1. Nguyên nhân phổ biến khiến trẻ bị hôi miệng dù đã đánh răng
Cơ chế gây nên tình trạng hôi miệng là vi khuẩn kỵ khí Gram âm trong khoang miệng, đường hô hấp & tiêu hóa phân hủy các protein, amino acid (đặc biệt chứa sulfur) tạo ra hợp chất lưu huỳnh gây mùi.
Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến gây nên tình trạng hôi miệng dù đã đánh răng ở trẻ.
Vệ sinh răng chưa đủ kỹ
Trẻ nhỏ có thể đánh răng mỗi ngày nhưng vẫn bị hôi miệng khi không chải kỹ, đặc biệt là bỏ sót mặt trong, mặt nhai, và lưỡi. Cặn sữa, mảng bám (hỗn hợp vi khuẩn, protein, xác tế bào, mảnh vụn thức ăn…) tích tụ ở những vị trí trên tạo điều kiện cho vi khuẩn kỵ khí phân giải protein từ đó sinh ra hợp chất sulfur bay hơi gây hôi miệng.
Hôi miệng dù đã đánh răng vì khô miệng
Nước bọt là tuyến phòng thủ số 1 chống hôi miệng. Khi khô miệng (do ngủ há miệng, thở bằng miệng, uống ít nước...), môi trường yếm khí tăng, pH miệng trở nên acid, thúc đẩy vi khuẩn sinh sôi và tạo mùi.
Bệnh lý răng miệng
Một số bệnh lý phổ biến như viêm lợi, nhiệt miệng, sâu răng sữa (dù nhẹ) cũng là nguồn gốc khiến hơi thở bé có mùi. Mảng bám răng và túi nha chu là ổ chứa hàng tỷ vi khuẩn kỵ khí. Chúng phân hủy mảng thức ăn và mô nướu bị viêm tạo ra mùi hôi đặc trưng. Răng sâu có ngà và tủy hoại tử cũng sinh mùi tương tự.
Hôi miệng dù đã đánh răng vì Viêm amidan, VA, viêm mũi xoang
Các bệnh lý tai mũi họng thường gặp như viêm amidan, viêm VA, viêm mũi xoang sẽ gây ứ đọng dịch nhầy, mủ, chất tiết trong hốc xoang, amidan.
Dịch ứ đọng chứa bạch cầu chết, vi khuẩn chết, protein, xác tế bào - môi trường giàu cysteine và methionine thuận lợi cho vi khuẩn gây hôi miệng sinh sôi và phát triển .
Trẻ bị viêm mũi dị ứng, polyp, lệch vách ngăn... thở bằng miệng ban đêm cũng dẫn đến tình trạng khô miệng kéo dài, lưỡi trắng bẩn làm xuất hiện mùi hôi đặc trưng.
Hôi miệng do trào ngược dạ dày - thực quản
Trào ngược dạ dày thực quản ở trẻ em xảy ra rất phổ biến. Acid dạ dày trào lên thực quản làm thay đổi pH khoang miệng, tạo điều kiện cho vi khuẩn sinh mùi phát triển. Ngoài ra, thức ăn chưa tiêu hóa kỹ và lên men nhẹ trong dạ dày cũng có thể khiến hơi thở có mùi khó chịu.
Chế độ ăn uống
Dù có đánh răng nghiêm túc, một số thực phẩm đặc thù mang lại mùi khó chịu vẫn khó được loại bỏ hoàn toàn. Những thực phẩm này bao gồm: rượu, bia, sầu riêng, rau mùi, hành tỏi. Bởi những món này sẽ tạo ra dư chất dạng hơi và dễ dàng bám dính vào khoang miệng gây mùi hôi.
Không chỉ vậy, những thực phẩm chứa nhiều đạm, mỡ và các gia vị tạo mùi khác cũng khiến hơi thở có mùi vì chúng vô tình tạo ra sulfur trong quá trình chuyển hóa.
2. Khi nào hôi miệng là bình thường – khi nào cần đi khám?
Nếu bé chỉ bị hôi miệng vào buổi sáng sớm, sau khi ngủ dậy, đây là hiện tượng sinh lý bình thường do nước bọt tiết ít hơn khi ngủ. Trường hợp này thì không quá đáng lo ngại, mẹ chỉ cần vệ sinh cho bé là mùi hôi sẽ hết.
Tuy nhiên, nếu gặp một trong các trường hợp sau:
- Hơi thở có mùi kéo dài >2 tuần dù đã vệ sinh tốt
- Hôi miệng kèm đau răng, chảy máu lợi, viêm nướu
- Trẻ ngủ há miệng, ngáy to.
