Chiều 17/9, tại Bệnh viện Nhi Trung ương, Bộ Y tế phối hợp cùng Tổ chức Y tế thế giới (WHO) tại Việt Nam tổ chức Lễ mít tinh hưởng ứng Ngày An toàn người bệnh thế giới với chủ đề “Chăm sóc an toàn cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ” và thông điệp “An toàn từ lúc chào đời”.
Phát biểu tại sự kiện, GS.TS Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế, Chủ tịch Hội đồng Y khoa Quốc gia nhấn mạnh, an toàn người bệnh là trụ cột xuyên suốt trong quản trị chất lượng y tế. Điều này gắn liền với tinh thần các nghị quyết chiến lược của Đảng về chăm sóc sức khỏe nhân dân cũng như Kế hoạch hành động toàn cầu về an toàn người bệnh giai đoạn 2021 – 2030 của WHO.
Sự kiện được kết nối trực tuyến tới hàng trăm điểm cầu tại các bệnh viện trên cả nước, cho thấy quyết tâm của ngành y tế trong xây dựng môi trường khám chữa bệnh an toàn, lấy người bệnh, đặc biệt là trẻ em, làm trung tâm hướng tới một tương lai khỏe mạnh và bền vững.
Theo các báo cáo quốc tế, cứ 10 người bệnh thì có hơn 1 người gặp sự cố y khoa. Tại các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình, mỗi năm xảy ra khoảng 134 triệu sự cố trong bệnh viện, dẫn đến 2,6 triệu ca tử vong, trong đó một nửa có thể phòng ngừa. Ngoài những hệ lụy về sức khỏe, y tế không an toàn còn tạo ra gánh nặng kinh tế khổng lồ, chiếm tới 12–15% tổng chi tiêu y tế toàn cầu, tương đương 1,4 - 1,6 nghìn tỉ USD mỗi năm.
Thứ trưởng Trần Văn Thuấn nhấn mạnh, đầu tư cho an toàn người bệnh vừa là mệnh lệnh của lương tâm, vừa là quyết định thông minh về mặt kinh tế. Ông đặc biệt lưu ý, chủ đề năm nay tập trung vào nhóm trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ - những đối tượng không thể coi là “người lớn thu nhỏ”, bởi trẻ hoàn toàn phụ thuộc vào sự chăm sóc, giám sát và phát hiện kịp thời của người lớn.
Để thúc đẩy hệ thống y tế an toàn, Thứ trưởng đưa ra sáu định hướng ưu tiên. Trong đó, trước hết là bảo đảm mọi tiêu chuẩn chăm sóc an toàn đều phải đặt trẻ em làm trung tâm, từ phòng sinh, khoa sơ sinh cho tới các chuyên khoa Nhi. Yếu tố an toàn phải được áp dụng xuyên suốt, từ thuốc men, trang thiết bị, tiêm chủng, dinh dưỡng đến hồi sức sơ sinh. Cùng với đó, việc đào tạo liên tục về an toàn người bệnh cần trở thành bắt buộc với mọi nhân viên y tế ở mọi vị trí. Các phương pháp đào tạo hiện đại như mô phỏng, hội chẩn liên chuyên khoa hay phối hợp nhóm phải được áp dụng để giảm thiểu rủi ro.
Vai trò của chuyển đổi số trong giảm sự cố y khoa
Thứ trưởng Bộ Y tế cũng nhấn mạnh đến vai trò của chuyển đổi số trong giảm sự cố y khoa. Bệnh án điện tử, đơn thuốc điện tử tính liều theo cân nặng, mã vạch hay vòng tay định danh người bệnh được xem là giải pháp hữu hiệu để bảo đảm đúng thuốc, đúng liều, đúng người, đúng thời điểm. Song song với đó, hệ thống giám sát sự cố cần được xây dựng minh bạch, khuyến khích báo cáo sai sót không nhằm mục đích đổ lỗi cá nhân mà để học hỏi và cải tiến.
Một điểm quan trọng khác là gia đình và nhà trường cần được coi là những đối tác thiết yếu trong bảo vệ an toàn trẻ em. Cha mẹ phải được hướng dẫn, đồng thời nhà trường cần phối hợp trong giáo dục dinh dưỡng, tiêm chủng và phòng ngừa tai nạn. Ngoài ra, môi trường làm việc an toàn cho nhân viên y tế cũng là điều kiện tiên quyết. Bảo đảm khối lượng công việc hợp lý, giảm gánh nặng hành chính và phòng chống bạo lực với thầy thuốc sẽ giúp y bác sĩ duy trì chất lượng chăm sóc.
Tại lễ mít tinh, bà Jennifer Horton, Phó Trưởng Đại diện WHO tại Việt Nam cùng lãnh đạo Bộ Y tế, Cục Quản lý Khám chữa bệnh, Cục Bà mẹ và Trẻ em, Bệnh viện Nhi Trung ương đã đồng loạt cam kết hành động vì an toàn người bệnh. Đại diện Bộ Y tế khẳng định sẽ tiếp tục hoàn thiện chính sách, tăng cường giám sát, thúc đẩy chuyển đổi số và gắn mục tiêu an toàn với các chương trình quốc gia về bà mẹ - trẻ em, dinh dưỡng, tiêm chủng và phòng chống dịch bệnh.
