Ngày 18/12, tại Hội nghị Khoa học kỹ thuật thường niên 2025 do Bệnh viện Phục hồi Chức năng – Điều trị Bệnh nghề nghiệp TP.HCM tổ chức, lãnh đạo Sở Y tế TP.HCM đã thông tin về định hướng phát triển lĩnh vực phục hồi chức năng, trong đó đáng chú ý là kế hoạch hình thành Trung tâm Robot phục hồi chức năng, ứng dụng công nghệ cao phục vụ người bệnh
Nâng cao chất lượng điều trị
BS-CKII Nguyễn Hoài Nam, Phó Giám đốc Sở Y tế TP.HCM nhấn mạnh, trong suốt nhiều thập kỷ, phục hồi chức năng luôn là một cấu phần không thể tách rời của hệ thống y tế, được đặt ngang hàng với khám chữa bệnh. Trong bối cảnh y học hiện đại, phục hồi chức năng không chỉ dừng ở việc giúp người bệnh vượt qua giai đoạn cấp tính mà còn đóng vai trò then chốt trong việc nâng cao chất lượng sống, hỗ trợ tái hòa nhập cộng đồng và làm chủ cuộc sống sau bệnh tật.
Theo BS Nguyễn Hoài Nam, sự thay đổi cơ cấu bệnh tật, đặc biệt là quá trình già hóa dân số khiến nhu cầu phục hồi chức năng ngày càng gia tăng. “Chúng ta không chỉ hướng tới mục tiêu cứu sống bệnh nhân mà quan trọng hơn là giúp họ sống tốt hơn sau điều trị” - ông Nam nói.
Đánh giá về năng lực hiện nay, BS Nguyễn Hoài Nam cho rằng đội ngũ bác sĩ, kỹ thuật viên phục hồi chức năng tại TP.HCM đã được đào tạo bài bản, hoạt động theo mô hình ê kíp đa ngành, bao gồm bác sĩ điều trị, bác sĩ tư vấn, bác sĩ tâm lý, kỹ thuật viên vận động trị liệu. Thời gian tới, thành phố sẽ tiếp tục ưu tiên đầu tư nhân lực, cơ sở vật chất và trang thiết bị nhằm mở rộng các dịch vụ phục hồi chức năng chất lượng cao cho người dân.
BS Nguyễn Hoài Nam cho biết, robot phục hồi chức năng không phải là công nghệ mới trên thế giới nhưng vẫn còn tương đối mới tại Việt Nam. Ở nhiều quốc gia phát triển, robot đã được ứng dụng rộng rãi trong tập đi thụ động cho bệnh nhân sau tai biến mạch máu não, hỗ trợ chỉnh dáng đi, đo áp lực bàn chân ở bệnh nhân đái tháo đường… giúp rút ngắn thời gian điều trị và nâng cao hiệu quả phục hồi.
“Thành phố đang triển khai dự án đầu tư hơn 250 tỷ đồng cho trang thiết bị y tế chuyên sâu, trong đó có các thiết bị robot phục hồi chức năng. Bên cạnh đó, Bệnh viện Phục hồi Chức năng – Điều trị Bệnh nghề nghiệp TP.HCM sắp khởi công thêm khối nhà mới, tạo tiền đề quan trọng để phát triển các kỹ thuật hiện đại, phù hợp với xu thế y học công nghệ cao” - ông Nam thông tin.
Trao đổi thêm với phóng viên, BS Nguyễn Hoài Nam nhìn nhận, công tác truyền thông về phục hồi chức năng hiện vẫn chưa tương xứng với vai trò của lĩnh vực này. Nhiều người bệnh và gia đình chưa nhận thức đầy đủ tầm quan trọng của giai đoạn phục hồi sau điều trị cấp tính, dẫn đến bỏ lỡ “giờ vàng” phục hồi, ảnh hưởng lâu dài đến chất lượng sống. Trong khi đó, xu hướng điều trị hiện nay là rút ngắn thời gian nằm viện, đẩy mạnh phục hồi chức năng dựa vào cộng đồng và y tế cơ sở để giảm quá tải bệnh viện và hạn chế nguy cơ nhiễm trùng chéo.
Trụ cột của hệ thống y tế tương lai
Ở góc độ đơn vị chuyên môn, PGS.TS.BS Phan Minh Hoàng, Giám đốc Bệnh viện Phục hồi Chức năng – Điều trị Bệnh nghề nghiệp TP.HCM khẳng định, y học phục hồi đang được TP.HCM xác định là một trong những trụ cột quan trọng của hệ thống y tế tương lai. Quan điểm điều trị không chỉ là “khỏi bệnh” khi ra viện, mà người bệnh phải khỏe hơn, chức năng tốt hơn so với thời điểm nhập viện.
Theo PGS Hoàng, bệnh viện đang phát triển theo mô hình điều trị đa mô thức, khép kín giữa điều trị lâm sàng, phục hồi chức năng và dự phòng. Đặc biệt, trong thời gian tới, bệnh viện sẽ xây dựng Trung tâm Robot phục hồi chức năng riêng với tổng mức đầu tư hơn 200 tỷ đồng. Trung tâm này sẽ được trang bị các robot hỗ trợ tập đi, phục hồi vận động tay chân, chỉnh dáng đi và kích thích thần kinh cho bệnh nhân sau tai biến, tổn thương tủy sống, chấn thương nặng…
“Robot không thay thế con người mà hỗ trợ quá trình phục hồi được liên tục, chính xác và hiệu quả hơn. Với sự đầu tư bài bản, từ nay đến khoảng năm 2030, không chỉ riêng bệnh viện chúng tôi mà nhiều bệnh viện tại TP.HCM sẽ từng bước ứng dụng robot trong phục hồi chức năng”, PGS Minh Hoàng kỳ vọng.
Tại hội nghị, 53 đề tài khoa học được trình bày thuộc các lĩnh vực nội khoa – phục hồi chức năng, ngoại khoa, dinh dưỡng, y học cổ truyền… phản ánh xu hướng tiếp cận đa chuyên khoa, toàn diện trong chăm sóc người bệnh. Đáng chú ý, nhiều báo cáo tập trung vào ứng dụng công nghệ mới, đặc biệt là robot và trí tuệ nhân tạo (AI) trong phục hồi chức năng.
