Hơn 60 tuổi, nhiều phụ nữ chọn cách nghỉ ngơi tĩnh dưỡng nhưng NSND Thanh Hoavẫn phải lăn lộn với đời sống. Bà vẫn đi hát, làm giám khảo và làm giảng viênthanh nhạc.
Những ngày này cuộc sống của bà gần như đảo lộn bởi việc chuyển nhà,thuê trụ sở làm việc, lo xin học cho cháu nội. Khi tôi gọi điện để xin mộtcuộc hẹn, bà cười đùa: "Cô có gì để viết nữa đâu cháu?".
Và rồi khi tôi đến, bàchẳng ngại ngần mở lòng nói về những "bí mật" của con gái Phan Huyền Thư, về câuchuyện đổ vỡ trong hôn nhân của con trai - ca sĩ Tôn Sơn... và không dưới hailần bà đã rơi lệ.
Những "bí mật" của con gái
NSND Thanh Hoa bảo ngay từ nhỏ đã định hướng cho các con theo nghệ thuật vìbà quan niệm rằng cho dù sau này có làm ngành nghề gì thì âm nhạc sẽ giúp con ngườisống nhân văn hơn, tâm hồn phong phú hơn.
Thủa nhỏ, Phan Huyền Thư (lúc đó 7tuổi) được học violin của thầy Ngọc Nhật làm ở Đài Tiếng nói Việt Nam. Thái Lữ -con gái thứ hai học sáo thầy giáo Bích ở Nhạc viện Hà Nội. Còn cậu út Tôn Sơn học đànorgan.
Phan Huyền Thư từng học ở Nhạc viện, có quãng thời gian theo mẹ hát trên các sânkhấu lớn nhỏ, thậm chí đi sang Thái Lan biểu diễn và còn đoạt Huy chương Vàngthời sinh viên.
Nhưng sau lần hai mẹ con thusong ca bài "Đảng đã cho ta một mùa xuân" của nhạc sĩ Phạm Tuyên mặc quần áogiống hệt nhau, giọng quá giống nhau gây ra sự nhầm lẫn thì Phan Huyền Thư hiểura rằng mình phải bứt ra một con đường khác.
"Thư nói với tôi con không thể đi theo ca hát khi mà giống hệt mẹ được vìnhư vậy không bao giờ con nổi tiếng cả. Và Thư chọn con đường viết văn. Cónhiều người từng đặt câu hỏi tại sao Phan Huyền Thư là nhà báo, nhà vănnhưng hay được mời tham gia bình luận Sao Mai điểm hẹn hay làm MC Con đườngâm nhạc... có lẽ chỉ gia đình tôi mới hiểu được cặn kẽ lý do vì sao. Thư cóvốn âm nhạc từ nhỏ" - NSND Thanh Hoa trải lòng.
Chương trình Giai điệu tự hào mà Phan Huyền Thư xây dựng kịch bản pháttrên sóng truyền hình gần đây nhận được nhiều lời khen ngợi của đồng nghiệp và khángiả.
Với tư cách người mẹ, NSND Thanh Hoa bảo con gái bà tâm huyết và trăn trởvới chương trình này từ lâu. Bố cô - nhạc sĩ Phan Lạc Hoa là người giỏi văn thơvà yêu âm nhạc từ nhỏ cho nên cô thừa hưởng gen của cả bố lẫn mẹ. Chính NSNDThanh Hoa cũng thừa nhận về lý luận âm nhạc, về kiến thức âm nhạc, con gái giỏihơn bà.
Đến bây giờ khi Phan Huyền Thư ngày càng trưởng thành hơn trong công việc, bàchưa bao giờ nói với con rằng: "Con là niềm tự hào của mẹ". Với bà có lẽ cũngchẳng cần thiết phải nói bởi nó là một trong những cái riêng bà được quyền tựhào.
Trong mắt bà, con cái dường như đẹp hơn, hát hay hơn thì phải. Và bàcũng chẳng ngại ngần thú nhận mình là fan hâm mộ con gái. Bà khoe: "Phan HuyềnThư không những biết tiếng Anh, Pháp, tiếng Nga, tiếng Nhật mà Hán Nôm cũng rấtkhá".
Phan Huyền Thư là người tự vượt qua bản thân mình rất nhiều, một mình với ba đứacon. Trong mỗi gia đình luôn có những khắc khoải, hạnh phúc, vất vả và cả nhữngcái không thể chia sẻ. Không ai có thể nói rằng tôi đang hạnhphúc. Đến bản thân NSND Thanh Hoa cũng thế, bình yên nhưng không thể nói rằngkhông sóng gió. Với con gái, bà thấy Thư luôn luôn cô đơn - như mẹ.
