Nhiệm vụ kéo dài hai năm của Lunar Trailblazer - một tàu thăm dò do các nhà nghiên cứu Anh và Mỹ chế tạo - đã khởi động vào thứ Năm (27/2) khi tàu thăm dò được đưa vào không gian từ Florida (Mỹ) trên tên lửa Space X Falcon.
Mục tiêu tìm kiếm nước trên Mặt trăng có vẻ kỳ lạ, vì Mặt trăng từ lâu đã được coi là một nơi khô cằn. Tuy nhiên, các nhà khoa học gần đây đã phát hiện ra những manh mối chứng minh nó sở hữu một lượng nước đáng kể. Nhiệm vụ của Lunar Trailblazer là tiết lộ chính xác lượng nước trên bề mặt Mặt trăng và xác định chính xác các vị trí của nó.
Tiến trình của tàu thăm dò sẽ được các kỹ sư vũ trụ và nhà thiên văn học theo dõi sát sao, những người tin rằng nước trên Mặt trăng có thể đóng vai trò quan trọng trong các kế hoạch thiết lập các thuộc địa có người trong tương lai. Tận dụng năng lượng từ các nhà máy điện mặt trời, nước có thể được chuyển hóa thành hydro và oxy. Sau đó, hydro sẽ được dùng làm nhiên liệu trong khi oxy sẽ giúp các phi hành gia thở.
“Đây chủ yếu là một nhiệm vụ khoa học”, Giáo sư Neil Bowles cho biết. Ông là người đứng đầu nhóm các nhà vật lý của Đại học Oxford (Anh), những người đã chế tạo một trong những thiết bị chính của Lunar Trailblazer. “Tuy nhiên, nó sẽ cho chúng ta biết cách nước di chuyển trên bề mặt Mặt trăng và điều đó rất quan trọng đối với hoạt động thám hiểm Mặt trăng trong tương lai của con người”.
Cho đến gần đây, người ta vẫn cho rằng các phân tử nước do thiên thạch và sao chổi mang đến Mặt trăng sẽ phân hủy nhanh chóng khi ánh sáng mặt trời biến chúng thành hydro và oxy, sau đó trôi vào không gian. Tuy nhiên, một số tàu robot thăm dò gần đây đã tìm thấy bằng chứng thuyết phục rằng nước, chủ yếu ở dạng băng, tồn tại khá nhiều trong những hố sâu chủ yếu ở cực nam của Mặt trăng.
|
Các tàu thăm dò đã tìm thấy bằng chứng cho thấy nước tồn tại trên Mặt trăng |
Thậm chí, tàu thăm dò Chandrayaan-1 của Ấn Độ đã phát hiện ra dấu vết của nước trên bề mặt Mặt trăng ở rất xa các cực vào năm 2009. “Bất ngờ này đã thay đổi nhận thức của chúng tôi về những gì có thể xuất hiện trên Mặt trăng”, ông Bowles cho biết.
Tuy nhiên, thiết bị trên Chandrayaan-1 không có khả năng lập bản đồ nước đầy đủ, và Lunar Trailblazer đã được thiết kế để giải quyết vấn đề đó. Nó sẽ mang theo hai thiết bị, một máy quét hồng ngoại để xác định chính xác nước và các đặc điểm địa chất khác, và một máy lập bản đồ nhiệt.
Khi hoạt động song song, hai thiết bị này có thể tạo ra bản đồ nước trên Mặt trăng. “Chúng tôi biết có nước ở hai cực của Mặt trăng, nhưng chúng tôi không chắc bằng cách nào. Chúng tôi nghĩ rằng có một vòng tuần hoàn nước trên Mặt trăng giống như trên Trái Đất, cho dù trong trường hợp của Mặt trăng thì nó không liên quan gì đến mây hoặc mưa”, ông Bowles nói.
Ông nói thêm rằng, có hai kịch bản chính. “Có thể sao chổi hay thiên thạch va chạm với bề mặt Mặt trăng đã giải phóng một lượng nước lớn, và sau đó nó ngưng tụ trong các hố ở hai cực. Hoặc có thể các lớp nước rất mỏng đã được được hình thành do phản ứng trong đất Mặt trăng.
“Tuy nhiên, chúng tôi không biết nước đã di chuyển và tích tụ thành các mỏ băng như thế nào. Đó là điều chúng tôi đang cố gắng tìm hiểu. Chúng tôi muốn biết vì sao lại có nước trên Mặt trăng và điều đó không chỉ quan trọng đối với sự hiểu biết của chúng ta về Mặt trăng mà còn để đánh giá những gì có thể xảy ra trên các môi trường tương tự Mặt trăng, chẳng hạn như Sao Thủy”.
| Lunar Trailblazer sẽ bắt đầu một nhiệm vụ kéo dài hai năm |
Tuy nhiên, Lunar Trailblazer không phải là tàu vũ trụ duy nhất được lên lịch phóng vào không gian tuần này. Tàu IM-2, do công ty Intuitive Machines của Mỹ chế tạo, dự kiến sẽ hạ cánh xuống Mặt trăng và khoan bên dưới bề mặt để tìm nước. Ngoài ra, một tàu thăm dò tên Odin của công ty AstroForge có điểm đến rất khác: tiểu hành tinh 2022 OB5. Odin sẽ chụp ảnh nó nhằm chuẩn bị cho một nhiệm vụ khác là hạ cánh trên tiểu hành tinh và bắt đầu khai thác khoáng sản trên bề mặt của nó.
Tất cả các nhiệm vụ này đều thuộc chương trình dịch vụ thương mại Mặt trăng của NASA, được thiết lập nhằm khuyến khích các công ty phóng tàu đổ bộ và xe thám hiểm lên Mặt trăng và các điểm đến gần Trái đất khác. Mục đích chính của chương trình là chuẩn bị cho việc “thuộc địa” hóa Mặt trăng sau này.