Tháng 8 năm nay, Chủ tịch nước ký Quyết định số 1673 phong tặng danh hiệu Anh hùng Lao động cho bà Nguyễn Thị Bình (tên thật là Nguyễn Thị Châu Sa) - nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Phó Chủ tịch nước, nguyên Bộ trưởng Ngoại giao Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam, để “ghi nhận công lao to lớn của bà trong lĩnh vực đối ngoại, đóng góp vào sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc”.
Tên tuổi bà Nguyễn Thị Bình (cháu ngoại của chí sĩ yêu nước Phan Châu Trinh) gắn liền với một trong những chương trọng đại và vẻ vang nhất của Việt Nam trong lịch sử hiện đại.
Trên cương vị Trưởng phái đoàn Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam và Chính phủ Cách mạng lâm thời, bà là một trong những đại diện tham gia Hội nghị Paris về hòa bình cho Việt Nam trong giai đoạn đàm phán cam go từ năm 1968 - 1973.
Bà là một trong những người đặt bút ký Hiệp định Paris năm 1973, và cũng là người phụ nữ duy nhất ký vào văn kiện lịch sử ấy. Đó là khoảnh khắc để khép lại chiến tranh, mở ra con đường dẫn tới ngày đất nước thống nhất.
Dù đã ở tuổi xưa nay hiếm và đi lại khó khăn, bà Nguyễn Thị Bình vẫn giữ được sự minh mẫn và thần thái tuyệt vời, toát lên sự mềm mại của người phụ nữ Việt Nam và bản lĩnh thép của một nhà ngoại giao từng tham gia những cuộc đấu trí khốc liệt nhất giữa châu Âu. Bà từ chối những bài phát biểu mà người khác chuẩn bị sẵn, chọn cách chia sẻ chậm rãi, giản dị và chân thành.
Nhân vật truyền cảm hứng
Tại lễ kỷ niệm 80 năm thành lập ngành Ngoại giao ngày 25/8, cả hội trường vang lên tràng pháo tay rất dài khi tên bà được xướng lên. Trong lời phát biểu ngắn gọn mà xúc động, bà nhắc lại những ngày tháng lịch sử của các cuộc đàm phán kéo dài tại Paris, coi lễ ký kết Hiệp định là một trong những thắng lợi vĩ đại của dân tộc, đặt nền móng cho đại thắng mùa Xuân năm 1975, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.
Niềm vui của bà hôm nay là được chứng kiến một Việt Nam hòa bình, độc lập và thống nhất, đang từng bước hội nhập sâu rộng với thế giới, dưới sự lãnh đạo của Đảng, trên con đường thực hiện mục tiêu trở thành quốc gia phát triển, hùng cường và thịnh vượng.
Cũng trong năm nay, Tổ chức Hòa bình và đoàn kết toàn Ấn Độ (AIPSO) đã trân trọng trao tặng bà Giải thưởng Hòa bình Romesh Chandra - giải thưởng mang tên một biểu tượng lớn của phong trào hòa bình thế giới.
Phát biểu tại lễ trao giải, ông Pallab Sengupta, Bí thư Hội đồng quốc gia đảng Cộng sản Ấn Độ, bày tỏ vinh dự được trao giải cho bà, người mà ông gọi là “một trong những nhân vật truyền cảm hứng nhất trên toàn cầu về hòa bình, độc lập và công bằng xã hội”.
Ông Pallab Sengupta nhấn mạnh, bà Nguyễn Thị Bình là người tỏa sáng trong lịch sử đấu tranh anh hùng của Việt Nam, dũng cảm và đầy phẩm giá đứng trước thế giới, không chỉ nói lên khát vọng của nhân dân Việt Nam mà của tất cả những dân tộc đấu tranh chống chủ nghĩa đế quốc, vì hòa bình.
