Đến Hòa Bình phải ghé: Bảo tàng di sản các nhà khoa học giữa công viên xanh

Phô Mai (tổng hợp) - Ảnh: FB Công viên di sản

24/10/2025 08:30

HHTO - Sau hơn hai thập kỷ hình thành và phát triển, Giáo sư - Tiến sĩ Nguyễn Anh Trí mong muốn hiến tặng bảo tàng Meddom cho Nhà nước và nhân dân, đánh dấu bước ngoặt trong hành trình trở thành Công viên Di sản Quốc gia trong tương lai. Nơi đây cũng sở hữu nhiều góc "sống ảo" đầy xịn xò dành cho teen mê nhiếp ảnh.

Tại Hòa Bình, Công viên Di sản các nhà khoa học Việt Nam (Meddom) hiện lên như một nơi lưu giữ, tôn vinh và lan tỏa di sản trí tuệ của hàng nghìn nhà khoa học Việt Nam.

Ý tưởng về Công viên Meddom ra đời năm 1993, được bắt nguồn từ trăn trở của Giáo sư - Tiến sĩ Nguyễn Anh Trí về việc gìn giữ những giá trị khoa học đang dần bị lãng quên. Sáu năm sau, ông cùng cộng sự tại Hệ thống Y tế Medlatec bắt tay xây dựng công trình với mong muốn tạo nên một không gian lưu trữ, bảo tồn và tôn vinh các nhà khoa học Việt Nam.

Giáo sư Nguyễn Anh Trí - Nguyên Viện trưởng Huyết học - Truyền máu Trung ương. Ảnh: Hoàng Giang

Trong những năm đầu, việc thuyết phục các nhà khoa học hiến tặng tư liệu và hiện vật là hành trình đầy gian nan. Tuy nhiên, sau 8 năm kiên trì, Meddom bắt đầu được cộng đồng khoa học đón nhận.

Đến nay, Meddom đã lưu giữ di sản của hơn 7.000 nhà khoa học Việt Nam, từ các lĩnh vực tự nhiên, xã hội, y học đến kỹ thuật. Trong số đó có những kỷ vật đặc biệt như: Học bạ của GS. Phạm Đồng Điện từng bị mật thám Pháp thu giữ, hơn 8.000 phút ghi âm GS. Văn Tạo kể lại 100 năm lịch sử, hay hồ sơ cá nhân của GS. Lê Thế Trung với đầy đủ văn bằng từ thời Pháp đến thời Nga.

Theo GS/TS. Nguyễn Anh Trí, điểm độc đáo của Meddom là ở tính “sống”: Công viên rộng gần 30 ha tại Hòa Bình không chỉ lưu giữ di sản, mà còn là không gian giáo dục, nghiên cứu, dã ngoại và du lịch văn hóa. Meddom cũng là một “bảo tàng xanh” với rừng cây, hồ, suối, năng lượng Mặt Trời và hơn 350 loài cây bản địa.

Meddom là bảo tàng tư nhân đầu tiên và duy nhất lưu giữ di sản của các nhà khoa học Việt Nam. Ảnh: Website meddom.org

Bảo tàng hiện vận hành theo mô hình số hóa toàn diện, như mỗi nhà khoa học có một “CV khoa học”, tư liệu được gắn mã QR và định vị để công chúng dễ dàng tiếp cận trực tuyến hoặc trực tiếp tại bảo tàng.

Trong giai đoạn 2025 - 2027, Meddom sẽ tiếp tục mở rộng quy mô, đẩy mạnh chuyển đổi số và sưu tầm thêm tài liệu, hiện vật. Giáo sư còn ấp ủ kế hoạch biến nơi đây thành không gian lưu giữ tro cốt của các nhà khoa học - một “nghĩa trang tri thức” độc đáo, trang nghiêm.

Giữa không gian xanh mát và những công trình mang hơi thở thời gian, teen có thể tìm thấy những background “sống ảo” cực chất. Bên trong bảo tàng được thiết kế tinh tế với ánh sáng vàng ấm, kệ sách, mô hình và hiện vật khoa học tạo nên phông nền cực “nghệ”, hứa hẹn giơ máy lên là có ảnh đẹp.