Ngày 7/11, UBND tỉnh Khánh Hòa phối hợp cùng Công ty Yến sào Khánh Hòa tổ chức hội thảo khoa học với chủ đề “Bảo vệ và phát triển bền vững quần thể chim yến”. Sự kiện quy tụ nhiều nhà khoa học, nhà quản lý, doanh nghiệp và đại diện các địa phương, nhằm tìm kiếm giải pháp bảo tồn nguồn tài nguyên thiên nhiên quý giá – đàn chim yến.
Tại hội thảo, các chuyên gia tập trung phân tích nhiều vấn đề nổi bật như: Tình hình phát triển và quản lý nghề nuôi chim yến ở Việt Nam, phòng chống săn bắt trái phép, xây dựng chuỗi giá trị ngành hàng yến, ứng dụng công nghệ hiện đại trong giám sát tài nguyên chim yến đảo…
Theo ông Võ Văn Công - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Khánh Hòa, thời gian qua tình trạng săn bắt chim yến trái phép đang ngày càng gia tăng. Các đối tượng giăng "lưới tàng hình" cùng với loa phát tiếng dẫn dụ chim yến tại nhiều cánh đồng, các vùng ven biển hay khu vực gần nhà nuôi yến.
"Tình trạng này làm suy giảm nghiêm trọng quần thể chim yến đảo, gây thiệt hại kinh tế cho người nuôi và doanh nghiệp cũng như ảnh hưởng đến nguồn tài nguyên quý", ông Công nói.
Ông Công cho rằng, cần phát động phong trào "3 không": Không săn bắt, không buôn bán, không tiêu thụ chim yến trái phép. Tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các nhà hàng, chợ, điểm kinh doanh hoặc phóng sinh có dấu hiệu vi phạm. Đồng thời tuyên truyền nâng cao ý thức của người dân trong việc bảo vệ chim yến.
Trong khi đó, PGS.TS. Nguyễn Lân Hùng Sơn – Trưởng khoa Sinh học, Đại học Sư phạm Hà Nội, nhấn mạnh: Bảo vệ yến sào không chỉ là bảo vệ nguồn lợi kinh tế mà còn là gìn giữ niềm tự hào văn hóa dân tộc.
Ông Sơn cũng cảnh báo quần thể chim yến đảo tự nhiên đang suy giảm nghiêm trọng do biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường và nạn săn bắt trái phép. Bên cạnh đó, nghề nuôi yến hiện nay còn phát triển tự phát, thiếu quy hoạch tổng thể và liên kết chuỗi giá trị, trong khi nhận thức cộng đồng chưa đồng đều.
Theo PGS.TS Nguyễn Lân Hùng Sơn, trong bảo tồn động vật hoang dã nói chung và quản lý các loài chim di cư nói riêng, các nhà khoa học cũng đang nhanh chóng nghiên cứu ứng dụng các thành tựu khoa học để nâng cao hiệu quả công tác giám sát động vật và đưa ra các chiến lược bảo tồn phù hợp. Từ sử dụng máy bay không người lái (flycam), bẫy ảnh tiên tiến, camera giám sát tổ yến hay công nghệ định vị và theo dõi động vật hoang dã.
“Tuy nhiên, giải pháp gốc rễ nằm ở hệ thống pháp luật và ý thức người dân. Cần có chế tài xử phạt nghiêm minh, bởi giáo dục bảo tồn chỉ đóng vai trò hỗ trợ”, ông Sơn nói.
Đồng quan điểm, TS Nguyễn Văn Long - Vụ trưởng Vụ Khoa học và Công nghệ (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), cho rằng cần hoàn thiện khung pháp lý quốc gia về quản lý, khai thác, xuất khẩu và truy xuất nguồn gốc sản phẩm yến sào. Ông đề xuất xây dựng chiến lược quốc gia về bảo tồn và phát triển bền vững quần thể chim yến Việt Nam, đồng thời thúc đẩy hợp tác khoa học - công nghệ quốc tế, đặc biệt trong nghiên cứu gen và khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu.
TS Nguyễn Văn Long cũng kêu gọi tăng cường liên kết “4 nhà”: Nhà nước, Nhà khoa học, Nhà doanh nghiệp và Nhà nông, để hình thành chuỗi giá trị yến sào bền vững, góp phần bảo vệ nguồn tài nguyên quý báu cho thế hệ mai sau.
