 |
| Đồ thị VNIndex từ năm 2005 đến năm 2006. |
Liệu chu kỳ giảm giá này sẽ còn kéo dài và đẩy VNIndex xuống sâu thêm nữa hay sẽ có sự phục hồi ngoạn mục?
Bài viết này xin đưa ra một dự đoán mang tính tham khảo về xu thế của VNindex (đại diện cho xu thế chung của các chứng khoán) trên góc độ phân tích cơ bản và phân tích kỹ thuật.
Vì sao có đợt giảm giá?
Giá chứng khoán “rớt” mạnh vì … nó đã tăng nhanh và quá cao. Trong giai đoạn giá chứng khoán bắt đầu có dấu hiệu tăng, đã có nhiều nhà đầu tư mới tham gia “chơi chứng khoán” cũng như cả một số nhà đầu tư cũ (nhất là các nhà đầu tư cá nhân) đặt kỳ vọng quá lớn vào việc các cổ phiếu sẽ còn tăng giá mạnh mà không phân tích rõ cơ sở của các kỳ vọng này.
Ở đây một hiệu ứng bầy đàn diễn ra là các nhà đầu tư không phân tích kỹ các yếu tố về hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, triển vọng lợi nhuận … mà đua nhau thấy giá cổ phiếu lên, người ta mua nhiều là mình mua theo.
Và, ai mà mua được đều trở thành “nhà đầu tư thành công” với tỷ suất sinh lợi ít nhất từ 20-30%. Điều này khiến các nhà đầu tư càng tin tưởng vào tài năng kinh doanh chứng khoán của mình và sử dụng đến cả công cụ Repo để tiếp tục mua cổ phiếu vào với tâm lý giá sẽ còn tăng mạnh nữa.
Có nhiều công ty hoạt động kinh doanh lợi nhuận không nhiều thậm chí có dấu hiệu lỗ, triển vọng chưa rõ ràng, hoạt động kinh doanh lại bị ảnh hưởng bởi yếu tố mùa vụ và giá cả thế giới … nhưng chỉ số P/E vẫn cứ điềm nhiên lên đến đến 20, cá biệt có cổ phiếu lên đến 30.
Cũng có những công ty đặt kế hoạch phát triển và tăng vốn quá tham vọng trong khi các dự án mở rộng hiện tại còn đang tiến hành, sẽ chưa tạo ra hiệu quả ngay về lợi nhuận, như vậy trước mắt tình hình tài chính sẽ không được tốt như trước, nhưng các nhà đầu tư cũng … bỏ qua luôn và “cứ mua đi, vì công ty này sắp phát hành tăng vốn mà”.
Không ít cảnh báo từ các chuyên gia đầu tư về tình trạng giá cổ phiếu có dấu hiệu “sốt” đã được phát ra và dường như mọi người vẫn còn hi vọng giá sẽ lên nữa, lại tiếp tục đi cầm cố chứng khoán để lấy tiền mua tiếp. Kết quả là giá tăng quá cao, mà theo triết lý thị trường thì tăng cao tất phải có giảm thôi, tăng càng nhanh, sẽ có nguy cơ giảm cũng nhanh.
Nếu chỉ nhìn ở góc độ phân tích kỹ thuật, thì đợt giảm giá này có thể được xem là chu kỳ điều chỉnh của đợt tăng giá chứng khoán từ đầu tháng 8 năm 2005 đến tháng 4 năm 2006 với việc chỉ số VNIndex tăng từ 245,48 điểm lên 632,69 điểm.
Đương nhiên, để tạo ra hiệu ứng đảo chiều như vậy, phải tính đến một số nhân tố như một số công ty công bố mức lợi nhuận đáng thất vọng, làm các nhà đầu tư bắt đầu nghi ngờ “phải chăng mình đã định giá cao các cổ phiếu”, cộng thêm đúng lúc đó số “hàng hóa” trên thị trường tăng lên.
