Báo cáo một đằng…
Ông Nguyễn Văn Long, Trưởng Phòng Dịch tễ thú y (Cục Thú y) thông tin, từ đầu tháng 12/2018 đến nay, cả nước đã xảy ra 48 ổ dịch bệnh lở mồm long móng (LMLM) ở 6 tỉnh, thành, trong đó có Hà Nội, Bắc Ninh, Hòa Bình, Hà Nam,Yên Bái... Tổng số gia súc mắc bệnh gần 2.400 con, chủ yếu trên lợn thịt do chưa được tiêm phòng vắc-xin LMLM.
Theo ông Long, Cục Thú y chưa nhận được báo cáo về việc đàn gia súc đã được tiêm phòng vắc-xin LMLM đầy đủ nhưng vẫn bị mắc bệnh. Nguyên nhân lây lan dịch thời gian qua là hệ thống thú y thôn ấp, xã, tỉnh, chưa nắm bắt dịch dịp thời, báo cáo muộn, khiến dịch bệnh lây lan. Qua giám sát, virus LMLM còn lây lan nhiều trong môi trường, trong khi nhiều đàn lợn chưa được tiêm phòng. Cùng với đó, thời tiết mưa rét, mầm bệnh dễ phát sinh và lây bệnh.
Ông Long cũng cho rằng, khi phát dịch, người dân tự điều trị, không báo cáo cơ quan chức năng, khiến dịch lây lan. Thậm chí, tại ổ dịch ở Ba Vì (Hà Nội), có người dân nói rằng, họ không biết mầm bệnh gì, việc tiêu hủy được hỗ trợ thế nào. “Dịch xảy ra tại Hà Nội, nhưng chúng tôi cũng không được báo cáo gì”, ông Long nói về vấn đề phòng dịch ở Hà Nội.
Ông Long cho hay, ngày 6/12, thấy có thông tin nghi ngờ dịch bệnh, Cục Thú y đã cử đoàn công tác đến tận cơ sở để hướng dẫn đôn đốc phòng chống dịch tại Ba Vì và Đan Phượng… Đại diện Cục Thú y cũng nhấn mạnh, sau nhiều lần nhắc nhở, ngày 7/12/2018, Chi cục Chăn nuôi và Thú y Hà Nội mới lần đầu tiên có báo cáo về dịch bệnh, nhưng cũng không báo cáo chi tiết theo quy định, chỉ báo cáo số liệu dịch bệnh đã được Cục Thú y nêu tại công văn số 2879/TY-DT gửi Giám đốc NN&PTNT Hà Nội trước đó.
Cụ thể, từ ngày 8/11 đến 5/12/2018, có 261 con lợn của 19 hộ tại 6 xã huyện Ba Vì bị lở LMLM. Tuy nhiên, đến ngày 6/12/2014, Cục Thú y chưa nhận được báo cáo tình hình dịch bệnh của Chi cục Thú y Hà Nội.
Tiếp đó, từ ngày 7 đến ngày 21/12/2018, Cục Thú y liên tục đề nghị Chi cục Chăn nuôi và Thú y Hà Nội báo cáo cập nhật tình hình dịch bệnh, nhưng Chi cục không báo cáo. Ngày 22/12/2018, Cục Thú y mới nhận được báo cáo lần thứ 2 của Chi cục Chăn nuôi và Thú y Hà Nội nhưng cũng không có số liệu chi tiết, giống hệt báo cáo trước đó.
Từ ngày 23 đến ngày 25/12/2018, Cục Thú y thành lập 3 đoàn công tác tiếp tục đến các huyện ở Hà Nội để kiểm tra phòng chống dịch. Khi kiểm tra, ông Long cùng đoàn đã phát hiện nhiều con lợn chết thối rữa nằm bên bãi rác… “Có thể địa phương nắm được, nhưng việc tuân thủ báo cáo dịch ở các địa phương theo quy định của Luật Thú y là không có”- ông Long nói.
Chưa kể, việc lấy mẫu bệnh phẩm để chẩn đoán bệnh LMLM của cơ quan thú y trên địa bàn Hà Nội thời gian vừa qua chưa thực hiện đúng quy định. Bởi, tất cả các mẫu bệnh phẩm đều được gửi về phòng xét nghiệm của Học viện Nông nghiệp Việt Nam (không phải là phòng xét nghiệm được Cục Thú y chỉ định).
Tại buổi làm việc với cơ quan thú y Hà Nội và huyện Ba Vì, chính ông Phạm Văn Đông, Cục trưởng Cục Thú y cũng cho rằng, cách lấy mẫu trên khiến Cục Thú y không nắm bắt được tình hình dịch bệnh vật nuôi trên địa bàn Hà Nội. “Có phải ngành thú y Hà Nội làm thế để giấu dịch?”, ông Đông lúc đó nói.
Vòng vèo, quanh co
Tình hình dịch lở mồm long móng (LMLM) ở Hà Nội như vậy là rất rõ. Thế nhưng, trả lời PV Tiền Phong tại cuộc trao đổi, “Hà Nội có giấu dịch hay không?”, các lãnh đạo của Cục Thú y chỉ “vòng vo” không có câu trả lời cụ thể ngoài câu nói: Chúng tôi ghi nhận ý kiến của phóng viên.
Ông Phạm Văn Đông nói: “Theo quy định của Luật Thú y, khi dịch lây lan diện rộng, lấy mẫu kiểm tra và xác định được mầm bệnh thì các địa phương sẽ làm thủ tục để công bố theo quy định. Tuy nhiên, Hà Nội họ cũng triển khai quyết liệt các biện pháp về dập dịch, nên chưa báo cáo lên Cục Thú y thôi. Hà Nội hiện chỉ còn 4 ổ dịch thay vì 16 ổ dịch trước đó”- ông Đông nói. Ông Đông cũng bất ngờ “biểu dương” Hà Nội “quyết liệt” phòng dịch.
Từ ngày 7 đến ngày 21/12/2018, Cục Thú y liên tục đề nghị Chi cục Chăn nuôi và Thú y Hà Nội báo cáo cập nhật tình hình dịch bệnh. Tuy nhiên, chi cục này không báo cáo.
