Ca ghép tim kịch tính và câu chuyện bác sĩ ngăn vợ bệnh nhân đi 'vay nóng'

Ca ghép tim chưa có tiền lệ

PGS.TS.BS Đỗ Kim Quế – Phó giám đốc Bệnh viện Thống Nhất nhớ lại: "Đây là ca ghép tim đầu tiên của bệnh viện và cũng là tình huống chưa từng có tiền lệ. Chúng tôi chưa được Bộ Y tế cấp phép thực hiện ghép tim nhưng trước mắt là một sinh mạng đang cận kề cái chết. Nếu chuyển viện, bệnh nhân sẽ không qua khỏi”.

Người hiến là một phụ nữ trung niên, chết não sau tai nạn giao thông. Gia đình hiểu rõ tâm nguyện hiến xác cho y học của bà khi còn khỏe mạnh nên đã đồng ý hiến toàn bộ mô, tạng có thể sử dụng để cứu người. Trái tim của bà được điều phối cho một bệnh nhân nam 61 tuổi, đang điều trị suy tim giai đoạn cuối tại Bệnh viện Thống Nhất.

“ Nam bệnh nhân này đã vào giai đoạn nguy kịch vì suy tim rất nặng, nguy cơ đột tử cận kề, thời gian sống có thể chỉ còn tính bằng tuần. Đêm 17/10, ông lên cơn rung thất, tụt huyết áp, phải sốc điện liên tục. Nếu không có tim ghép ngay, người bệnh chắc chắn tử vong” - BS Quế nhớ lại.

Trước tình huống khẩn cấp, ban giám đốc bệnh viện lập tức xin ý kiến Bộ Y tế và Trung tâm Điều phối ghép tạng quốc gia. Sau khi được Bộ cho phép, hai đơn vị có kinh nghiệm ghép tim hàng đầu là Bệnh viện Chợ Rẫy và Bệnh viện Trung ương Huế đã điều động nhân lực đến hỗ trợ kỹ thuật.

Từ 3 giờ sáng 18/10, đội ngũ y bác sĩ ba miền Bắc – Trung – Nam đồng loạt bước vào “cuộc chạy đua với thời gian”. Với sự phối hợp nhịp nhàng của cả ê kíp, chỉ hơn 2 giờ sau, trái tim của người hiến đã đập trở lại trong lồng ngực người nhận.

Giây phút nhìn trái tim đập lại, tất cả chúng tôi vỡ òa. Đó là sự sống tái sinh – không chỉ của một con người, mà còn của niềm tin vào y đức.

PGS.TS.BS Đỗ Kim Quế xúc động kể lại

Cứu người trước là ưu tiên trước nhất

BS Quế cho biết, bệnh viện đã động viên gia đình và hướng dẫn làm đơn xin hỗ trợ từ địa phương và các mạnh thường quân. Bên cạnh đó, bệnh viện đang nỗ lực huy động các nguồn quỹ, vận động mạnh thường quân giúp người bệnh trang trải chi phí. “Trong hoàn cảnh đó, không ai nghĩ đến chuyện tiền bạc. Tất cả chỉ có một mục tiêu: giữ lấy sự sống cho bệnh nhân. Cứu được người bệnh mà để gia đình lâm vào tín dụng đen thì chúng tôi không đành lòng”, ông nói.

Sau ca ghép, bệnh nhân tỉnh lại. Ông mỉm cười yếu ớt và gửi lời tri ân đến người hiến tạng cùng đội ngũ y bác sĩ. Các bác sĩ xúc động đến nghẹn lời. “Cả đêm gần như không ai chợp mắt. Vừa lo chuyên môn, vừa lo hậu cần cho ca mổ. Khi thấy bệnh nhân hồi sinh, chúng tôi quên hết mệt mỏi” - BS Quế chia sẻ.

Ít ai biết, phía sau ca ghép tim khẩn cấp ấy là câu chuyện thấm đẫm tình người giữa bệnh nhân nghèo và các y bác sĩ. Khi nghe thông tin về chi phí ghép tim rất tốn kém, người nhà bệnh nhân bật khóc. “Vợ bệnh nhân nói sẽ đi vay nóng, cho dù lãi suất cao vì chị chỉ cần chồng sống được nhưng tôi kiên quyết ngăn lại. Vay nóng để vướng vào bẫy nợ của xã hội đen là không được. Chúng tôi quyết tâm ưu tiên cứu người bệnh, tiền bạc tính sau” - BS Quế kể.

Hiện người bệnh đã được rút ống nội khí quản, có thể vận động tại chỗ và đang hồi phục tốt. Các bác sĩ Bệnh viện Thống Nhất, Bệnh viện Chợ Rẫy và Bệnh viện Trung ương Huế vẫn tiếp tục phối hợp theo dõi sau ghép để đảm bảo chức năng tim hoạt động ổn định.

Theo PGS Đỗ Kim Quế, sự thành công của ca ghép này mở ra một hướng đi mới cho hệ thống y tế khu vực phía Nam. “Trước đây, hầu hết các ca ghép tim đều phải điều phối ra Hà Nội, trong khi quãng đường vận chuyển dài, rủi ro cao. Hiện nay chúng tôi đã chứng minh năng lực thực hiện tại chỗ, phối hợp đa trung tâm có thể đạt hiệu quả tối ưu”.

Nguồn tạng người hiến, đã giúp 5 bệnh nhân được cứu sống. Ngoài ca ghép tim trên, một quả thận và 2 giác mạc từ người quá cố đã được chuyển đến ghép cho bệnh nhân tại Bệnh viện Trung ương Huế. Quả thận còn lại được ghép cho bệnh nhân tại Bệnh viện Nhân Dân Gia Định. Các bệnh nhân được ghép đến nay sức khỏe đều diễn tiến khả quan.

Thi hài người hiến được đưa về quê an táng theo tâm nguyện gia đình – kết thúc hành trình nhân ái mà bà đã để lại cho đời.