Mới đây, Bộ GTVT ban hành Thông tư 47 năm 2024 quy định, xe máy có thời hạn từ 5 năm phải kiểm định khí thải. Ông đánh giá như thế nào về quy định này?
Vấn đề kiểm định khí thải phương tiện giao thông cơ giới đường bộ đã được đề cập từ lâu. Tuy nhiên những năm qua, chúng ta mới tập trung kiểm định khí thải ô tô và chưa kiểm định với xe máy.
Như chúng ta biết, vấn đề ô nhiễm không khí ở các đô thị lớn tại Việt Nam ngày càng trở nên nghiêm trọng, đặc biệt là Hà Nội, TPHCM và một số tỉnh thành phía Bắc, ảnh hưởng đến sức khoẻ người dân.
|
Bộ GTVT quy định xe máy hoạt động từ 5 năm trở lên phải kiểm định khí thải. Ảnh: Đức Nguyễn |
Một số kết quả kiểm kê nguồn thải đã chỉ ra, giao thông là một trong những nguồn phát thải lớn nhất gây ô nhiễm không khí trong những năm qua. Hà Nội hiện có khoảng 1,1 triệu xe ô tô và 6,9 triệu xe máy, TPHCM có khoảng 7,6 triệu xe máy. Đây là một nguồn phát thải rất lớn ra môi trường không khí. Vì vậy, việc kiểm định khí thải của xe máy là việc làm cần thiết. Nếu không thực hiện sẽ rất khó để cải thiện chất lượng môi trường không khí các đô thị lớn.
Tôi nghĩ quy định xe máy lưu hành từ 5 năm trở lên phải kiểm định là phù hợp bởi các dòng xe máy mới đã đáp ứng quy chuẩn Euro 2 cũng như cải tiến công nghệ. Sau 5 năm sử dụng, việc kiểm định khí thải là cần thiết.
Tuy nhiên, việc kiểm định xe máy sẽ tác động đến số lượng rất lớn người sử dụng phương tiện. Vì vậy, cần có một lộ trình phù hợp. Tôi nghĩ rằng, trước mắt nên làm ở các đô thị lớn trước bởi đây là những khu vực có tình trạng ô nhiễm không khí nghiêm trọng nhất. Tại nhiều vùng nông thôn, vùng sâu vùng xa, số lượng xe máy không nhiều, tác động đến chất lượng không khí ít, do đó không nhất thiết phải kiểm định về khí thải nếu không tham gia lưu thông trong thành phố, đô thị.
Nhiều người lo ngại, việc kiểm định khí thải xe máy gây thêm nhiều phiền hà cho người sử dụng? Theo ông, việc kiểm định này nên được thực hiện thế nào?
Số lượng người dùng xe máy ở Việt Nam là rất lớn, chỉ tính riêng hai thành phố lớn là Hà Nội và TPHCM đã có đến hơn 14 triệu phương tiện. Vấn đề đặt ra là cần kiểm định như nào cho dễ dàng và phù hợp với khả năng chi trả của người dân ở từng địa phương.
Tôi cho rằng, chúng ta nên học tập cách làm của một số nơi, ví dụ Đài Loan (Trung Quốc) thực hiện xã hội hoá công tác này. Họ cho phép các cơ sở sửa chữa xe máy nếu đạt một số yêu cầu về kỹ thuật và con người được kiểm định khí thải. Yêu cầu kỹ thuật của việc kiểm định khí thải xe máy cũng khá đơn giản, không phức tạp như ô tô. Số lượng các cơ sở bảo dưỡng, sửa chữa xe máy trên cả nước khá nhiều, có thể đáp ứng nhu cầu kiểm định của người dân ở nhiều nơi mà không lo ngại phiền hà, ùn ứ, tiết kiệm thời gian, công sức cho mọi người.
Vì vậy, nên cấp phép cho các cơ sở sửa chữa, bảo dưỡng đủ điều kiện kiểm định khí thải, đồng thời xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu kết nối liên thông giữa các cơ sở này với cơ quan chức năng để giám sát.
Bộ TN&MT cùng Bộ GTVT đang nghiên cứu xây dựng lộ trình kiểm định khí thải xe máy. Theo ông, chúng ta nên bắt đầu từ khi nào?
Tôi nghĩ rằng càng sớm càng tốt. HĐND thành phố Hà Nội đã phê duyệt Nghị quyết về vùng phát thải thấp, trước mắt thí điểm tại hai quận Hoàn Kiếm và Ba Đình. Kiểm định khí thải xe máy sớm tại Hà Nội cũng tạo điều kiện rất thuận lợi cho triển khai thí điểm này.
Tuy nhiên, cần xây dựng lộ trình kiểm định xe máy một cách kỹ càng trong đó có các bước chuẩn bị về cơ sở vật chất kỹ thuật, cán bộ kiểm định cũng như các biện pháp giám sát, kiểm tra. Một điều hết sức quan trọng là cần đẩy mạnh tuyên truyền về ý nghĩa cũng như cách kiểm định xe máy để mọi người hiểu và đồng lòng tham gia thực hiện, giống như cách đã làm thành công với mũ bảo hiểm xe máy trước đây.
Cảm ơn ông.