Nhà nước có lỗi thì phải chia sẻ rủi ro với nhà đầu tư

Ngày 20/4, báo cáo một số vấn đề của luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP) tại phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, sau phiên họp 43, cơ quan thẩm tra và soạn thảo đã tiếp thu ý kến của Thường vụ Quốc hội và đã sửa đổi, bổ sung các quy định về cơ chế chia sẻ rủi ro.

Dự thảo luật xác định không phải trong mọi trường hợp đều được áp dụng cơ chế chia sẻ phần tăng, giảm doanh thu. Theo ông Thanh, dự thảo quy định chặt chẽ các điều kiện để chia sẻ rủi ro trong các dự án PPP là: dự án do cơ quan có thẩm quyền lập; quy hoạch, chính sách, pháp luật có liên quan thay đổi làm doanh thu thực tế thấp hơn doanh thu cam kết tại hợp đồng; đã thực hiện đầy đủ các biện pháp điều chỉnh mức giá, phí sản phẩm, dịch vụ hoặc điều chỉnh thời hạn hợp đồng PPP nhưng vẫn chưa bảo đảm được mức doanh thu cam kết tại hợp đồng.

Tuy nhiên, nhiều ý kiến lại cho rằng, quy định như dự thảo quá chặt, không tạo cơ chế khuyến khích, thu hút nhà đầu tư. Cơ quan thẩm tra thống nhất đưa ra các phương án để trình Quốc hội cho ý kiến trước khi biểu quyết thông qua.

Mặc dù dự thảo luật đã quy định chặt chẽ hơn về các điều kiện chia sẻ rủi ro trong các dự án PPP, song Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển vẫn đề nghị vấn đề này cần phải bàn kỹ. Thậm chí ông còn lo lắng, phần nhà nước bù với các dự án tới vài chục năm có khi gấp nhiều lần so với số vốn đầu tư dự án. Nhấn mạnh quan điểm “nhà nước có lỗi thì phải chia sẻ rủi ro với nhà đầu tư”, ông Hiển đồng tình đưa ra hai phương án đề Quốc hội thảo luận.

Giải trình tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng cho rằng, điều kiện chia sẻ rủi ro như dự thảo đã rất chặt chẽ, bên cạnh đó, mức chia sẻ cũng đã được điều chỉnh so với trước đó. Bộ trưởng lý giải, trước đây Chính phủ trình đối với phần giảm doanh thu của doanh nghiệp thì nhà nước chia sẻ không quá 50%, nhưng phần tăng thu thì doanh nghiệp phải chia sẻ cho nhà nước không thấp hơn 50%. Nhiều ý kiến cho rằng điều này không công bằng. Chính vì vậy, dự thảo đã sửa lại theo hướng thống nhất chia sẻ theo tỷ lệ 50/50 kể cả phần doanh thu tăng và giảm.

Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu cũng cho rằng, chia sẻ rủi ro là điểm nhấn lớn nhất của dự án luật này, nhằm thu hút nhà đầu tư. Về quan điểm, nên ủng hộ cơ chế chia sẻ rủi ro, tuy nhiên, ông Lưu kiến nghị cần quy định mức chia sẻ, trình tự chia sẻ thế nào để thực hiện được. Ông đồng tình với phương án tăng hay giảm doanh thu cũng chia theo tỉ lệ 50/50 để đảm bảo công bằng.

Trong khi đó, Tổng Thư ký Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc thì cho rằng, nhiều quy định của luật chặt hơn cả đầu tư công trong khi trách nhiệm của nhà nước trong việc thanh toán thì chưa thấy nói tới. “Nhà nước không cam kết thì chả ai muốn làm. Làm xong lúc đó mới đi xin thanh toán thì mệt lắm”, ông Phúc kiến nghị rà soát, đảm bảo thông thoáng hơn để thu hút đầu tư.