Tà Đùng vốn thuộc Dự án Thủy điện Đồng Nai đang hoạt động, nằm trong Khu bảo tồn thiên nhiên Tà Đùng (xã Đắk Som, huyện Đắk G’long, tỉnh Đắk Nông). Tà Đùng thực sự nên thơ với hơn 40 đảo lớn nhỏ được phủ xanh bởi sắc nước, hương trời tráng lệ. Mặt hồ xanh biếc hòa quyện với núi non, mây trời tạo nên bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp.
Người dân ví khu này như “Vịnh Hạ Long thu nhỏ” giữa Tây Nguyên hay “Vịnh Hạ Long trên núi”. Những ngày cuối tuần, dịch vụ khách sạn, homestay (nhà ở cho thuê) ở đây luôn trong tình trạng “cháy” phòng. Có nơi, khách phải trả tới hơn 2 triệu đồng/phòng nếu qua đêm.
Du khách tìm đến Tà Đùng bởi yêu thích sự hoang sơ, yên bình, có non xanh nước biếc, mây trôi bảng lảng, tha hồ hòa mình với thiên nhiên.
Thế nhưng, từ cuối năm 2019 tới nay, có 2 công trình đồ sộ mọc lên trên đất ở nông thôn và đất nông nghiệp, chuyển đổi sai mục đích sử dụng đất của Cty TNHH Tà Đùng Topview và Cty TNHH MTV Du lịch Tà Đùng.
Công Cty TNHH Du lịch Tà Đùng đang quản lý, sử dụng tổng diện tích 16.786m2 đất ở xã Đắk Som, trong đó chỉ có 1.000m2 đất ở nông thôn, còn lại 15.786m2 đất sản xuất nông nghiệp.
Theo Sở TN&MT Đắk Nông, công ty này đã xây dựng các công trình nhà hàng, nhà nghỉ, đường đi…trên tổng diện tích 16.786m2 và đưa vào sử dụng kinh doanh dịch vụ du lịch từ cuối năm 2019.
UBND xã Đắk Som đã xử phạt vi phạm hành chính đối với đại diện doanh nghiệp này 2 lần vào tháng 4 và tháng 12/2019 với số tiền 1,5 triệu đồng/lần do chuyển đổi sai mục đích sử dụng đất
Khu lưu trú "Nhà chú Đông" (của Cty TNHH Tà Đùng Topview ở xã Đắk Som) lòe loẹt đủ màu sắc, phá vỡ cảnh quan đẹp xung quanh
Hàng loạt công trình bê tông kiên cố được xây dựng ở "Nhà chú Đông". Trong đó, các công trình được xây dựng trên 1.900m2 đất ở nông thôn, còn lại xây trên 6.046m2 đất sản xuất nông nghiệp. 
Theo quan sát của PV Tiền Phong, tại khu lưu trú này ngoài homestay (nhà ở cho thuê), khách sạn 3 tầng, chủ đầu tư còn xây dựng bể bơi, nhiều công trình kiên cố khác. Trong ảnh một nhóm du khách đang check-in ở "Nhà chú Đông". 
Kinh doanh du lịch kiểu tự phát đã biến Tà Đùng trở nên nhếch nhác, tạm bợ 
Cơ quan chức năng xác nhận, 2 công trình của Cty TNHH Tà Đùng Topview và Cty TNHH MTV Du lịch Tà Đùng bắt đầu đón khách du lịch từ cuối năm 2019. Năm 2020, một phần do ảnh hưởng dịch COVID-19, phần bị cơ quan chức năng kiểm tra, xử phạt nên phải đến cuối năm 2020, nơi đây mới bắt đầu đông khách. Từ đầu năm 2021 đến nay, 2 địa điểm này luôn tấp nập du khách tới Tà Đùng.
Nhiều cá nhân cũng xây dựng nhà ở trái phép. Công trình Tuệ Uyển Tà Đùng (cách UBND xã Đắk Som hơn 1km) xây dựng trái phép hàng loạt phòng lưu trú. Thế nhưng khi phóng viên Tiền Phong hỏi, lãnh đạo xã này tỏ ra không biết, nói rằng sẽ cho kiểm tra sau.
Công trình xây dựng trái phép Tuệ Uyển Tà Đùng. 
Dịch vụ du lịch tự phát nhiều nơi ở Tà Đùng Đất đai ở Đắk Som cũng được các “cò” thổi giá vô tội vạ. Có lô đất nông nghiệp, đất rẫy giá thông thường chỉ vài trăm triệu đồng, nhưng đã được người môi giới “hét” lên vài tỷ đến vài chục tỷ đồng.
Phó Chủ tịch UBND xã Đắk Som Phan Đình Mạo cho biết, khó xử lý dứt điểm thực trạng người dân xây dựng trái phép ở khu du lịch Tà Đùng.
“Nói rất dễ, nhưng khi vào làm đụng chạm rất nhiều. Sai phạm ở đây, lỗi của chính quyền các cấp”, ông Mạo nói.
Một lãnh đạo Sở VHTT&DL Đắk Nông (ngày 14/3) xác nhận, chưa cấp giấy phép hoạt động cho các cá nhân, tổ chức kinh doanh du lịch ở Tà Đùng.
Đất ở Tà Đùng tăng vọt do cò thổi giá. Trong ảnh biển rao bán đất và người dân dựng hàng rào để phân thành từng lô đất giá từ hàng tỷ đồng đến vài chục tỷ đồng 
Một công trình nhà dân xây dựng trên đất rừng, nhưng chính quyền không sớm phát hiện để ngăn chặn 
Người dân dựng nhà trái phép, nhưng chưa bị cưỡng chế, tháo dỡ. 
