Vị vua nhiều 'kỷ lục' trong sử Việt: Lên ngôi 2 lần, lấy nhiều vợ Tây

Giải thích Câu trả lời đúng là đáp án B: Lê Thần Tông sinh năm 1607, là vua thứ 17 của nhà Hậu Lê. Ông là con trai trưởng của vua Lê Kính Tông và bà Trịnh Thị Ngọc Trinh (con gái thứ hai của Trịnh Tùng). Lê Thần Tông lên ngôi lần thứ nhất vào năm 1619, khi mới 12 tuổi. Sách Đại Việt sử ký toàn thư viết: “Vua sống mũi cao, mặt rồng, thông minh, học rộng, mưu lược sâu, văn chương giỏi, đáng khen là bậc vua giỏi”. Làm vua được 25 năm, Lê Thần Tông nhường ngôi cho con trai 13 tuổi là Lê Duy Hựu (hiệu là Chân Tông) và trở thành Thái thượng hoàng. Tuy nhiên, ở ngôi chỉ được sáu năm thì Lê Chân Tông ốm, qua đời. Thái thượng hoàng Lê Duy Kỳ trở lại làm vua lần thứ hai. Lần này, ông giữ ngôi đến khi lâm bệnh và qua đời. Thời gian giữ ngôi thêm 13 năm.

Giải thích Câu trả lời đúng là đáp án C: Lê Thần Tông (trị vì: 1619–1643 và 1649–1662) tên húy là Lê Duy Kỳ, là vị hoàng đế thứ sáu của nhà Lê Trung hưng và thứ 17 của nhà Hậu Lê trong lịch sử Việt Nam.

Giải thích Câu trả lời đúng là đáp án C: Lê Thần Tông ra đời ngày 19/11/1607 (năm Đinh Mùi), là con trai trưởng của vua Lê Kinh Tông và hoàng hậu Trịnh Thị Ngọc Trinh, con gái thứ của Trịnh Tùng. Như vậy, ông là cháu ngoại của Trịnh Tùng.

Giải thích Câu trả lời đúng là đáp án A: Năm 1619, vua Lê Kính Tông bị Trịnh Tùng ép thắt cổ chết. Duy Kỳ lúc này mới 12 tuổi - được đánh giá là vị vua có tướng mạo đế vương với sống mũi cao, mặt rồng - được đưa lên làm vua lấy hiệu là Lê Thần Tông. Ông cũng được nhận định là người thông minh, học rộng, mưu lược sâu sắc và giỏi văn chương.

Giải thích Câu trả lời đúng là đáp án A: Lê Thần Tông là vua duy nhất lên ngôi 2 lần. Năm 1619 ông lần đầu lên ngôi vua, trị vì đến năm 1643 thì nhường ngôi cho con là Lê Duy Hựu (Lê Chân Tông) để làm Thái thượng hoàng. Tuy nhiên, đến năm 1649, vua Lê Chân Tông không may qua đời sớm, vua Lê Thần Tông lại quay trở lại làm vua giai đoạn 2 cho đến khi qua đời (1649-1662). Thần Tông làm vua 24 năm thì nhường ngôi cho con trai 13 tuổi Lê Duy Hựu (hiệu là Chân Tông) và trở thành Thái thượng hoàng. Tuy nhiên, ở ngôi chỉ được 7 năm thì Lê Chân Tông ốm, qua đời nên Thái thượng hoàng Lê Duy Kỳ trở lại làm vua. Đến năm 1662, Lê Thần Tông qua đời, táng tại Ngọc Long, xã Quần Lai, huyện Dương Lôi (nay là huyện Thọ Xuân, Thanh Hóa). Nối ngôi Thần Tông là con trai thứ tên Lê Duy Vũ (hiệu là Huyền Tông) cũng ở ngôi 9 năm thì ốm, chết. Kế vị cũng là một con trai nữa của Thần Tông tên Lê Duy Hợi (hiệu là Gia Tông) nhưng ông cũng không qua được bạo bệnh sau 4 năm sở hữu ngôi báu. Tiếp đó, con út của Lê Thần Tông tên Lê Duy Hợp (hiệu là Hy Tông) nối ngôi.

