Báo Tiền Phong có cuộc trao đổi với ông Cung Quỳnh Anh - Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể Thao và Du lịch Khánh Hòa, xoay quanh chiến lược “xanh hóa” du lịch, các mô hình sản phẩm ưu tiên và giải pháp nâng cao nhận thức cộng đồng về du lịch có trách nhiệm.
Thưa ông, Khánh Hòa đang hướng đến mục tiêu phát triển du lịch xanh ra sao và tỉnh đã xây dựng những chiến lược dài hạn nào để bảo tồn thiên nhiên, giảm áp lực môi trường tại các điểm đến?
Thực hiện định hướng phát triển du lịch theo hướng bền vững, thân thiện với môi trường và phù hợp với xu thế toàn cầu, UBND tỉnh Khánh Hòa đã ban hành Quyết định số 1383/QĐ-UBND ngày 27/5/2025 về Bộ tiêu chuẩn du lịch xanh. Đây được xem là bước đi quan trọng, đánh dấu nỗ lực của tỉnh trong việc thúc đẩy ngành du lịch chuyển sang mô hình tăng trưởng xanh, đặt chất lượng dịch vụ, bảo vệ môi trường và sự hài lòng của du khách làm trọng tâm.
Bộ tiêu chuẩn du lịch xanh được xây dựng với mục tiêu hỗ trợ các doanh nghiệp du lịch trên địa bàn tỉnh tự rà soát, đánh giá và điều chỉnh các hoạt động kinh doanh theo định hướng phát triển bền vững. Thông qua việc áp dụng các tiêu chí cụ thể, các doanh nghiệp có thể nâng cao chất lượng dịch vụ, cải thiện trải nghiệm của du khách, đồng thời đảm bảo các yếu tố an toàn, vệ sinh và quản lý chất thải theo chuẩn quốc tế.
Không chỉ đơn thuần là công cụ đánh giá, Bộ tiêu chuẩn du lịch xanh còn khuyến khích doanh nghiệp đổi mới sáng tạo, ứng dụng công nghệ xanh như: Sử dụng năng lượng tái tạo, tiết kiệm nước, giảm thiểu chất thải. Từ đó, các doanh nghiệp sẽ tối ưu hóa chi phí, nâng cao hiệu quả vận hành và đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường về sản phẩm và dịch vụ du lịch thân thiện với môi trường.
Ngoài ra, Bộ tiêu chuẩn cũng yêu cầu các cơ sở du lịch tính toán và so sánh lượng phát thải khí nhà kính, qua đó giúp doanh nghiệp nhận diện mức độ tác động môi trường và điều chỉnh hoạt động phù hợp. Đồng thời, đây còn là công cụ quản lý hiệu quả, giúp các cơ quan chức năng kiểm soát, giám sát và định hướng hoạt động du lịch phát triển theo hướng xanh hóa, chất lượng và bền vững.
Trong bối cảnh du lịch xanh trở thành tiêu chí phát triển của nhiều quốc gia, Bộ tiêu chuẩn du lịch xanh tỉnh Khánh Hòa được xem là bước tiến quan trọng nhằm hội nhập xu thế bền vững toàn cầu. Các tiêu chuẩn xanh đang được áp dụng rộng rãi trên thế giới để bảo vệ môi trường và giữ gìn tài nguyên thiên nhiên, văn hóa và thu hút khách du lịch quốc tế.
Tại Khánh Hòa, việc triển khai bộ tiêu chuẩn không chỉ giúp doanh nghiệp nâng cao chất lượng dịch vụ và năng lực cạnh tranh, mà còn góp phần xây dựng hình ảnh địa phương như một điểm đến du lịch xanh, an toàn và hấp dẫn, phù hợp với nhu cầu của thị trường quốc tế lẫn nội địa.
Các mô hình hoặc sản phẩm du lịch xanh nào đang được Khánh Hòa triển khai, thưa ông?
Theo Nghị quyết 01-NQ/TƯ ngày 14/7/2025, Khánh Hòa đặt mục tiêu đưa du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, hướng tới đón 31,6 triệu lượt khách vào năm 2030, trong đó có 10,5 triệu lượt khách quốc tế.
Tỉnh định hướng phát triển du lịch theo hướng hiện đại, chất lượng, gắn với bảo vệ môi trường và bảo tồn văn hóa bản địa. Các mô hình du lịch xanh được ưu tiên gồm: Du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng, du lịch biển - đảo, du lịch nghỉ dưỡng chăm sóc sức khỏe, du lịch văn hóa - tâm linh và du lịch MICE nhằm đa dạng hóa sản phẩm và phân bổ lại cơ cấu thị trường.
