Google News

Tài liệu lần đầu được công bố tại triển lãm 'Không có gì quý hơn độc lập tự do'

TPO - Trung tâm Lưu trữ Quốc gia I công bố Triển lãm trực tuyến “Không có gì quý hơn độc lập, tự do” và ra mắt sách “Phủ Toàn quyền Đông Dương xưa và Phủ Chủ tịch ngày nay”, nhân kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945-2/9/2025).

Khát vọng bất diệt của dân tộc Việt Nam

Triển lãm trực tuyến “Không có gì quý hơn độc lập tự do” khai mạc ngày 15/8, giới thiệu tới công chúng các tài liệu lưu trữ và hình ảnh minh họa quý giá về quá trình đấu tranh kiên cường của dân tộc Việt Nam trong gần một thế kỷ dưới ách thực dân, cũng như hành trình xây dựng đất nước trong 80 năm độc lập.

Đặc biệt, nhiều tài liệu trong số đó sẽ lần đầu tiên được công bố rộng rãi. Triển lãm gồm 3 phần: Đêm đen, Việt Nam - Một dân tộc kiên cường, 80 năm vang mãi khúc ca khải hoàn.

p1-37.jpg
Công nhân và nông dân lầm than dưới chế độ thực dân Pháp.

Suốt gần một thế kỷ dưới ách thống trị của thực dân Pháp, đặc biệt kể từ khi có sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, nhiều phong trào đấu tranh của quần chúng nhân dân đã bùng nổ mạnh mẽ, tạo tiền đề cho những cuộc khởi nghĩa có ý nghĩa quyết định.

Cuộc Tổng khởi nghĩa Tháng Tám năm 1945 đã mở ra trang sử mới cho dân tộc. Việt Nam giành thắng lợi, chính quyền về tay nhân dân.

Ngày 2/9/1945, tại Quảng trường Ba Đình lịch sử, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Thời khắc thiêng liêng ấy đã đánh dấu ngày Độc lập đầu tiên trong lịch sử dân tộc.

Tuy nhiên, nền độc lập non trẻ nhanh chóng phải đối mặt với thử thách mới khi thực dân Pháp quay trở lại xâm lược nước ta. Hưởng ứng Lời kêu gọi Toàn quốc kháng chiến của Chủ tịch Hồ Chí Minh, toàn quân, toàn dân Việt Nam đã kiên cường chiến đấu trong suốt những năm kháng chiến chống Pháp. Bằng ý chí quật cường, nhân dân ta sẵn sàng hy sinh tất cả vì một Việt Nam độc lập, thống nhất.

p2-39.jpg
Hiệu triệu của Tổng bộ Việt Minh phát động tổng khởi nghĩa giành chính quyền ngày 14/8/1945.
p3-3.jpg
Quang cảnh Quảng trường Ba Đình, nơi Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
p3-26.jpg
Thời khắc tiếp quản Thủ đô Hà Nội, tháng 10/1954.
p3-58.jpg
Hình ảnh chào mừng miền Nam hoàn toàn giải phóng

Chiến thắng Điện Biên Phủ lịch sử và sự kiện Giải phóng Thủ đô năm 1954 đã mang lại ánh sáng của hòa bình, độc lập, tự do cho toàn miền Bắc. Tuy nhiên, sau Hiệp định Genève, đất nước tạm thời bị chia cắt làm hai miền. Dù khó khăn chồng chất, toàn dân vẫn một lòng hướng tới mục tiêu thiêng liêng thống nhất đất nước.

Ngày 30/4/1975, giấc mơ ấy trở thành hiện thực khi miền Nam hoàn toàn giải phóng. Việt Nam chính thức trở thành quốc gia độc lập - thống nhất, cả nước bước vào công cuộc xây dựng và phát triển đất nước trong muôn vàn thử thách cam go.

80 năm đã qua (2/9/1945-2/9/2025), hành trình của dân tộc Việt Nam là chuỗi những dấu mốc đầy tự hào.

Phủ Chủ tịch - Biểu tượng lịch sử và văn hóa đặc biệt

Dịp này, Trung tâm ra mắt cuốn sách “Phủ Toàn quyền Đông Dương xưa và Phủ Chủ tịch ngày nay”.

Nằm kế bên quảng trường Ba Đình, Phủ Toàn quyền Đông Dương xưa - Phủ Chủ tịch ngày nay - được xây dựng trong những năm 1901-1906, ban đầu được dùng làm dinh thự cho người đứng đầu Liên bang Đông Dương.

Tháng 10/1954, Hà Nội được giải phóng, Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng Chính phủ, Trung ương Đảng từ chiến khu Việt Bắc trở về Thủ đô. Người đề nghị sử dụng Phủ Toàn quyền Đông Dương làm nơi làm việc và tiếp khách của Chính phủ và Nhà nước Việt Nam. Kể từ đó, tòa nhà được đổi tên thành Phủ Chủ tịch. Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ khiêm tốn chọn cho mình ngôi nhà nhỏ cạnh ao cá để sống và làm việc.

img-8818.jpg
Cuốn sách Phủ Toàn quyền Đông Dương xưa và Phủ Chủ tịch ngày nay.

Sau khi Chủ tịch Hồ Chí Minh qua đời, toàn bộ không gian sống và làm việc của Người tại Khu Phủ Chủ tịch được bảo tồn nguyên trạng, riêng tòa nhà Phủ Chủ tịch tiếp tục được sử dụng để thực hiện các nghi lễ ngoại giao cũng như các hoạt động đối nội quan trọng của đất nước.

Với những giá trị to lớn về lịch sử và văn hóa, Phủ Chủ tịch và toàn bộ Khu Di tích đã được công nhận là Di tích quốc gia đặc biệt quan trọng vào năm 2009. Không những thế, năm 2017, Phủ Chủ tịch còn được tạp chí Architecture Digest của Mỹ bình chọn là một trong 13 dinh thự đẹp nhất thế giới.

Cuốn sách Phủ Toàn quyền Đông Dương xưa và Phủ Chủ tịch ngày nay được viết thành những mục chuyện nhỏ kèm theo các hình ảnh lưu trữ sẽ mang lại cho người đọc không chỉ những hiểu biết về một không gian kiến trúc mà còn là không gian lịch sử thiêng liêng, cô đọng cả một chặng đường đấu tranh giải phóng dân tộc và xây dựng nền tự chủ quốc gia.