Nằm giữa ngã ba sông Hồng - sông Đà - sông Lô, Minh Châu là xã đảo duy nhất của Hà Nội với vị trí địa lý đặc biệt hiếm nơi nào có được. Trước đây, người dân chủ yếu đi lại bằng đò, phà; mùa nước lớn, xã thường xuyên bị chia cắt. Nhưng với sự quan tâm của thành phố, hạ tầng điện - đường - trường - trạm từng bước được hoàn thiện, mở ra cơ hội phát triển mới cho vùng đảo bãi giữa này.
Từ ngày 1/7/2025, Minh Châu được mở rộng địa giới lên hơn 10,36km2 , gần gấp đôi trước đó. Quỹ đất tăng thêm hơn 400ha đất bãi bồi màu mỡ, không có dân cư sinh sống - được đánh giá là một “kho báu tự nhiên” để phát triển nông nghiệp sạch, du lịch sinh thái và các mô hình kinh tế mới.
Với ưu thế đó, địa phương dần trở thành vùng cung cấp rau củ quả đầu mối lớn, mỗi ngày đưa gần 100 tấn nông sản vào thị trường Hà Nội và các địa bàn lân cận. Cuộc sống của người dân Minh Châu phụ thuộc phần lớn vào trồng trọt, chăn nuôi và hoa màu. Toàn xã hiện có trên 4.300 con bò, trong đó khoảng 2.300 con bò sữa cho sản lượng hơn 21 tấn sữa/ngày. Xã có khoảng 200 hộ nuôi bò sữa, hộ nhiều nhất là gia đình anh Nguyễn Danh Được, chị Nguyễn Thị Bình (khu 7, thôn Chu Châu) với hơn 80 con. Cơ cấu kinh tế của xã: nông nghiệp chiếm 65,2%; thương mại - dịch vụ chiếm 27,1%; tiểu thủ công nghiệp và xây dựng chiếm 7,3%. Thu nhập bình quân hiện đạt hơn 71,2 triệu đồng/người/năm.
"Xã đạt chuẩn nông thôn mới vào năm 2019. Trong giai đoạn 2020 - 2025, thực hiện Chương trình 04 về phát triển kinh tế, xây dựng nông thôn mới, xã được Nhà nước đầu tư 389,8 tỷ đồng; nhân dân đóng góp trên 2,1 tỷ đồng. Tuy nhiên, một số chỉ tiêu về xử lý môi trường, vệ sinh an toàn thực phẩm, y tế, cơ sở vật chất văn hóa vẫn chưa đạt", ông Đinh Tuấn Anh, Phó Chủ tịch UBND xã, chia sẻ.
Đặc biệt, với môi trường sống văn minh, sạch sẽ, giữ nguyên được nét thanh bình đặc trưng của vùng bãi sông, trong vài năm gần đây, Minh Châu bắt đầu thu hút các đoàn khách đến tham quan vườn cây ăn trái, cánh đồng hoa hướng dương, các mô hình nông nghiệp hữu cơ… Một số tàu du lịch đường sông từ Quảng Ninh, Hải Phòng cũng đã cập bến xã, mở ra triển vọng mới cho du lịch trải nghiệm.
“Minh Châu được thiên nhiên ưu ái - xanh, rộng, sạch. Nếu giữ được môi trường này, xã sẽ có lợi thế mà không nơi nào ở Hà Nội có được,” ông Đinh Tuấn Anh, nhấn mạnh.
“Viên ngọc thô” của mô hình nông nghiệp công nghệ cao
Xác định nông nghiệp là trụ cột quan trọng, xã Minh Châu đang tập trung chuyển đổi sang nông nghiệp công nghệ cao gắn với du lịch trải nghiệm. Thương hiệu “Rau sạch Minh Châu” đang được xây dựng theo hướng OCOP, đồng thời địa phương tích cực mời gọi doanh nghiệp liên kết để hình thành chuỗi sản xuất - tiêu thụ bền vững.
