Câu chuyện về 3 nhà báo liệt sĩ
Nhắc đến báo chí Cà Mau, ông Đỗ Văn Nghiệp (Sáu Sơn) - nguyên Giám đốc Đài Phát thanh và Truyền hình Minh Hải (nay là Báo và Đài Phát thanh - Truyền hình Cà Mau) khẳng định tỉnh có phong trào báo chí phát triển mạnh mẽ, sôi nổi từ những năm kháng chiến cho đến ngày nay. Đó là niềm tự hào của đội ngũ phóng viên báo chí kế thừa.
Ông Nghiệp dẫn lại lịch sử, năm 1925, tỉnh Bạc Liêu (cũ) thời chống Pháp đã có ông Cao Triều Phát - một đại điền chủ làm báo và tham gia chỉ đạo phong trào báo chí. Sau năm 1925, Hồng Anh Thư Quán (nay tọa lạc ở phường 2, TP. Cà Mau), nơi tổ chức truyền bá chủ nghĩa Mác - Lê Nin thông qua bán sách báo tại thị xã Cà Mau.
Đến năm 1931, phong trào dân chủ phát triển mạnh mẽ ở Cà Mau. Từ đó, nhiều nhà báo bắt đầu làm báo công khai, trong đó có nhà giáo - nhà báo Phan Ngọc Hiển. Giai đoạn 1937-1938, nhà báo Phan Ngọc Hiển để lại khoảng 70 tác phẩm báo chí, văn học đăng trên tuần báo Tân tiến (tỉnh Đồng Tháp).
 |
| Bí thư Tỉnh ủy Cà Mau - Nguyễn Hồ Hải (thứ 3 từ trái sang) chụp ảnh lưu niệm cùng gia đình liệt sĩ, nhà báo Trần Ngọc Hy dịp kỷ niệm 100 năm Báo chí cách mạng Việt Nam. |
Những tác phẩm của nhà báo Phan Ngọc Hiển đều thể hiện lý tưởng đấu tranh vì độc lập dân tộc, mong muốn xây dựng một cuộc sống tốt đẹp hơn. “Cho đến bây giờ, thế hệ sau này đọc lại những tác phẩm của Phan Ngọc Hiển đều khâm phục phong cách, khí phách của ông”, ông Nghiệp nói.
Sau thời kỳ chống Pháp, từ năm 1954 về sau, ở Cà Mau xuất hiện 2 nhà báo - liệt sĩ, Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân: Nguyễn Mai, Trần Ngọc Hy. Vừa kết thúc cuộc tổng khởi nghĩa giành chính quyền năm 1945, Trần Ngọc Hy được rút lên Ty Thông tin tỉnh Bạc Liêu làm cán bộ Ty.
Năm 1946, khi Tỉnh uỷ thành lập tờ báo Chiến - cơ quan của Đảng bộ tỉnh Bạc Liêu, Trần Ngọc Hy được phân công làm cán bộ chuyên trách công tác báo chí. Sau Hiệp định Geneva năm 1954, Đảng chuyển hướng hoạt động bí mật, tờ báo Chiến đổi tên Hoà Bình Thống Nhất do Trần Ngọc Hy làm Trưởng Ban Biên tập.
Đầu năm 1957, cơ quan báo Hoà Bình Thống Nhất đang hoạt động bí mật tại khu rừng Cái Trăng (Năm Căn), bọn biệt kích quận Đầm Dơi đánh vào, bắt Trưởng Ban Biên tập Trần Ngọc Hy. Qua nhiều tháng giam cầm tra tấn, mua chuộc bất thành, ngày 26/10/1957, bọn Chi khu Đầm Dơi hành quyết nhà báo Trần Ngọc Hy tại bến sông trước dinh quận.
Nói về nhà báo Nguyễn Mai, ông Nghiệp giới thiệu nhà báo Nguyễn Mai rất độc đáo, viết nhiều thể loại: Phóng sự, bút ký, hồi ký, tuỳ bút, truyện ngắn, và tất cả thể thơ trữ tình, trào phúng, châm biếm, đả kích… Thể loại nào nhà báo Nguyễn Mai cũng viết nhiều, mạnh tay, chất lượng cao.
