TPO - Nghề làm nón lá Đan Du ở xã Kỳ Thư, huyện Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh đã truyền lưu trăm năm. Trải qua bao thăng trầm, người dân nơi đây vẫn âm thầm “giữ lửa” truyền nghề cho thế hệ trẻ.
Làng nón Đan Du (xã Kỳ Thư, huyện Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh) có tuổi đời trăm năm. Hiện tại có khoảng hơn 300 hộ dân ở vùng này còn theo nghề cha ông để lại.
Để làm được một chiếc nón phải trải qua nhiều công đoạn từ mua sắm nguyên liệu như lá nón (lá đọt), tre, chỉ khâu, dây cước. Những vật dụng này đều được đặt mua và người dân về tự sơ chế trước khi làm nón.
Lá nón chủ yếu được mua lại từ người dân đi rừng Kỳ Anh hoặc ở Quảng Bình. Số lượng bán theo từng bó. Một bó (45 cuống lá) có giá 25 ngàn đồng.
Lá nón được luộc qua hoặc vò cho nhũn rồi đem phơi nắng. Khi phơi đủ nắng, lá sẽ trắng và có độ dai.
Lá nón được người dân làm phẳng thủ công.
Những thanh tre được làm nhọn, mỏng để làm khuôn nón.
Lá nón sau khi phơi khô sẽ ủi cho thật phẳng, còn tre được vót tròn rồi uốn thành từng vành theo khuôn. Để cố định từng lá nón, người dân sử dụng cước để khâu.
Nón Đan Du có hai loại. Một loại được sử dụng trong sinh hoạt hằng ngày. Một loại được dùng để trang trí, cưới hỏi. Loại dùng trong sinh hoạt có vành to, cứng và dày. Còn nón dùng để trang trí hay dịp cưới hỏi thì làm nhỏ, vành mỏng.
Khâu nón là công đoạn đòi hỏi sự tỉ mỉ, khéo léo.
Nón lá Đan Du ở Kỳ Thư được bán trong và ngoài tỉnh. Vào năm 2014, nón lá Kỳ Thư được công nhận là làng nghề truyền thống.
Người thợ dùng lá màu xanh để cắt hoa bốn cánh, sau đó kết hoa vào lớp lá thứ hai rồi dùng lớp lá trắng phía ngoài che lại.
Sau khi hoàn thiện, nón sẽ được quét phủ một lớp dầu bóng. Ngoài ra người thợ còn khéo léo khâu những đường chỉ đỏ để làm dây nón.
Giá bán từ 25-80 nghìn đồng/nón. Cũng có nón lá được đặt làm cầu kỳ có giá lên đến 150 nghìn đồng.
