Những con đường, ngõ phố "khoác áo mới"
Là một phường ven đê có tốc độ đô thị hóa cao, hàng quán ven đường san sát, vì thế rác thải lâu nay đã thành vấn đề nhức nhối ở nhiều con ngõ thuộc tổ dân phố số 7 Chương Dương, phường Hồng Hà, TP Hà Nội. Nhưng, nhờ những hành động nhỏ của người dân, khoảng 2 tháng trở lại đây, những con đường đã khoác lên một "chiếc áo mới".
Ông Phạm Văn Hưng cho biết, mỗi hàng quán mặt đường đều đã được tuyên truyền, phát tờ rơi và ký cam kết về việc không xả rác ra đường. Mỗi lần đi qua, cán bộ tổ dân phố đều nhắc nhở các hộ kinh doanh về việc đổ rác đúng quy định. Dần dần ý thức người dân ngày một nâng cao, thậm chí các hộ sẵn sàng lấy chổi quét ngay rác giúp nhà bên cạnh nếu thấy mất vệ sinh.
Chị Đỗ Thu Hà (người dân kinh doanh tại đường Bạch Đằng) cho biết, việc dọn dẹp, quét rác, phun nước rửa đường những ngày nắng nóng hay bụi bẩn đã trở thành thói quen của chị. "Đường sạch, nhà mình cũng sạch sẽ, khách ngồi ăn uống cũng thấy thoải mái hơn nhiều", chị Hà nói.
Đặc biệt, phường Hồng Hà là phường trung tâm có tuyến đê dài nhất Thủ đô, nhiều năm qua, khu vực bờ vở sông Hồng được coi là "điểm đen rác thải". Đây là nơi vứt rác, phóng uế, phát sinh các ổ sốt xuất huyết, tệ nạn... Thế nhưng một năm trở lại đây, con đường bờ vở đang thay đổi diện mạo.
Có mặt tại bờ vở sông Hồng (đoạn đi qua địa bàn phường Chương Dương cũ), phóng viên ghi nhận những thay đổi dần đã "vẽ lại" cuộc sống người dân một cách đẹp đẽ hơn. Nếu như một năm trước, con đường đất bụi mù mịt cùng với trạc thải xây dựng, rác thải bừa bãi thì nay tuyến đường đã được trải bê tông. Một bên là nhà dân được sơn lại sạch sẽ, bên phía bờ sông được người dân trồng các chậu cây hoa tạo cảnh quan.
Ông Dương Văn Hệ (tổ trưởng tổ dân phố số 8 Chương Dương, phường Hồng Hà) cho biết, có được đường bờ vở đẹp là sự chung tay của toàn bộ bà con tổ dân phố. Mọi người chung tay góp tiền thảm bê tông sạch đẹp như hôm nay. Ngoài ra, bà con còn chung tay lắp camera, đèn điện cao áp, sơn sửa lại mặt sau nhà (nay là hướng ra sông) để tuyến đường luôn sạch sẽ, ngăn nắp.
"Từ chủ trương "Sáng - Xanh - Sạch - Đẹp" của thành phố, chúng tôi cụ thể hóa, tuyên truyền trong từng cuộc họp tổ dân phố. Tuyên truyền qua ban công tác mặt trận trong đó có Đoàn Thanh niên, Hội Phụ nữ, Hội Cựu chiến binh... tất cả cùng chung tay làm sạch môi trường", ông Hệ nói.
Theo ông Hệ, ý thức vệ sinh môi trường không phải ngày một ngày hai là có, đây là một quá trình thay đổi lâu dài. Đến nay, việc đổ rác đúng giờ, chỉ đổ khi có kẻng đã dần thành nếp của mỗi hộ gia đình. Trên phố gần như không còn rác tồn đọng, rất sạch sẽ.
Đổi mới phương thức thu gom rác
Cùng ý thức của người dân, các đơn vị thu gom rác trên địa bàn thành phố Hà Nội cũng đã đổi mới phương thức thu gom rác, đưa các thiết bị hiện đại vào hỗ trợ dọn dẹp vệ sinh môi trường. Nhờ đó, rác được phân loại sớm, đổ rác theo giờ, không còn những điểm đen chân rác ô nhiễm...
Đại diện Công ty TNHH MTV Môi trường Hà Nội (URENCO) cho biết, đơn vị đã nâng cấp, thay thế toàn bộ thùng rác, điểm thu gom, trạm trung chuyển, xe thu gom vận chuyển rác, xây dựng quy trình thu gom - trung chuyển - vận chuyển - xử lý rác thải tiêu chuẩn cao và an toàn, bảo đảm 100% rác thải bỏ vào thùng, không có rác thải ngoài thùng, rác thải được vận chuyển kịp thời, không tràn thùng.