Giải thích Câu trả lời đúng là đáp án B: Theo một số nhà nghiên cứu, Lê Duy Kỳ là người duy nhất trong số 108 vị vua chúa của 15 triều đại phong kiến Việt Nam có hai lần lên ngai vàng (7 niên hiệu) và có đến 4 người con đều làm vua. Ông còn lập kỷ lục khi có đến 4 người con đều làm vua gồm: Lê Chân Tông, Lê Huyền Tông, Lê Gia Tông và Lê Hy Tông. Không những thế, Thần Tông còn tạo ra kỷ lục đặc biệt khi ông là vị vua Việt Nam đầu tiên lấy vợ Tây và cũng là vua có nhiều vợ là người các dân tộc.

Giải thích Câu trả lời đúng là đáp án A: Năm 1630, Thần Tông bị ép lấy con gái của Trịnh Tráng (cậu ruột Thần Tông) là Trịnh Thị Ngọc Trúc (hơn vua 12 tuổi) làm hoàng hậu. Việc này, sách Đại Việt sử ký toàn thư có ghi "Vào năm Canh Ngọ 1630... vua lấy con gái Vương (Trịnh Tráng) là Trịnh Thị Ngọc Trúc, lập làm hoàng hậu. Trước, Ngọc Trúc đã lấy người bác họ của Vua là Cường quận công Lê Trụ, sinh được 4 con. Khi ấy, Lê Trụ bị giam, Vương đem Ngọc Trúc gả cho Vua. Triều thần là Nguyễn Trực, Nguyễn Danh Thế nhiều lần dâng sớ can. Vua không nghe mà nói rằng: "Xong việc thì thôi, lấy gượng vậy". Trong cuốn Tường trình về Đàng Ngoài (Historie du Royaume de Tunquin), linh mục người Pháp Alexandre de Rhodes chép nhiều việc về thời Lê - Trịnh, có đoạn cho biết người vợ thứ 6 của vua Lê Thần Tông là cung phi người Hà Lan. Bà tên là Orona, con gái của toàn quyền Hà Lan ở Đài Loan, Trung Quốc. Sách này cũng ghi việc chúa Đàng ngoài đã cầu cứu các thương gia người Hà Lan khi ấy đã chiếm đóng Java (Indonesia), xin cung cấp cho một số tàu tròn... Và người Hà Lan đã đồng ý ngay vì biết vua chúa Đàng ngoài cần những tàu đó để tiến đánh chúa Đàng trong.

Giải thích Câu trả lời đúng là đáp án A: Ngoài hoàng hậu Trịnh Thị Ngọc Trúc, bà phi Orona người Hà Lan, vua Lê Thần Tông còn có vợ nữa đến từ Ai Lao (Lào).

Giải thích Câu trả lời đúng là đáp án C: Hậu Lê là triệu đại kéo dài nhất trong lịch sử phong kiến Việt Nam, đồng thời cũng là triều đại có nhiều vị vua nhất, trải qua hai giai đoạn: Lê sơ (1428 -1527) và Lê Trung hưng (1533-1788), nhà Hậu Lê có tới 30 đời vua trị vì. Bắt đầu từ vua Lê Thái Tổ (Lê Lợi) và kết thúc khi vua Lê Chiêu Thống bị đánh bại phải chạy sang Trung Quốc cuối năm 1788.

Giải thích Câu trả lời đúng là đáp án A: Hậu Lê là triều đại phong kiến trị vì lâu nhất trong lịch sử phong kiến Việt Nam, với 361 năm (1428-1789). Tuy vậy, nhà Hậu Lê chỉ nắm được thực quyền trong giai đoạn đầu, kể từ sau khi bị nhà Mạc chiếm ngôi (1527), quyền lực rơi vào tay dòng họ Trịnh. Tồn tại trong một giai đoạn lịch sử đầy biến động, nhà Hậu Lê luôn là tâm điểm của những cuộc tranh giành quyền lực giữa các thế lực phong kiến. Đã có tới 9 vị vua nhà Lê bị thân vương, đại thần bức tử, bao gồm: Lê Nhân Tông, Lê Nghi Dân, Lê Uy Mục, Lê Tương Dực, Lê Chiêu Tông, Lê Cung Hoành, Lê Anh Tông, Lê Kính Tông, Lê Duy Phường.