Hiếu sắn và điều kỳ diệu ở Lìa

Người khai màn cho những câu chuyện thú vị gắn kết hữu cơ nông dân-doanh nghiệp như bức tranh dệt đẹp giữa núi rừng ấy là vị Tổng Giám đốc Tổng Cty Thương mại Quảng Trị (SEPON GROUP), Chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ tỉnh Quảng Trị cầm tinh con Cọp (1974) Hồ Xuân Hiếu.

Hôm đó, kỹ sư Hiếu (phải chính xác gọi như vậy bởi Hiếu xuất lò từ chế tạo ôtô Đại học Bách khoa Đà Nẵng) dẫn tôi ngược Đường 9 lên vùng Lìa biên thùy giữa lúc này nóng đến nổ mắt tre của gió Lào, mới hay một thời Hiếu là Giám đốc Nhà máy Tinh bột sắn Hướng Hóa thuộc SEPON GROUP. 

 Hiếu lên Lìa như người thân về nhà mình vậy. Từ Ngã ba Tân Long tuốt vô 20 cây số dọc bản làng các xã A Xing, A Túc, Ba Nang, Thanh, Thuận… nghe “Hiếu sắn” lên là tíu tít nhào tới hỏi han, líu lo đủ thứ chuyện.

Sau này tôi mới tường, duyên do của những mặn mà nồng ấm đó bởi Hiếu và những cộng sự ở SEPON GROUP là ân nhân, là người thầy bày cho họ làm ăn, từ nghèo đến đủ ăn rồi lên giàu có của ăn của để.

Nhà cửa tươm tất, con cái ăn no mặc đẹp học hành chăm ngoan, rồi cả chặng đường nhựa phẳng lỳ tuốt mấy mươi cây số bao bọc vùng Lìa 7 xã này nữa, đêm đêm có ánh điện đường rực sáng chốn núi rừng mà y giữa phố xá miền xuôi vậy. Tất cả cùng nhờ từ cây sắn, dưới bàn tay “phù thủy” ấm áp tình người của “Hiếu sắn” và SEPON GROUP.

Phải nói ở vùng Lìa Hướng Hóa lẫn bên Đkrông cũng vậy, điều kiện thổ nhưỡng chỉ có cây sắn mới… chơi được. Cây sắn không những cứu đói mà giúp dân làm giàu.

Bao nhiêu dự án bạc tỷ của tỉnh Quảng Trị đổ vô xứ này với những tên gọi mỹ miều “hồ tiêu cứu cánh vùng Lìa”, “xoài cao sản ngọn đuốc giữa rừng sâu”, “cao su vàng trắng của miền Tây”, “mía đường ngọt mát bản làng”… đều mau chóng xẹp xì như bong bóng, không những Nhà nước mất tiền mà lắm dân xứ này đổ nợ vay ngân hàng tiền làm ăn.

Gia đình anh Hồ Văn Pờng, 39 tuổi, người Vân Kiều ở bản 10, xã Thanh (Hướng Hóa) vụ này mới thu hoạch được ba trên tổng diện tích 6 ha sắn, bán được gần 150 triệu đồng. Ngồi đếm tiền bán sắn, anh Pờng rất vui vì đây là lần đầu tiên thu được số tiền lớn đến vậy. Từ nay đến cuối vụ còn khoảng một tháng nữa, khi thu hoạch hết số sắn còn lại, gia đình anh sẽ thu nhập tổng cộng 300 triệu đồng.

Anh Pờng khoe đã 7 năm liên tục được SEPON GROUP kết nạp vào “Câu lạc bộ có thu nhập 100 triệu đồng”. Nhờ thu nhập cao từ việc trồng sắn, Pờng có tiền xây ngôi nhà to, đẹp, ngoài ra còn tiết kiệm được một khoản tiền gửi ngân hàng để lo chuyện học hành cho các con.

Cùng ở bản Xa Doan, gia đình anh Hồ Văn Hêng, 45 tuổi, vụ này trồng được 3 ha sắn. Với năng suất gần 25 tấn/ha, anh Hêng thu hoạch bán được 150 triệu đồng, một kết quả có thể nói là ngoài mong đợi. Nhờ có tiền từ trồng sắn, gia đình anh sắm được nhiều vật dụng giá trị phục vụ cho cuộc sống sinh hoạt, có tiền cho con đi học. Bốn năm nay, anh Hêng liên tục vinh dự có tên trong “Câu lạc bộ có thu nhập một trăm triệu đồng”.

Anh Hiêng kể, nhiều năm nay SEPON GROUP liên kết với nông dân trồng sắn rồi bao tiêu sản phẩm, chứ không lấy đất của dân. Sau 7 năm tham gia trồng sắn, phát triển kinh tế, đến nay đã có 73 nông dân người dân tộc Vân Kiều, Pa Kô có thu nhập hơn 100 triệu đồng mỗi năm được SEPON GROUP kết nạp vào “Câu lạc bộ có thu nhập một trăm triệu đồng”.

Hộ thu nhập cao nhất từ trồng sắn được gần bốn trăm triệu đồng/năm, số hộ thu nhập khoảng một trăm triệu đồng /năm đếm không hết. “Hằng năm, những thành viên của Câu lạc bộ có thu nhập một trăm triệu đồng được Tổng Công ty thưởng cho một chuyến đi du lịch các nước trong khu vực để học tập, trao đổi kinh nghiệm trồng sắn”, anh Hiêng nói.

Cơ khí đã thay sức người trong việc trồng sắn

Hai ngôi nhà sàn khang trang của Pả Dỏ vừa mới xây dựng là thành quả từ cây sắn. Ông là một trong hàng trăm thành viên, chủ yếu là bà con Vân Kiều gia nhập “Câu lạc bộ trăm triệu” của Nhà máy Tinh bột sắn Hướng Hóa.

Từ một người được người khác “cầm tay chỉ việc”, ông Dỏ và hàng chục nông dân khác bây giờ đổi ngôi thành người “cầm tay chỉ việc” cho người khác. Đó là những nông dân Đông Timor sang Hướng Hóa “học tập kinh nghiệm trồng sắn” được anh em trong Câu lạc bộ trăm triệu chỉ vẽ cho họ từng động tác, trông rất chuyên nghiệp!

Bây giờ, mọi thứ đi vào quy củ, thoạt nghe có vẻ dễ dàng nhưng những ngày đầu tiên đi vận động người dân trồng sắn theo phương pháp mới, quả là gian nan.