Các điểm thu gom rác, vị trí đặt thùng rác trên vỉa hè đều được vệ sinh hằng ngày bằng xe chuyên dụng, bảo đảm sạch sẽ, không phát tán mùi; thiết bị thu chứa kín khít, có nắp. 100% tuyến đường, phố có đủ điều kiện hạ tầng phải thực hiện duy trì vệ sinh môi trường, thu gom, vận chuyển bằng phương tiện cơ giới…
Từ đầu năm 2025, URENCO đã triển khai không thu rác ban ngày trên hầu hết địa bàn các 4 quận nội đô cũ, từ đó giảm khối lượng rác ngày từ 262 tấn/ngày xuống còn 87 tấn/ngày. Các điểm cẩu rác ngày giảm từ 141 điểm xuống còn 8 điểm cẩu.
URENCO cũng đã triển khai thực hiện thu rác trực tiếp nhiều phường, thay thế các xe gom rác hở, đưa vào sử dụng gần 1.000 thùng composite kín khít để đảm bảo yêu cầu không có rác ngoài thùng, rác thải được vận chuyển kịp thời không tràn thùng, thu gom rác bằng phương tiện cơ giới trên địa bàn 4 quận nội đô cũ.
Đặc biệt, URENCO cũng đã phối hợp với Công ty Cổ phần Năng lượng Môi trường Thiên Ý Hà Nội đưa vào sử dụng 6 loại xe chuyên dụng hiện đại để thực hiện quy trình vệ sinh môi trường khép kín theo chuẩn Châu Âu. Đây là những thiết bị lần đầu tiên có mặt tại Việt Nam. Sau 1 tháng đi vào sử dụng, các phương tiện hiện đại đã góp phần làm sạch các tuyến đường Thủ đô, giảm tải áp lực cho công nhân vệ sinh môi trường.
Bà Nguyễn Thị Huê (công nhân môi trường phường Hoàn Kiếm) cho biết, từ khoảng tháng 12/2024, URENCO triển khai không thu rác ngày, chỉ thu rác 2 lần: Sáng từ 5-7 giờ, tối từ 18h.
Theo bà Huê, các hộ dân kinh doanh trên địa bàn phố cổ, nhất là các hộ dân bán hàng trên vỉa hè buổi sáng, trưa là lại bừa bãi rác thải. Nhưng, các phường vào cuộc rất mạnh mẽ, đi tuyên truyền từng hộ kinh doanh, ký cam kết không bỏ rác ban ngày, kết hợp với lắp hệ thống camera từng ngõ phố... Đến nay các tuyến đường không còn xuất hiện rác bọc nhiều như trước nữa. Nếu như trước đây một công nhân có thể gom 5 xe rác trong một buổi sáng thì giờ chỉ đi nhặt rác nhỏ của khách vãng lai. Còn riêng các hộ kinh doanh đa phần có ý thức gom lại để tối mới đi đổ rác.
"Ý thức người dân nâng cao, sự vào cuộc quyết liệt của chính quyền các phường, cùng việc thay đổi phương thức thu gom đã giúp công nhân vệ sinh môi trường đỡ vất vả. Đường phố cũng sạch, sáng, văn minh hơn từng ngày", bà Huê nói.
Làm sạch phố phường là nhiệm vụ thường xuyên
Ông Trần Quốc Hoàn, Chủ tịch UBND phường Cửa Nam cho biết, thời gian qua, với mục tiêu xây dựng môi trường sống trong lành và bền vững, phường Cửa Nam đã triển khai thực hiện nhiều giải pháp bảo vệ môi trường như: xóa bỏ bếp than tổ ong, giảm thiểu rác thải nhựa; triển khai Chương trình “Xây dựng trường học xanh - Vì một Hà Nội xanh”,…
Thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ I Đảng bộ phường Cửa Nam nhiệm kỳ 2025-2030 với quan điểm phát triển: “Quản lý và phát triển đô thị theo hướng xanh-sạch-thông minh- bền vững gắn với bảo tồn, khai thác các giá trị di sản đô thị”, phường Cửa Nam sẽ tiếp tục nâng cao ý thức và trách nhiệm của mỗi người dân, mỗi tổ chức trong việc bảo vệ môi trường.
Phường định hướng sẽ xây dựng mỗi cơ quan, mỗi gia đình là một điểm “Sáng - Xanh - Sạch - Đẹp”; phối hợp với Ủy ban MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội của phường làm tốt công tác tuyên truyền, vận động đoàn viên, hội viên và nhân dân tham gia giữ gìn vệ sinh môi trường.
Ra quân tổng vệ sinh môi trường không chỉ là hoạt động làm sạch môi trường mang tính thời điểm, mà là phong trào vận động sâu rộng, từng bước thay đổi về nhận thức và hành động trong toàn thể nhân dân. Mỗi người dân Thủ đô là một “chiến sĩ môi trường”; mỗi khu dân cư là một “pháo đài sáng, xanh, sạch, đẹp”; mỗi cơ quan, đơn vị là một điểm sáng trong giữ gìn kỷ cương đô thị - Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh.
Cùng với đó, phường tiếp tục vận động các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, trường học, tổ dân phố tích cực hưởng ứng phong trào "Cuối tuần xanh", "Tổ dân phố không rác", duy trì phong trào tổng vệ sinh hằng tuần vào chiều thứ sáu tại các cơ quan và sáng thứ bảy tại cộng đồng dân cư, xây dựng mô hình tự quản về vệ sinh môi trường hiệu quả tại các tổ dân phố.