Kỹ sư nông nghiệp Nguyễn Thị Thắm, thành viên HTX Minh Châu Organic Farms, chia sẻ: “Trồng rau hữu cơ vất vả nhưng giá trị cao, nhu cầu lớn. Chúng tôi mong Minh Châu sẽ trở thành vùng sản xuất hữu cơ lớn, thậm chí là ‘trang trại hữu cơ khổng lồ’ của Hà Nội”.
Không chỉ nông nghiệp, Minh Châu còn đặt mục tiêu xây dựng xã thông minh, bắt đầu từ từng thôn. Các nhà văn hóa được phủ wifi miễn phí; thông tin di tích, điểm đến được số hóa; người dân phản ánh hiện trường thông qua các nhóm Zalo do trưởng thôn quản trị và lãnh đạo xã theo dõi, xử lý trực tiếp. Đây là mô hình giúp rút ngắn khoảng cách giữa chính quyền và người dân, mang tinh thần “xã số - dân số”.
Theo Phó Chủ tịch UBND xã Đinh Tuấn Anh, thời gian tới Minh Châu sẽ triển khai chiến lược phát triển hạ tầng theo ba hướng: Đẩy mạnh chuyển đổi số, xây dựng chính quyền số, xã hội số, công dân số, hướng tới xã thông minh. Đến năm 2030, thu nhập bình quân đạt 85,9 triệu đồng/người/năm, tổng giá trị sản xuất trên địa bàn đạt từ 782 tỷ đồng trở lên.
Trong giai đoạn 2025 - 2030, xã Minh Châu quyết tâm xây dựng xã nông thôn mới nâng cao, xã thông minh; thu hút nguồn lực, tranh thủ sự quan tâm của Thành phố để đầu tư hạ tầng kinh tế - xã hội hiện đại; chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng tăng tỷ trọng dịch vụ - thương mại gắn với nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ; hình thành khu nghỉ dưỡng sinh thái. Đồng thời, xã quan tâm phát triển văn hóa, an sinh xã hội, nâng cao chất lượng đời sống nhân dân.
Không chỉ mở rộng không gian phát triển, Minh Châu đang chuẩn bị bước vào giai đoạn nâng cấp hạ tầng mạnh mẽ. Bến phà cũ sẽ được cải tạo thành điểm check-in ven sông, kết hợp không gian sinh hoạt cộng đồng và du lịch. Tuyến đường nối Minh Châu với Vĩnh Tường (Phú Thọ) đang được đề xuất mở rộng, tạo trục giao thương mới qua sông Hồng.
Song song, xã tiếp tục phối hợp thành phố nâng chất lượng giao thông công cộng, bảo đảm kết nối đồng bộ, thuận tiện cho người dân và du khách. Mục tiêu đến năm 2028, Minh Châu phấn đấu trở thành xã nông thôn mới nâng cao theo mô hình đô thị sinh thái ven sông, nơi môi trường xanh - sạch - văn minh là ưu tiên hàng đầu.
Từ một xã đảo từng bị chia cắt mỗi mùa lũ, Minh Châu đang chứng minh sức sống mạnh mẽ của vùng bãi sông Hồng. Không chỉ trù phú về nông nghiệp, giàu tiềm năng du lịch, địa phương còn đang hướng tới mô hình phát triển độc đáo: xanh – văn minh – hạnh phúc, giữ được vẻ đẹp nguyên sơ mà vẫn chuyển mình hiện đại. Minh Châu hôm nay là minh chứng sinh động cho hành trình vươn lên của một vùng bãi sông – nơi “viên ngọc thô” đang dần được mài sáng bằng nỗ lực của chính quyền và người dân, để trở thành điểm đến đáng tự hào giữa lòng Thủ đô.
Trang thông tin có sự phối hợp của Văn phòng Điều phối Chương trình xây dựng nông thôn mới thành phố Hà Nội
