Google News

Chiến tranh Việt Nam trên phim Mỹ

TP - Chiến tranh Việt Nam song hành với giai đoạn màu mỡ nhất của nền điện ảnh Mỹ, và đã khiến các nhà làm phim Mỹ trong nửa thế kỷ tiếp theo phải nhìn lại di sản phức tạp của nó. Đánh dấu kỷ niệm 50 năm ngày Việt Nam giải phóng miền Nam và thống nhất đất nước, 9 bộ phim này, bao gồm những tác phẩm phản chiến kinh điển, được tập hợp lại dưới góc nhìn của chính nước Mỹ, khắc họa những bức tranh thời chiến cũng như những vết thương chiến tranh vẫn còn âm ỉ.

1.The Big Shave (1967)

Cuộc chiến đã và đang kéo dài khi đạo diễn huyền thoại Martin Scorsese, lúc bấy giờ mới 25 tuổi, thực hiện bộ phim ngắn sáu phút này. Xuyên suốt phim, một người đàn ông vô danh cạo râu trước bồn rửa và gương. Sau một vài vết xước và vết cắt, anh ta vẫn không dừng lại, tiếp tục cho đến khi khuôn mặt anh bê bết máu — một phép ẩn dụ gãy gọn nhưng ghê rợn về chiến tranh.

2.Hearts And Minds (1974)

Bộ phim tài liệu mang tính bước ngoặt của Peter Davis đã gây nhiều tranh cãi khi mới công chiếu, nhưng thời gian đã chứng minh được sự sáng suốt của nó. Tựa đề của nó xuất phát từ câu nói của Tổng thống Lyndon B. Johnson, rằng “chiến thắng cuối cùng sẽ phụ thuộc vào trái tim và lý trí của những người thực sự đặt chân tới đó”. Các đoạn phim thời sự và phỏng vấn tại Mỹ được đặt tương phản với nỗi kinh hoàng trên tiền tuyến Việt Nam, nhằm nêu bật khoảng cách giữa chính sách Mỹ thời đó và thực tế.

3.The Deer Hunter (1979)

Có thể nói đây là bộ phim Mỹ xuất sắc nhất về Chiến tranh Việt Nam. Không có bộ phim nào khác tường thuật lại thái độ của nước Mỹ, từ ngây thơ đến vỡ mộng, một cách hoành tráng và bi thảm hơn bộ phim sử thi của Michael Cimino. Ba người bạn thuộc tầng lớp lao động (Robert De Niro, Christopher Walken, John Savage thủ vai) bị đưa vào vòng cuốn chiến tranh, và bài ca “Chúa phù hộ nước Mỹ” ở kết phim, sau khi cuộc sống của họ thay đổi vĩnh viễn, vẫn là một trong những phân cảnh tàn khốc nhất trong lịch sử điện ảnh Mỹ.

4.Apocalypse Now (1979)

Francis Ford Coppola đã cược tất cả những gì ông có vào kiệt tác của mình — và gần như đã mất tất cả. Apocalypse Now, chuyển thể từ tiểu thuyết Heart of Darkness của nhà văn thế kỷ 19 Joseph Conrad, là một bộ sử thi về cảm giác chênh vênh trên bờ vực của sự điên rồ. Apocalypse Now không chỉ nói về mặt thoái hóa đạo đức của cuộc chiến mà còn nâng tầm nó lên thành một cơn ác mộng ám ảnh.

5.Platoon (1986)

Thập niên 80 là giai đoạn thể loại phim về Chiến tranh Việt Nam lên ngôi ở Hollywood, bao gồm First Blood (1982), Hamburger Hill (1987), Good Morning Vietnam (1987), Casualties of War (1989) và Born on the Fourth of July (1989). Nổi bật nhất trong số đó là Platoon, bộ phim đoạt giải Oscar mà đạo diễn Oliver Stone viết dựa trên trải nghiệm của chính ông khi còn là một lính bộ binh ở Việt Nam. Được ca ngợi vì tính chân thực, bộ phim của Stone luôn nằm trong danh sách những bộ phim sống động và sâu sắc nhất về cuộc chiến.

6.Full Metal Jacket (1987)

Không chỉ là một đạo diễn thể loại kinh dị nổi tiếng, Stanley Kubrick còn được coi là một nhà làm phim phản chiến vĩ đại. Full Metal Jacket đặt khía cạnh phi nhân tính của chiến tranh dưới một góc nhìn không nương tay. Giữa chế độ chuyên chế tại trại huấn luyện tàn bạo và cảnh đô thị đẫm máu của Chiến dịch Tết Mậu Thân năm 1968, Full Metal Jacket tố cáo sự tàn ác của cỗ máy chiến tranh.

7.Little Dieter Needs to Fly (1997)

Cách các cựu chiến binh tiếp tục với cuộc sống sau khi chiến tranh kết thúc là chủ đề của nhiều bộ phim hay, từ Coming Home (1978) của Hal Ashby đến Da 5 Bloods (2020) của Spike Lee. Trong bộ phim phi hư cấu của Werner Herzog, ông dựng lại câu chuyện đáng kinh ngạc của phi công người Mỹ gốc Đức Dieter Dengler. Trong bộ phim, mà sau này Herzog đã làm lại với tên mới là Rescue Dawn năm 2007 với diễn viên Christian Bale, phi công Dengler kể lại trải nghiệm của mình khi bị bắn hạ trên đất Lào, bị bắt rồi trốn thoát vào rừng rậm.

8.The Fog of War (2003)

Không lâu sau khi bước sang thế kỷ 20, nhà làm phim tài liệu Errol Morris đã phỏng vấn cựu bộ trưởng quốc phòng Mỹ, ông Robert S. McNamara. Kết quả là một tác phẩm lạnh lùng cho thấy lối suy nghĩ dẫn đến một trong những quyết định đáng lên án nhất trong lịch sử nước Mỹ. Bộ phim tài liệu cho thấy cách một hệ tư tưởng được hợp lý hóa có thể dẫn đến cái chết của hàng triệu người.

9. The Post (2017)

Bộ phim gây xúc động của Steven Spielberg dựa trên Pentagon Papers - một bộ tài liệu mật ghi chép lại sự tham gia kéo dài 20 năm của Mỹ vào Đông Nam Á - được Washington Post công bố năm 1971. Trong khi nhà phân tích chính phủ Daniel Ellsberg có thể được coi là anh hùng của câu chuyện này, thì The Post quyết định tập trung vào nhà xuất bản Washington Post, bà Katharine Graham (Meryl Streep thủ vai) và vai trò thời chiến của ngành báo chí.