Kỳ tích sau 95 phút ngưng tim
Đó là trường hợp ông W.C.N. (74 tuổi, quốc tịch Malaysia – Singapore). Ngày 21/8, thông tin từ BS Diệp Hồng Kháng – Phó Chủ nhiệm khoa Hồi sức Tích cực và Chống độc, Bệnh viện Quân y 175 cho biết, khoảng 6 giờ sáng cùng ngày trước khi rơi vào nguy kịch ông N. đang chơi tennis tại phường Hạnh Thông thì đột ngột ngưng tim.
Thời điểm người bệnh gục xuống sân, đã được mọi người phát hiện, sơ cứu. Ông N. may mắn khi được một nhân viên y tế tham gia sơ cứu, ép tim ngoài lồng ngực và gọi cấp cứu 115. Trong suốt quá trình vận chuyển, động tác ép tim được duy trì không ngừng, giúp duy trì dòng máu lên não.
Đến 7h20, bệnh nhân nhập khoa Cấp cứu, Bệnh viện Quân y 175 trong tình trạng ngưng tim – ngưng thở. Ngay lập tức, hệ thống báo động đỏ nội viện được kích hoạt. Các bác sĩ liên chuyên khoa được huy động hỏa tốc cấp cứu. Sau 45 phút hồi sức tim phổi và sốc điện, tim bệnh nhân đập trở lại.
Kết quả chụp mạch cho thấy động mạch vành bên trái của bệnh nhân đã tắc hoàn toàn. Sau hội chẩn, ông N. được đặt stent khẩn cấp và điều trị hồi sức đa cơ quan. Nhờ phương pháp hạ thân nhiệt chủ động để bảo vệ tế bào não kết hợp lọc máu và phục hồi chức năng sớm, dù thời gian ngưng tim kéo dài nhưng sau điều trị bệnh nhân hồi phục gần như hoàn toàn không để lại di chứng.
Trung tá, Ths.BSCK1 Diệp Hồng Kháng – Phó Chủ nhiệm Khoa Hồi sức tích cực và Chống độc – cho biết: “Trường hợp này minh chứng rõ rệt hiệu quả của hồi sức tim phổi sớm tại hiện trường và sự phối hợp liên chuyên khoa trong bệnh viện”.
Sự khác biệt của “thời gian vàng”
Các bác sĩ cho biết, thực tế tại Bệnh viện Quân y 175 ghi nhận, người được ép tim ngay từ hiện trường thường hồi phục nhanh và ít di chứng hơn. Chẳng hạn, bệnh nhân P.V.L. (80 tuổi) bị nhồi máu cơ tim khi đi bộ. Nhờ người xung quanh ép tim chỉ sau 2 phút, ông được khôi phục mạch sau 8 phút hồi sức và xuất viện mà không tổn thương thần kinh. Ngược lại, một nam thanh niên 20 tuổi ngưng tim khi đá bóng nhưng không được hồi sức tim phổi tại chỗ. Dù tim được tái lập, tình trạng thiếu oxy não kéo dài khiến nguy cơ di chứng cao.
Một ca khác, bệnh nhân Đ.T.Q. (20 tuổi) treo cổ tự tử, được phát hiện sau 4 phút và cấp cứu ngay. Khi nhập viện, bệnh nhân chỉ cần thở máy ngắn hạn và phục hồi hoàn toàn sau hai tuần. Những minh chứng này cho thấy, chỉ vài phút sơ cứu kịp thời cũng có thể quyết định sự sống còn.
Ngưng tim, đuối nước và tai nạn cộng đồng vẫn là nguyên nhân tử vong hàng đầu tại Việt Nam, chủ yếu do thiếu kỹ năng sơ cứu. Đại tá, BSCKII Vũ Đình Ân – Chủ nhiệm Khoa Hồi sức tích cực và Chống độc – nhận định: “Sơ cứu tại chỗ là điều kiện cần, điều trị chuyên sâu tại bệnh viện là điều kiện đủ. Khi hai mắt xích này kết nối, cơ hội sống sót sẽ cao hơn nhiều”.
Thông tin từ Bệnh viện Quân y 175 cho biết, tại đây đang chủ trì đề tài cấp Quốc gia về mô hình cấp cứu trước bệnh viện, thí điểm tại TP.HCM và Đồng Tháp (Tiền Giang cũ). Hàng nghìn người dân và nhân viên y tế đã được tập huấn kỹ thuật ép tim ngoài lồng ngực, sử dụng máy khử rung tim tự động và các kỹ năng sơ cứu khẩn cấp. Trong 4 tháng gần đây, mô hình trên đã cứu sống 6 ca ngưng tim ngoài viện, đây là một giải pháp cần được nhân rộng trong cộng đồng.