Nhiều vùng du lịch chiến lược đã được xác lập như: Nha Trang - Vĩnh Hy với thế mạnh du lịch biển kết hợp di tích lịch sử, Bắc Vân Phong hướng đến đô thị du lịch biển quốc tế, Bắc bán đảo Cam Ranh - Ninh Chử phấn đấu trở thành khu du lịch quốc gia. Các khu vực Núi Chúa, Phước Bình, Mũi Dinh, Nam Cương phát triển du lịch sinh thái, trải nghiệm thiên nhiên hoang sơ. Khánh Sơn, Khánh Vĩnh, Tân Giang, Sông Trâu, Sông Sắt với các sản phẩm du lịch sinh thái, nông nghiệp và trải nghiệm năng lượng tái tạo.
Khánh Hòa cũng đẩy mạnh liên kết với các địa phương trong khu vực Nam Trung Bộ và Tây Nguyên nhằm khai thác tối đa tiềm năng chung cũng như chú trọng quản lý, khai thác hiệu quả thế mạnh biển đảo, bảo vệ môi trường và đa dạng sinh học. Các sản phẩm đặc trưng như yến sào và trầm hương tiếp tục được xây dựng thành thương hiệu du lịch nổi bật của tỉnh nhằm tăng sức hút và định vị rõ nét hình ảnh du lịch Khánh Hòa trên bản đồ du lịch Việt Nam.
Theo ông, cần làm gì để nâng cao nhận thức của người dân và du khách nhằm hình thành thói quen du lịch xanh? Khánh Hòa đang triển khai và dự kiến thực hiện những hoạt động truyền thông, giáo dục nào để thúc đẩy hành vi du lịch có trách nhiệm?
Để hình thành thói quen du lịch xanh, người dân và du khách cần hiểu rằng du lịch không chỉ là trải nghiệm, mà còn là trách nhiệm với môi trường và cộng đồng địa phương. Mỗi cá nhân nên hạn chế rác thải nhựa, không xả rác, tiết kiệm tài nguyên, tôn trọng văn hóa bản địa và ưu tiên sử dụng dịch vụ thân thiện môi trường. Khi những hành động nhỏ này được duy trì thường xuyên, ý thức xanh sẽ trở thành chuẩn mực trong cộng đồng.
Khánh Hòa đang triển khai định hướng phát triển du lịch xanh, bền vững đến năm 2030, khuyến khích các điểm đến và cơ sở dịch vụ áp dụng mô hình thân thiện môi trường. Tỉnh tổ chức nhiều chương trình truyền thông như: Cuộc thi tái chế nhựa, các diễn đàn, hội thảo về chuyển đổi xanh, các chiến dịch tuyên truyền bảo vệ biển, đảo và hoạt động giáo dục cộng đồng.
Bên cạnh đó, địa phương thúc đẩy du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng và các mô hình lưu trú giảm thiểu nhựa dùng một lần, từ đó lan tỏa lối sống và hành vi du lịch có trách nhiệm.
Hệ sinh thái du lịch ở Khánh Hòa đang từng bước chuyển mình theo hướng bền vững, thể hiện qua việc nhiều resort, khách sạn và homestay triển khai các giải pháp giảm nhựa dùng một lần, sử dụng vật liệu xanh và phát triển mô hình gắn kết với thiên nhiên và bản sắc văn hóa địa phương.
Hàng năm, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Khánh Hòa đều triển khai các chương trình tuyên truyền và hướng dẫn về bảo vệ môi trường dành cho doanh nghiệp du lịch. Đồng thời tổ chức nhiều hoạt động truyền thông, giáo dục nhằm lan tỏa ý thức gìn giữ môi trường trong cộng đồng.
Năm 2025, Sở tổ chức “Cuộc thi Sáng tạo sản phẩm tái chế từ chất thải nhựa” với sự tham gia của các doanh nghiệp du lịch, trường cao đẳng và đại học trên địa bàn tỉnh, qua đó khuyến khích tinh thần “giảm thiểu - tái sử dụng - tái chế”.
Song song đó, tỉnh đang đẩy mạnh các diễn đàn và hội thảo chuyên đề về du lịch nhằm thảo luận giải pháp phát triển xanh, xây dựng lộ trình chuyển đổi và lan tỏa thông điệp du lịch bền vững đến cộng đồng và doanh nghiệp.
Khánh Hòa cũng tăng cường liên kết giữa bảo tồn thiên nhiên, văn hóa, môi trường và hoạt động kinh doanh du lịch, thúc đẩy phát triển các sản phẩm gắn với thiên nhiên và bản sắc địa phương như: Du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng, hướng tới mục tiêu phát triển kinh tế đi đôi với bảo vệ môi trường và gìn giữ giá trị văn hóa.