Cảnh báo đợt 'sóng’ bệnh hô hấp do virus tại TPHCM

Nhiều ca bệnh hô hấp

Ngày 21/10, chị T.H. (ngụ tại xã Hưng Long, TPHCM) hốt hoảng đưa con trai 2 tuổi đến Bệnh viện Nhi Đồng Thành Phố trong tình trạng ho dữ dội, sốt cao liên tục và thở rít khi ngủ. Trước đó, bé chỉ có dấu hiệu sổ mũi nhẹ nên gia đình tự mua thuốc uống tại nhà. Tuy nhiên, sau hai ngày, bé bắt đầu khó thở, tím tái.

Tại bệnh viện, trẻ được chẩn đoán viêm tiểu phế quản nặng, phải nhập viện điều trị.

Tương tự, bé N.T.A. (3 tuổi, ngụ quận 10) được đưa vào Bệnh viện Nhi Đồng 1 khi đã viêm phổi nặng biến chứng suy hô hấp. Mẹ bé cho biết con sốt, ho, khó thở nhiều ngày qua. Dù đã đưa đến bác sĩ thăm khám và uống thuốc nhưng bệnh diễn tiến nặng thêm khiến trẻ rơi vào tình trạng thở nhanh, rút lõm ngực.

Theo hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TPHCM (HCDC), năm 2024, số ca viêm đường hô hấp dao động từ 16.000 – 18.000 ca mỗi tháng, tăng mạnh trong ba tháng cuối năm. Đà tăng này đang lặp lại trong năm 2025 khiến các bệnh viện tại TPHCM tiếp nhận lượng bệnh nhân mắc bệnh hô hấp tăng cao.

BS Nguyễn Phan Vĩnh Thọ, Trưởng khoa Nhiễm D, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TPHCM cho biết: “Từ tháng 7 trở đi, khi thời tiết bắt đầu chuyển lạnh, các ca viêm đường hô hấp có xu hướng tăng nhanh và thường đạt đỉnh vào giai đoạn tháng 10 đến tháng 12”.

Theo BS Thọ, các bệnh lý hô hấp có thể xuất hiện từ nhẹ như viêm mũi họng, viêm amidan, viêm thanh quản đến nặng hơn là viêm phế quản, viêm tiểu phế quản và viêm phổi. Tác nhân chủ yếu là virus, lây truyền qua giọt bắn khi ho, hắt hơi hoặc tiếp xúc gần.

“Điều đáng ngại là thời tiết ẩm lạnh giúp virus tồn tại lâu hơn ngoài môi trường, tạo điều kiện để bệnh lan rộng” - BS Thọ cảnh báo.

Tại Bệnh viện Nhi Đồng Thành Phố, BS Nguyễn Cát Phương Vũ - khoa Hô hấp cho biết, mỗi ngày bệnh viện tiếp nhận từ 1.500 đến 2.000 lượt khám ngoại trú, trong đó hơn 50% là các bệnh lý hô hấp.

“Hiện nay, nhiều khoa phải kê thêm giường để đáp ứng số lượng trẻ nhập viện, chủ yếu do viêm phổi, viêm tiểu phế quản và viêm thanh quản” - BS Vũ chia sẻ.

Theo phân tích của BS Phương Vũ, ngoài yếu tố thời tiết, việc trẻ đi học trở lại sau kỳ nghỉ hè khiến nguy cơ lây nhiễm tăng mạnh. Ông nói: “Lớp học giống như ‘ổ’ lan truyền mầm bệnh, đặc biệt khi trẻ nhỏ có hệ miễn dịch còn non nớt”.

BS Phương Vũ cảnh báo: “Phụ huynh cần nhận biết sớm các dấu hiệu nguy hiểm như sốt cao liên tục, thở nhanh, rút lõm lồng ngực, bỏ bú, lừ đừ, tím tái. Khi trẻ xuất hiện các biểu hiện này, cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay, không tự ý điều trị tại nhà”.

Virus RSV- thủ phạm hàng đầu

Theo BS Bùi Thị Bích Ngọc - Phòng Chỉ đạo tuyến, Bệnh viện Nhi Đồng 1, virus hợp bào hô hấp (RSV) là nguyên nhân hàng đầu gây viêm tiểu phế quản và viêm phổi ở trẻ dưới 2 tuổi. Virus này lưu hành quanh năm tại miền Nam, cao điểm vào mùa mưa đến đầu mùa đông.

RSV lây qua giọt bắn, dịch tiết và bề mặt có virus. Trẻ bị nhiễm có thể biểu hiện từ nhẹ như sổ mũi, ho, sốt, cho tới nặng với thở khò khè, khó thở, tím tái. “Với trẻ sinh non, mắc bệnh tim, phổi mạn tính hoặc suy giảm miễn dịch, RSV có thể gây suy hô hấp rất nhanh” – BS Bích Ngọc cảnh báo.

Để chăm sóc trẻ tại nhà, các bác sĩ khuyến cáo phụ huynh nên hạ sốt bằng Paracetamol đúng liều, cho trẻ uống đủ nước, ăn uống nhẹ dễ tiêu, tránh khói thuốc lá và giữ ấm. Quan trọng nhất là rửa tay thường xuyên, tránh để trẻ tiếp xúc với người đang ho, sổ mũi, đồng thời tái khám đúng hẹn khi có dấu hiệu bất thường.

Các chuyên gia y tế lưu ý, biện pháp phòng bệnh hiệu quả nhất vẫn là giữ vệ sinh cá nhân, đeo khẩu trang nơi đông người, rửa tay thường xuyên, tiêm vắc xin cúm hàng năm và bổ sung dinh dưỡng giúp tăng sức đề kháng. Người lớn tuổi, trẻ nhỏ và người có bệnh nền nên hạn chế đến nơi đông người trong thời điểm dịch lan rộng.