Kính viễn vọng Mặt trời Daniel K. Inouye đặt tại Hawaii đã ghi lại hình ảnh chi tiết về các vòng plasma hỗn loạn trên bề mặt Mặt trời vào ngày 8/8 vừa qua. Những quan sát này có thể giúp các nhà khoa học hiểu được cơ chế của các đợt bùng phát Mặt trời và cải thiện dự đoán về các đợt bùng phát trong tương lai.
"Đây là lần đầu tiên Kính viễn vọng Mặt trời Inouye quan sát được một đợt bùng phát cấp X", đồng tác giả nghiên cứu Cole Tamburri, nhà vật lý mặt trời tại Đại học Colorado Boulder, Mỹ cho biết.
"Những đợt bùng phát này là một trong những sự kiện năng lượng mạnh nhất mà ngôi sao của chúng ta tạo ra, và chúng tôi đã may mắn bắt gặp được hiện tượng này trong điều kiện quan sát hoàn hảo".
Bão mặt trời là những vụ nổ ánh sáng khổng lồ do mặt trời phát ra trong các cơn bão mặt trời. Từ trường xoắn tạo ra những vòng plasma lớn, được gọi là các vòng cung, kéo dài vào vành nhật hoa — lớp ngoài cùng nóng bỏng của khí quyển mặt trời.
Khi từ trường trở nên phức tạp đến mức chúng bật trở lại vị trí cũ (một hiện tượng gọi là tái kết nối từ trường), mặt trời sẽ phóng các hạt và năng lượng dưới dạng bão mặt trời vào không gian. Khi hướng đến Trái Đất, năng lượng từ các cơn bão có thể làm gián đoạn liên lạc vô tuyến và tàu vũ trụ đang quay quanh hành tinh của chúng ta.
Trong một nghiên cứu mới, được công bố ngày 25/8 trên Tạp chí The Astrophysical Journal Letters, Tamburri và các đồng nghiệp đã thu thập hình ảnh độ phân giải cao về các vòng plasma trong giai đoạn cuối của một đợt bùng phát năng lượng mặt trời mạnh bằng thiết bị Inouye's Visible Broadband Imager. Trung bình, các vòng plasma trải rộng khoảng 48 km. Tuy nhiên, một số vòng plasma nhỏ hơn, chỉ khoảng 21 km, gần bằng độ phân giải của kính viễn vọng.
"Cuối cùng chúng ta cũng đã nhìn thấu được quy mô không gian mà chúng ta đã suy đoán trong nhiều năm qua", Tamburri nói trong tuyên bố.
"Điều này mở ra cánh cửa để nghiên cứu không chỉ kích thước, mà cả hình dạng, sự tiến hóa của chúng, và thậm chí cả quy mô nơi xảy ra sự tái kết nối từ tính - động cơ đằng sau các vụ bùng phát".