Bệnh nhân N.V.Đ được chuyển đến Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương trong tình trạng sốt cao kéo dài, khó thở, vàng da, vàng mắt rõ rệt, suy kiệt toàn thân. Kết quả xét nghiệm ghi nhận các chỉ số sinh hóa tăng bất thường: ure máu vượt 38 mmol/L, creatinin trên 700 µmol/L, Bilirubin toàn phần lên tới 528,7 µmol/L – gấp hơn 30 lần giới hạn bình thường. Bệnh nhân lập tức được chỉ định lọc máu cấp cứu và điều trị kháng sinh phối hợp.
Bác sĩ Đào Thanh Hải, khoa Nhiễm khuẩn tổng hợp, cho biết: “Bệnh nhân nhập viện trong thể trạng suy kiệt, có biểu hiện nhiễm khuẩn huyết, rối loạn chức năng gan, thận. Trước đó khoảng 20 ngày, người bệnh bị thủng chân do giẫm phải đá nhọn khi lội ruộng. Do chủ quan, ông chỉ sơ cứu sơ sài rồi tiếp tục lao động”.
Tám ngày sau chấn thương, bệnh nhân Đ. bắt đầu sốt cao liên tục, mệt mỏi, được điều trị tuyến huyện và sau đó tuyến tỉnh nhưng các triệu chứng không cải thiện. Dù đã lọc máu và dùng kháng sinh, tình trạng vàng da, tiểu ít, ăn uống kém vẫn tiến triển nặng, buộc phải chuyển đến Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương trong tình trạng nguy kịch.
Leptospira – vi khuẩn ẩn mình trong nước bẩn
Khai thác tiền sử cho thấy bệnh nhân không có bệnh lí gan thận mạn tính. Tuy nhiên, môi trường lao động là ruộng nước, có vết thương hở ở chân, đây là điều kiện lí tưởng để xoắn khuẩn Leptospira xâm nhập qua da xây xước hoặc niêm mạc. Kết quả lâm sàng và xét nghiệm hoàn toàn phù hợp với chẩn đoán nhiễm khuẩn huyết do Leptospira.
Theo bác sĩ Nguyễn Hồng Long, Phó Trưởng khoa Nhiễm khuẩn tổng hợp, Leptospira là xoắn khuẩn gây bệnh sốt Leptospirosis, một bệnh truyền nhiễm cấp tính phổ biến ở vùng khí hậu nhiệt đới như Việt Nam. Vi khuẩn tồn tại dai dẳng trong nước ngọt và đất ẩm, đặc biệt là trong nước tiểu của chuột hoặc động vật mang mầm bệnh.
“Leptospira xâm nhập cơ thể chủ yếu qua vết thương hở hoặc niêm mạc khi tiếp xúc với nước bẩn, bùn đất ô nhiễm. Một khi xâm nhập máu, vi khuẩn có thể gây nhiễm trùng huyết, tấn công gan và thận, dẫn đến suy tạng nguy hiểm tính mạng nếu không được xử lí kịp thời,” bác sĩ Long cho biết.
Sau 5 ngày điều trị tích cực tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, bệnh nhân Đ. đã cắt sốt, cải thiện tình trạng vàng da, vàng mắt, các chỉ số viêm giảm rõ rệt. Chức năng gan thận bắt đầu hồi phục, tuy vẫn cần theo dõi và điều trị lâu dài.
Trường hợp này là lời cảnh báo rõ ràng về mức độ nguy hiểm của bệnh sốt xoắn khuẩn – đặc biệt trong mùa mưa lũ, khi nguy cơ tiếp xúc với nguồn nước ô nhiễm tăng cao.
Theo các chuyên gia, mỗi năm vào mùa mưa bão, số ca mắc bệnh Leptospirosis thường có xu hướng gia tăng. Nước lũ cuốn theo nước tiểu chuột, chất thải gia súc, gia cầm và bùn đất ô nhiễm có thể chứa xoắn khuẩn Leptospira. Người dân dễ bị nhiễm bệnh khi lội nước, làm đồng hoặc tiếp xúc với bùn lầy mà không có phương tiện bảo hộ.
Bệnh thường khởi phát sau 5-14 ngày tiếp xúc với mầm bệnh, biểu hiện bằng sốt cao, đau cơ, vàng da, vàng mắt, tiểu ít, suy nhược, dễ bị nhầm với sốt siêu vi, viêm gan hoặc sốt xuất huyết. Nhiều trường hợp nếu không chẩn đoán đúng sớm, có thể diễn tiến nhanh sang suy đa cơ quan và tử vong.
Để phòng ngừa Leptospira, người dân cần chú ý các biện pháp vệ sinh môi trường như:
Khai thông cống rãnh, xử lí nước đọng quanh nhà, chuồng trại; mặc đồ bảo hộ (ủng, găng tay) khi tiếp xúc với bùn đất, nước ngập; không để da trần tiếp xúc với nước bẩn, sát khuẩn kỹ các vết thương sau khi lao động; vệ sinh cá nhân sạch sẽ sau mỗi lần làm việc ngoài đồng, đặc biệt trong mùa mưa lũ.
Khi xuất hiện các triệu chứng nghi ngờ như sốt cao, vàng da, vàng mắt, mỏi người, tiểu ít… sau khi có tiếp xúc với nước bẩn hoặc môi trường ngập úng, cần nhanh chóng đến cơ sở y tế để được thăm khám, làm xét nghiệm và điều trị sớm.