiết lộ rằng, các nhóm người châu Âu cổ đại đã ăn thịt người chết. Một phân tích mới về các vết cắt và vết nứt trên xương cho thấy con người đã cắt bỏ tai và moi não của kẻ thù ngay sau khi họ chết.
Trong một nghiên cứu được công bố ngày 6/2 trên tạp chí Scientific Reports , các nhà nghiên cứu đã nêu chi tiết bằng chứng về hành vi ăn thịt người mà họ tìm thấy trên 53 bộ xương từ Hang Maszycka, một địa điểm khảo cổ gần Krakow, Ba Lan. Những bộ xương này có niên đại cách đây 18.000 năm, trong thời kỳ Magdalenian của thời tiền sử châu Âu.
Xác định vết cắt và vết nứt trên xương người
Sử dụng kỹ thuật kính hiển vi 3D tiên tiến, các nhà nghiên cứu đã xác định được các vết cắt và vết nứt trên 68% xương và có thể loại trừ khả năng động vật ăn thịt và vô tình giẫm đạp là nguyên nhân gây ra thương tích.
Khi xem xét hai chục mảnh hộp sọ, các nhà nghiên cứu đã xác định được các vết cắt do lột da đầu và cắt bỏ tai và hàm. Ngoài ra, các vết nứt dọc theo các đường khâu sọ cho thấy rằng con người đã đập vỡ hộp sọ của xác chết để lấy não. Có thể thấy thêm bằng chứng về việc giết mổ trên xương vai, cánh tay và chân.
"Vị trí và tần suất của các vết cắt và việc cố ý làm gãy xương cho thấy rõ việc khai thác dinh dưỡng của cơ thể", tác giả chính của nghiên cứu Francesc Marginedas, nghiên cứu sinh tiến sĩ tại Viện Cổ sinh thái học và Tiến hóa xã hội của con người Catalan (IPHES), cho biết.
Tỷ lệ cao xương bị xử lý sau khi chết cho thấy rõ ràng hành vi ăn thịt đồng loại, các nhà nghiên cứu viết. Ngoài ra, kiểu vết cắt và gãy xương cho thấy con người ưu tiên loại bỏ các phần dinh dưỡng và giàu calo nhất của xác chết — bao gồm não, tủy xương và cơ — ngay sau khi cá nhân chết.
Tuy nhiên, lý do cho hành vi ăn thịt đồng loại vẫn chưa rõ ràng. "Trong bối cảnh thời tiền sử, nó có thể là để đáp ứng nhu cầu sinh tồn hoặc các nghi lễ, hoặc thậm chí là động lực của bạo lực giữa các nhóm", đồng tác giả nghiên cứu Palmira Saladié , nhà nghiên cứu tại IPHES, cho biết.
Tuy nhiên, bằng chứng khảo cổ học từ Hang Maszycka cho thấy tỷ lệ ăn thịt người này không liên quan đến nhu cầu sinh tồn. Trong thời kỳ Magdalenian (23.000 đến 11.000 năm trước) ở châu Âu, khu vực này được đặc trưng bởi sự gia tăng dân số, các nhà nghiên cứu đã viết trong nghiên cứu.
Vì không có bằng chứng nào cho thấy những người bị ăn thịt đã được chôn cất một cách tôn trọng và hài cốt của con người được trộn lẫn với xương động vật bị giết, nên các nhà nghiên cứu cho rằng đây là một ví dụ về "ăn thịt người trong chiến tranh". Sự kết hợp giữa quá nhiều người và quá ít tài nguyên trong thời kỳ Magdalenian có thể dẫn đến căng thẳng về lãnh thổ và các cuộc đấu tranh dữ dội để sinh tồn.
Đối với các bộ xương trong hang Maszycka, "độ tuổi giống với một gia đình hoàn chỉnh, cho thấy họ có thể đã bị tấn công, chế ngự và sau đó bị ăn thịt", các nhà nghiên cứu viết.
Các địa điểm khác ở châu Âu có niên đại cùng thời kỳ cũng có bằng chứng về tục ăn thịt người, điều này cho thấy tập tục này là một phần quan trọng của nền văn hóa thời kỳ Magdalenian.