Ngày 12/8, Bộ GD - ĐT ban hành văn bản gửi các sở giáo dục, trường đại học, cao đẳng sư phạm, cơ sở giáo dục nghề nghiệp, cảnh báo thủ đoạn tội phạm lợi dụng không gian mạng để dụ dỗ, lôi kéo học sinh, sinh viên (HSSV).
Theo Cục Cảnh sát hình sự, Bộ Công an, thời gian gần đây, tại Hà Nội, Quảng Ninh, TP. HCM liên tiếp xảy ra các vụ việc nhóm tội phạm giả danh lực lượng chức năng như công an, viện kiểm sát, tòa án. Chúng gọi điện trực tiếp cho học sinh, sinh viên, đưa ra cáo buộc bịa đặt như “liên quan đến đường dây ma túy”, “tham gia rửa tiền”, “bị truy nã” hoặc “có lệnh bắt giữ”, nhằm khiến nạn nhân hoảng loạn và mất bình tĩnh.
Đáng chú ý, có trường hợp các đối tượng dụ dỗ học sinh di chuyển từ Hà Nội vào TP. HCM, sau đó sang các địa phương giáp biên giới Campuchia với vỏ bọc “đi du lịch”.
Quá trình lừa đảo thường diễn ra theo ba bước:
Bước 1: Giả danh cơ quan pháp luật, đưa cáo buộc vô căn cứ để gây áp lực tâm lý.
Bước 2: Ép nạn nhân giữ bí mật, rời khỏi nơi ở, thuê phòng riêng, cắt liên lạc với gia đình, thay SIM, bật chế độ máy bay, chỉ liên lạc qua video call với nhóm tội phạm. Một số nạn nhân bị yêu cầu gửi hình ảnh, video nhạy cảm.
Bước 3: Liên hệ với gia đình, thông báo “bị bắt cóc”, đe dọa làm hại hoặc tung hình ảnh nhạy cảm, yêu cầu chuyển tiền vào tài khoản. Sau khi nhận tiền, chúng cắt liên lạc, bỏ mặc nạn nhân trong tình trạng hoảng loạn.
Bộ GD - ĐT yêu cầu các cơ sở giáo dục phối hợp công an địa phương đẩy mạnh tuyên truyền để giáo viên, HSSV và phụ huynh nhận diện thủ đoạn này. Ngoài “bắt cóc online”, cần cảnh giác với các hình thức lừa đảo qua mạng khác như cho vay tiền qua app, sàn giao dịch tiền ảo, bán hàng đa cấp, cờ bạc, cá độ bóng đá, lừa đảo tình cảm, giả trúng thưởng hay chiếm đoạt tài khoản mạng xã hội.
Các trường được đề nghị lồng ghép nội dung cảnh báo vào sinh hoạt lớp, hoạt động ngoại khóa, xây dựng tin bài, phóng sự, tờ rơi, băng rôn và tuyên truyền qua nhóm Zalo, Facebook với phụ huynh và HSSV. Đồng thời, thiết lập kênh liên lạc thường xuyên giữa nhà trường – gia đình – cơ quan chức năng để kịp thời phát hiện trường hợp HSSV vắng mặt bất thường, nghi bị dụ dỗ.
Bộ cũng đề nghị lập danh sách HSSV có hoàn cảnh khó khăn, biểu hiện cá biệt, sa sút học tập hoặc giao du phức tạp để chủ động phòng ngừa. Trong trường hợp khẩn cấp, các cơ sở giáo dục phải có ngay số điện thoại của cảnh sát khu vực, trưởng công an phường/xã hoặc đường dây nóng trực ban hình sự để xử lý.
Các sở GD - ĐT và trường học phải báo cáo tình hình triển khai qua đường link do Bộ cung cấp. “Nhận diện sớm và phòng tránh là cách bảo vệ tốt nhất cho HSSV trước các chiêu lừa đảo tinh vi qua mạng”, văn bản của Bộ GD - ĐT nhấn mạnh.