Hơn 10 năm làm báo kháng chiến, mặc dù thời gian và bom đạn phá huỷ rất nhiều, Hội Nhà báo tỉnh Cà Mau đã sưu tầm được gần 500 tác phẩm của nhà báo Nguyễn Mai. Dù in trên các báo ở Sài Gòn hay in trên báo kháng chiến, tác phẩm nhà báo Nguyễn Mai đều tỏ rõ thái độ rõ ràng và kiên định lập trường cách mạng, đứng về nhân dân tấn công chế Mỹ - nguỵ, vì chân lý “Không có gì quý hơn độc lập, tự do”.
 |
| Bí thư Tỉnh ủy Cà Mau - Nguyễn Hồ Hải (người thứ 3 từ trái sang), đến thăm nhà báo Phạm Văn Tri (Bảy Minh). |
“Tác phẩm của nhà báo Nguyễn Mai có nhiều người đọc thuộc lòng, có người đọc thuộc lòng truyện ngắn Mối tình năm cũ như một thông điệp sống của tuổi trẻ trong chiến tranh. Tác phẩm tuỳ bút Ðêm tàn viết vào những ngày Tết Nguyên đán năm 1970 về viễn cảnh hào hùng của nhân dân thị xã Cà Mau vùng lên quét sạch quân thù”, ông Nghiệp nói.
Chiến đấu với kẻ thù đến hơi thở cuối cùng
Trải qua thời kỳ chống Pháp, Mỹ và cho đến bây giờ, ông Đỗ Văn Nghiệp nhìn nhận đội ngũ phóng viên báo chí Cà Mau được kế thừa các bậc đàn anh đi trước về tinh thần đấu tranh bất khuất, hiên ngang.
“Mỗi lần đọc lại tác phẩm các bậc đàn anh đều nung nấu trong chúng ta về ý chí quyết tâm, tinh thần quật khởi, nói thẳng - nói thật, không ngại gian khó… nêu gương cho thế hệ mai sau”, ông Nghiệp nói thêm.
Năm nay đã 87 tuổi, nhưng nhà báo Phạm Văn Tri (Bảy Minh), nguyên phụ trách báo Minh Hải, nguyên Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam tỉnh Cà Mau vẫn giữ thói quen đọc sách, báo hằng ngày. Nhà báo Phạm Văn Tri vẫn lưu giữ kỹ càng những tư liệu lịch sử quý giá về những nhà báo - liệt sĩ, Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân: Phan Ngọc Hiển, Nguyễn Mai, Trần Ngọc Hy.
“Ba nhà báo liệt sĩ ở Cà Mau xuất hiện ở 3 thời điểm khác nhau, những đều tài năng, dũng cảm, dám đương đầu để bảo vệ mục tiêu lý tưởng của cách mạng, bảo vệ chân lý, bảo vệ lẽ phải và quyết chiến đấu với kẻ thù đến hơi thở cuối cùng”, ông Tri nói.
 |
| Nhà báo Phạm Văn Tri vẫn giữ thói quen đọc sách, báo hằng ngày. |
Phó Tổng biên tập phụ trách điều hành Báo và Đài Phát thanh - Truyền hình Cà Mau - Ngô Minh Toàn cho hay hiếm nơi nào như Cà Mau có đến 3 nhà báo là liệt sĩ, được phong tặng danh hiệu cao quý Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân. Những di sản của các bậc nhà báo tiền bối để lại hết sức quý báu, những trang viết của họ đều thấm đẫm tình yêu quê hương đất nước, tình yêu đồng bào.
“Chúng tôi luôn tri ân những công lao đóng góp, cống hiến của các bậc tiền bối, để ra sức rèn luyện, trao dồi phẩm chất đạo đức, bản lĩnh nghề nghiệp và thích ứng với xu thế báo chí đa phương tiện hiện nay”, ông Toàn chia sẻ.
“Người làm báo phải làm chủ về trí tuệ, năng lực, nghề nghiệp và tư tưởng để đấu tranh, phản bác, phải khẳng định sự nghiệp cách mạng là chính nghĩa, đường lối cách mạng là đúng đắn và lý tưởng cộng sản là duy nhất. Có như thế, chúng ta mới loại bỏ tư tưởng phản động”, nhà báo Phạm Văn Tri nhắn nhủ thế hệ kế thừa.