"Chúng tôi tin rằng, với sự đồng lòng của nhân dân, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, chính quyền các cấp, cộng đồng doanh nghiệp, chúng ta sẽ cùng nhau xây dựng Hà Nội trở thành một thành phố có không khí sạch và tiếp tục là điểm đến hấp dẫn của du khách trong nước và quốc tế", Chủ tịch phường Cửa Nam chia sẻ.
Tại Lễ ra quân tổng vệ sinh môi trường trên địa bàn 126 xã, phường, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh khẳng định: Ra quân tổng vệ sinh môi trường không chỉ là hoạt động làm sạch môi trường mang tính thời điểm, mà là phong trào vận động sâu rộng, từng bước thay đổi về nhận thức và hành động trong toàn thể nhân dân. Mỗi người dân Thủ đô là một “chiến sĩ môi trường”; mỗi khu dân cư là một “pháo đài sáng, xanh, sạch, đẹp”; mỗi cơ quan, đơn vị là một điểm sáng trong giữ gìn kỷ cương đô thị.
Chủ tịch UBND TP kêu gọi toàn thể cán bộ, đảng viên, người dân Thủ đô bằng những hành động cụ thể, từ việc nhỏ nhất như việc bỏ rác đúng thời gian, đúng nơi quy định; giữ gìn vệ sinh nơi sinh sống, làm việc, đến việc tích cực tham gia các hoạt động cộng đồng, hãy cùng nhau biến việc giữ gìn vệ sinh môi trường thành một nét văn hóa, một thói quen hằng ngày.
Để hoạt động đạt được hiệu quả thiết thực và lan tỏa bền vững, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh đề nghị cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp xác định đây là nhiệm vụ chính trị thường xuyên, gắn với trách nhiệm người đứng đầu. Việc tổ chức tổng vệ sinh không chỉ là một sự kiện, mà cần trở thành hoạt động thường xuyên vào mỗi thứ sáu tại công sở, thứ bảy tại cộng đồng dân cư.
Các cơ quan, đơn vị, trường học, doanh nghiệp, tổ dân phố, khu dân cư phải có kế hoạch hành động cụ thể, thiết lập mô hình tự quản vệ sinh tại từng tuyến phố, từng khu dân cư; định kỳ kiểm tra, giám sát và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm quy định về vệ sinh môi trường.
Tháng 12/2024, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh ký ban hành kế hoạch về việc thực hiện phong trào thi đua Sáng - Xanh – Sạch – Đẹp của thành phố Hà Nội.
Theo đó, phong trào thi đua Sáng - Xanh – Sạch – Đẹp hướng tới tạo ra sự thay đổi toàn diện và sâu rộng, mang tính đột phá trong công tác bảo vệ môi trường, từ kiểm soát rác thải, nước thải đến cải thiện chất lượng không khí, nhằm xây dựng một môi trường sống trong lành, bền vững, góp phần thay đổi diện mạo thành phố.
Đồng thời, thành phố mong muốn huy động toàn bộ hệ thống chính trị và cộng đồng tham gia hành động làm sáng, xanh, sạch, đẹp thành phố, với sự cam kết mạnh mẽ từ các cấp, ngành, tổ chức và người dân trong việc thực hiện các biện pháp bảo vệ môi trường, tạo ra phong trào rộng khắp, mạnh mẽ, thực hiện đồng bộ trên mọi mặt của đời sống xã hội. Qua đó, nâng cao nhận thức và hành vi ứng xử đối với môi trường Thủ đô, khuyến khích mỗi cá nhân, gia đình, cơ quan và đơn vị chủ động bảo vệ môi trường, xây dựng nếp sống văn minh và có trách nhiệm, tạo nền tảng vững chắc cho phát triển bền vững và bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
Chỉ tiêu đề ra, 100% các phường, xã, khu dân cư tổ chức phong trào tự quản về môi trường; 100% phường, xã, sở, ban, ngành xây dựng kế hoạch, phương án cụ thể thực hiện phân loại rác tại nguồn, thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn; từ 50% nước thải sinh hoạt đô thị trở lên được xử lý trước khi xả ra môi trường.
Phấn đấu 75% - 80% số ngày trong năm có chỉ số chất lượng không khí (VN_AQI) ở mức tốt và trung bình; kiểm soát nồng độ PM2.5 trung bình năm đến năm 2030 ở phần lớn các trạm chuẩn trong khu vực nội đô dưới mức 40 µg/Nm3 và dưới mức 35 µg/Nm3 đối với các khu vực ngoại thành.
100% các công trường xây dựng thực hiện các biện pháp giảm bụi; 100% khí thải từ các nhà máy công nghiệp được xử lý đạt QCVN; 100% các hộ gia đình không sử dụng bếp than tổ ong hoặc các nhiên liệu than cấp thấp; 100% không đốt rơm rạ và phụ phẩm nông nghiệp; giảm việc đốt vàng mã.