- Trẻ thường xuyên nghẹt mũi kèm theo các dấu hiệu bất thường như chảy nước mũi, ho khan, sưng nướu, nôn trớ thường xuyên…
thì cha mẹ nên đưa bé đến nha khoa hoặc các phòng khám tai mũi họng uy tín để kiểm tra và điều trị kịp thời.
3. Cách xử lý tình trạng hôi miệng cho bé
Vệ sinh khoang miệng đúng cách và toàn diện
Hướng dẫn bé vệ sinh răng miệng 2 lần/ngày, đảm bảo bé chải kỹ răng và làm sạch cả lưỡi, nướu, má trong, đặc biệt trước khi ngủ. Với trẻ chưa quen sử dụng bàn chải hoặc còn nhỏ, mẹ nên kết hợp dùng gạc răng miệng để rơ lưỡi và làm sạch mọi ngóc ngách trong khoang miệng.
Giữ cho miệng luôn đủ ẩm – tránh khô miệng
Khô miệng tạo điều kiện cho vi khuẩn sinh mùi phát triển. Mẹ nên khuyến khích bé uống nhiều nước, nhất là sau khi ăn hoặc sau ngủ dậy. Nếu bé ngủ há miệng, hay thở miệng, ngáy to, nên đưa đi khám tai mũi họng để loại trừ VA phì đại, viêm mũi dị ứng.
Điều chỉnh chế độ ăn uống
Hạn chế đồ ngọt, tinh bột dính (kẹo, bánh quy) dễ lưu lại trong miệng. Tăng cường rau xanh, trái cây tươi để kích thích tiết nước bọt và làm sạch khoang miệng tự nhiên. Tránh thực phẩm có mùi mạnh như hành, tỏi, phô mai lên men, nhất là vào buổi tối.
Khám răng định kỳ – phát hiện và xử lý sớm
Đưa trẻ đi khám nha khoa 6 tháng/lần, kể cả khi chưa có triệu chứng rõ. Với trẻ có nhiều mảng bám hoặc vôi răng, nha sĩ có thể làm sạch chuyên sâu giúp loại bỏ mùi hiệu quả hơn.
4. Gợi ý sản phẩm hỗ trợ
Đối với các bé từ khoảng 6 tháng tuổi – thời điểm bắt đầu mọc răng – vùng nướu, lưỡi và khoang miệng vẫn còn rất nhạy cảm, ngoài việc tập cho bé làm quen với bàn chải, cha mẹ có thể kết hợp sử dụng gạc răng miệng để làm sạch nhẹ nhàng toàn bộ khoang miệng, bao gồm cả lưỡi, lợi và mặt trong má – những nơi vi khuẩn dễ tích tụ và gây mùi.
Một lựa chọn được nhiều cha mẹ tin dùng là Gạc răng miệng thảo dược Ích Nhi. Gạc làm từ sợi polyester dệt sóng nước, được tẩm sẵn dịch chiết từ Keo ong, Lá hẹ, Trà xanh, kết hợp Lactoferrin, Xylitol và muối tinh khiết, sản phẩm giúp làm sạch nhẹ nhàng mà không gây tổn thương cho nướu nhạy cảm của trẻ nhỏ.
Với những bé chưa có phản xạ nhổ kem, cha mẹ nên chọn kem đánh răng không chứa fluoride. Với tiêu chí an toàn, không fluoride và có nguồn gốc thảo dược, nhiều phụ huynh tìm đến các sản phẩm như kem đánh răng Ích Nhi cho bé dưới 6 tuổi. Sản phẩm có thành phần thiên nhiên như Cúc La Mã, Hương Thảo, Keo Ong, giúp hỗ trợ bảo vệ nướu (lợi) và ngăn ngừa vi khuẩn gây sâu răng. Bên cạnh đó, sự kết hợp với Erythritol và hydrat silicat giúp làm sạch mảng bám nhẹ nhàng, bảo vệ men răng mà không cần đến fluoride.
Hôi miệng ở trẻ nhỏ không phải là điều quá đáng lo nếu được xử lý sớm và đúng cách. Vệ sinh kỹ lưỡng – bao gồm cả nướu, lưỡi và các kẽ răng – kết hợp với việc chọn sản phẩm phù hợp với độ tuổi và tình trạng miệng của bé, sẽ là giải pháp hiệu quả và an toàn để cải thiện tình trạng hơi thở có mùi ở trẻ.