Cung tăng trong khi sức cầu bắt đầu chững lại cộng với một số tin tức không tốt sẽ là lý do để các nhà đầu tư có kinh nghiệm và tổ chức đầu tư bán cổ phiếu kiếm lợi nhuận, từ đó dẫn theo hiệu ứng bầy đàn của thị trường.
Vậy giá chứng khoán còn giảm?
Nhìn ở góc độ phân tích kỹ thuật, nếu áp dụng phương pháp phân tích kỹ thuật Fibonacci, thì mức chống đỡ (support) gần nhất hiện nay của chỉ số VNIndex là mức 393 điểm, là mức điều chỉnh Fibonacci 61,8% của chu kỳ tăng từ 245,48 đến 632,69. Nghĩa là nếu chỉ số rớt đến gần mức này thì rất có thể sẽ tăng trở lại.
Nếu chỉ số giảm qua khỏi mức này nữa thì mức hướng đến kế tiếp sẽ là 383 điểm và 323 điểm, là các mức Fibonacci điều chỉnh 50% và 61,8% của một chu kỳ tăng giá dài hơn hơn, tính từ tháng 10-2003 đến tháng 4-2006.
Theo suy đoán, khả năng đợt giảm giá này kéo dài đến mức 323 điểm, không cao lắm vì mức cản 61,8% thường là mức cản mạnh, nên chí ít giá rớt đến gần đó cũng phải có một giai đoạn điều chỉnh tăng lại, nếu không nói là bắt đầu một chu kỳ tăng mới.
Nếu nghĩ một cách lạc quan là chu kỳ giảm giá đã chấm dứt, chúng ta có thể bắt đầu tính toán đến chu kỳ tăng giá. Các mức tăng tiềm năng có thể như sau: 457, 491 và 518 và 546 điểm (ứng với các mức điều chỉnh Fibonacci 23,6%, 38,28%, 50% và 61,8% của giai đoạn giảm từ tháng 4 vừa qua cho đến nay).
Tính đến nay các nhân tố cơ bản đáng lạc quan của thị trường vẫn còn duy trì như ngày càng nhiều tổ chức đầu tư nổi tiếng như Merrill Lynch quan tâm tới VN, các quỹ đầu tư nước ngoài ngày càng nhiều, một số công ty vẫn có nhiều dự án rất hấp dẫn và khả năng sinh lợi cao (trên thị trường OTC lẫn thị trường chính thức vẫn có giao dịch cổ phiếu của công ty mà một ngày hoạt động lãi vài tỷ đồng cơ mà) trong khi triển vọng kinh tế VN 5 năm tới rất lạc quan.
Không phải ngẫu nhiên mà trong khi thị trường ảm đạm nhưng vẫn có nhiều công ty chứng khoán thành lập mới. Đây là một nền tảng cơ bản rất tốt cho thị trường, và vì vậy có thể tin rằng chu kỳ giảm giá sẽ sớm qua đi và giá cổ phiếu sẽ lại vượt qua một giai đoạn biến động thất thường để về đến mức hợp lý và bình ổn của nó trong một thời gian tới. Cơ hội đầu tư vào nhiều cổ phiếu vẫn còn rất hấp dẫn, vì vẫn có một số công ty có hoạt động kinh doanh khá thuận lợi, nhưng chỉ số P/E vẫn thấp.
Vấn đề là kinh nghiệm của đợt tăng giá nhanh và giảm giá này cho thấy các nhà đầu tư (nhất là những nhà đầu tư cá nhân mới tham gia) cần phải nâng cao khả năng phân tích và đánh giá thị trường dựa trên các nhân tố cơ bản (chứ không phải chạy theo tin đồn về phát hành, tăng vốn …) để tránh kỳ vọng quá cao rồi thua lỗ không đáng. Đồng thời, cần có những tổ chức đóng vai trò nhà tạo lập thị trường để bình ổn giá, không để giá cổ phiếu lên nhanh quá mức rồi vì vậy mà cũng rớt ào ạt.
Hồ Quốc Tuấn
Đại Học Kinh Tế TPHCM
Theo Tuổi Trẻ