"Người nghệ sĩ nếu không thiếu thốn điều gì nữa, mọi mặt quá đầy đủ từ vậtchất cho đến tinh thần thì còn gì để khát vọng. Nếu người ta sống bằng lý tríthì sẽ bị khô khan. Thư không phải là con người khô khan, rất tình cảm. Nên cáicô đơn ấy của Thư - tôi không muốn chia sẻ. Mình tôi hiểu. Nghệ sĩ không biếtgặm nhấm nỗi cô đơn, sự bất hạnh từ sâu thẳm một cái gì đó thì sẽ không trưởngthành, tồn tại đâu..." - NSND Thanh Hoa thành thật.
Con trai "cưng" 3 lần chuyển trường đại học
NSND Thanh Hoa có ba người con, hai gái (với người chồng đầu, cố nhạc sĩ PhanLạc Hoa), một trai (với một nghệ sĩ từng làm ở Liên đoàn xiếc ViệtNam). Bản thân bà cũng thú nhận cưng chiều cậu con trai út nhất.
Hồi bé Tôn Sơnhay theo ba ra Liên đoàn xiếc và nhiều người hay hỏi: "Con thích sau này làm casĩ giống mẹ hay làm diễn viên xiếc như ba? Tôn Sơn trả lời thẳng thắn: "Conkhông bao giờ làm nghề mua vui".
Nhưng mỗi lần đi diễn theo mẹ thì Tôn Sơn dù khi đó mũi dãi xanh lè, mồ hôi nhễ nhại nhưng vẫn có thể ngồi say sưa với dàn trống cả tiếng đồng hồ. Khi đó Thanh Hoa nói với chồng: "Em lo lắm. Có khilớn lên con lại theo đuổi nghệ thuật".
Tốt nghiệp lớp 12, Tôn Sơn thi đỗ vào ĐH Hành chính quốc gia khoa Tin học quản lý quốc tế, cả nhà đều mừng vì cuối cùngcậu út đã theo đuổi một ngành nghề khác.
Nhưng chỉ học hết một năm, sang năm thứ 2, Tôn Sơn nói với mẹ: "Con sẽ sangNhạc viện mẹ ạ vì con trốn đi thi và đỗ trung cấp thanh nhạc rồi". Lúc đó cả giađình sững sờ, hoảng hốt vì đang yên tâm Tôn Sơn sẽ không dính dáng gì đến nghệthuật. Cả nhà khuyên Tôn Sơn một lúc học hai trường nhưng Sơn nói: "Mẹ ạ, có lẽcon không làm kỹ sư hay quản lý về bưu điện được". Cậu nhất định chuyển sang họcNhạc viện.
Học Nhạc viện hai năm thì Sơn lại bảo với mẹ: "Có lẽ con không hợp với Nhạcviện, cái con thích không phải là hát opera mà con thích hát nhạc nhẹ, trữ tình.Lần thứ 3 Sơn lại chuyển trường sang Nghệ thuật quân đội, khoa nhạc nhẹ.Tôn Sơn học NSƯT Hà Thủy, tốt nghiệp loại ưu. Cậu cũng đi thi Saomai điểm hẹn, giọng hát hay Hà Nội và Sao Mai nhưng không lọt sâu.
NSND Thanh Hoa buồn bã: "Có lẽ Sơn không có duyên với các cuộc thi. Với SaoMai phong cách nhạc nhẹ, năm Sơn thi cũng dấy lên trong dư luận phản ứng việcSơn bị loại và gương mặt khác kém hơn được vào. Sau cuộc đó, Sơn nói với tôikhông còn khát vọng về cuộc thi nào cả. Gần đây Tôn Sơn chua chát với tôi rằng:Mẹ ơi hình như con của các ca sĩ nổi tiếng mà làm ca sĩ thì không nổi tiếng, nêncon có không nổi tiếng thì mẹ cũng đừng buồn".
Tự nhận mình không phải là người mê tín nhưng cứ mỗi lần đi chùa hay thắp hương NSND Thanh Hoa đều xin: "Con có thể không còn giọng hátnữa. Con có thể làm bất kỳ điều gì miễn là con cái con thành đạt, có sự nghiệp.Các con con được bình yên". Bà cũng luôn nói với 3 con rằng sống ở trên đời bấttài còn hơn bất hiếu. Nếu các con có hiếu thì phải phấn đấu hết tài năng.
Về phía mình, Tôn Sơn hứa với mẹ dù không nổi tiếng nhưng mỗi lần ra sânkhấu sẽ đam mê, hát hết mình để khán giả không nói rằng "Con Thanh Hoa mà hátchán".
Bài học khi quá chiều con trai, con dâu
Có người bảo "Bà nổi tiếng thế làm sao Tôn Sơn nổi tiếng được?", rồi có ngườilại nói "Nhà bà đã có hai người nổi tiếng rồi, đòi nốt người nữa à, tham thế!".Rất nhiều câu nói tưởng là chia sẻ nhưng làm cho bà đau thắt lòng. Tại sao bànổi tiếng mà con bà lại không được quyền nổi tiếng nữa?
Không chỉ lận đận trong con đường sự nghiệp mà đường tình duyên, Tôn Sơn - contrai út của NSND Thanh Hoa cũng đã phải trải qua những ngày khó khăn và buồn bãvì cuộc hôn nhân với một nữ nghệ sĩ múa tan vỡ.
Hai người yêu nhau nhưng vì sựnông nổi của tuổi trẻ, không hợp cách sống, Tôn Sơn còn quá trẻ để làm bố và vợcòn quá trẻ để chu toàn cho vai trò người mẹ. Cả hai còn ở tuổi chơi và giữa họ có những bất đồng khó hàn gắn.
Hai người sống ly nhân rồi muốn chia tay. "Tôi đã cố gắng níu kéo nhiều lầncuộc hôn nhân của hai đứa bởi biết sự chia tay ấy người bất hạnh lớn nhất làcháu nội. Nhưng sự cố gắng của tôi không đủ. Khi chia tay, Giang - con dâutôi cũng không đủ sức để nuôi con. Và tôi lại thay con nuôi và chăm sóc cháu" -Thanh Hoa nói trong nước mắt.
Ca sĩ "Tàu anh qua núi" bảo con dâu hai năm sống cùng chưa hỗn với bà dù chỉmột lần. Khi chia tay cô tâm sự rằng có lẽ sẽ vĩnh viễn không gặp một người mẹchồng nào tâm lý như bà. Bà thực lòng xót xa cho thân phận một cô gái đã là condâu của mình. Nhưng con dâu ham chơi quá, đến giờ vẫn ham chơi. Còn với con traiTôn Sơn bây giờ trở thành trai tân một con vì chưa nghĩ đến trách nhiệm phải lolắng cho một gia đình bởi được chiều từ bé.
"Cái lỗi lớn nhất trong cuộc đời tôi đó chính là nuông chiều con trai cũngnhư con dâu. Tôi có suy nghĩ hãy để các con tự lớn, tự trưởng thành và không để ýchuyện gì riêng tư cả, chỉ vỗ về, lo lắng và cuối cùng sự đổ vỡ đã đến. Hai vợchồng tôi là người xót xa từ đáy lòng và đôi khi tự dằn vặt mình rằng lỗi là dochúng tôi đã không quyết liệt", bà nói.
Đẹp trai lại có giọng hát vẫn còn trẻ nên Tôn Sơn cũng có nhiều cô gái theođuổi. NSND Thanh Hoa không giấu giếm con trai đang có bạn gái mới sinh năm 1994.
"Đã trải đổ vỡ trong hôn nhân lạimột lần chứng kiến sự tan vỡ của con trai, nếu Tôn Sơn có ý định đi bước nữa, bàsẽ khuyên con điều gì?" - tôi cắt ngang dòng suy tưởng của Thanh Hoa, hỏi bà mộtcách thẳng thắn.
Giây phút đó tôi nhận thấy thoáng một chút bối rối trong đôimắt thắt lại nỗi buồn của người đàn bà đa đoan ấy.
Thanh Hoa nói trong ngấn lệ: "Cuộc sống không nói trước được điều gì.Tôi chỉ biết rằng con cái luôn là một mối lo và có lẽ là một duyên nợ. PhanHuyền Thư nói với tôi rằng: ''Không phải người này đẻ ra người kia đã là mẹ -con, đôi khi đẻ ra nhau lại là sự trả nợ kiếp trước. Nó thành cái nợ đời. Mẹthành cái nợ của con và con cũng thành cái nợ của mẹ.
Tôn Sơn còn trẻ nên vẫn khát khao một cuộc sống hạnh phúc mới. Tôi chỉ biếtdặn con hãy tìm một người mẹ cho con gái, không chỉ là một người tình riêng chocon. Con muốn có một hạnh phúc lâu dài, có một gia đình yên ấm trong cuộc sốngphải tìm một người đàn bà nhân hậu và làm mẹ thực sự của con gái con. Nếu đủnhững cái đó hãy lấy. Mẹ không muốn con bất hạnh thêm một lần nữa chỉ vì sự khóxử đó".
Càng trò chuyện với Thanh Hoa mới thấy bà phải gánh mọi lotoan của cuộc sống.
Theo Sơn Hà
