Cấp cứu xuyên viện
Ngày 28/10, thông tin từ Bệnh viện Chợ Rẫy cho biết, tại đây đã nhận được lời mời hội chẩn từ Bệnh viện Từ Dũ về trường hợp bệnh nhân V.T.B. (42 tuổi, ngụ Đắk Lắk) bị ngưng tim hai lần liên tiếp trong khi phẫu thuật. Ê kíp bác sĩ tại Từ Dũ đã nỗ lực hồi sức, giúp tim bệnh nhân đập trở lại và duy trì huyết động tối thiểu.
Ngay khi nhận được thông tin, đội ngũ bác sĩ khoa Nội Tim mạch, Bệnh viện Chợ Rẫy nhanh chóng có mặt. Sau khi thăm khám, các bác sĩ đánh giá tình trạng và xác định bệnh nhân bị sốc tim nặng, cần hỗ trợ tuần hoàn khẩn cấp. Người bệnh được đặt nội khí quản, thở máy, duy trì huyết động và chuyển đến Bệnh viện Chợ Rẫy trong tình trạng rất nguy kịch.
Tại Khoa Hồi sức Tim mạch, các bác sĩ ghi nhận phân suất tống máu của tim bệnh nhân (tỷ lệ phần trăm máu được bơm ra khỏi tâm thất tim trong mỗi nhịp đập) giảm chỉ còn 33%. Sau các kết quả kiểm tra chuyên sâu, các bác sĩ hội chẩn và xác định đây là bệnh cơ tim Takotsubo – hay còn gọi là hội chứng “trái tim tan vỡ” một thể bệnh tim do stress, dễ nhầm với nhồi máu cơ tim cấp.
Trước diễn tiến nguy kịch của người bệnh, các bác sĩ liên chuyên khoa đã hội chẩn và quyết định kích hoạt quy trình hỗ trợ tim phổi ngoài cơ thể (VA-ECMO) nhằm duy trì tuần hoàn và trao đổi oxy cho cơ tim hồi phục. Song song, bệnh nhân được hồi sức toàn diện kiểm soát huyết động, thở máy bảo vệ phổi, sử dụng kháng sinh và hỗ trợ đa cơ quan.
Nhờ đáp ứng tốt, huyết áp và hoạt động của tim dần ổn định. Người bệnh được cai dần máy, ngưng ECMO khi cơ tim phục hồi. Siêu âm tim tại giường ghi nhận phân suất tống máu tăng lên 38% ngay sau khi ngưng hỗ trợ và tiếp tục cải thiện trong những ngày sau đó. Sau 10 ngày điều trị, bệnh nhân tỉnh táo, sinh hiệu ổn định, được rút nội khí quản.
Hội chứng dễ bị bỏ sót
PGS.TS.BS Hoàng Văn Sỹ, Trưởng khoa Nội Tim mạch Bệnh viện Chợ Rẫy cho biết, bệnh nhân B. là một trong những ca Takotsubo diễn tiến nặng và đột ngột. “Các thuốc vận mạch thường dùng trong hồi sức tim lại bị chống chỉ định. Do đó, việc nhận diện sớm và triển khai ECMO kịp thời là chìa khóa cứu sống bệnh nhân”. – BS Sỹ nhấn mạnh.
Theo ông Sỹ, bệnh cơ tim Takotsubo (" trái tim tan vỡ") thường xuất hiện sau các cú sốc thể chất hoặc tinh thần, đặc biệt ở phụ nữ trung niên, sau mãn kinh hoặc trải qua phẫu thuật lớn. Dù hầu hết hồi phục song dưới 10% trường hợp có thể tiến triển thành sốc tim, đòi hỏi can thiệp bằng kỹ thuật hỗ trợ tuần hoàn cơ học như ECMO.
Từ trường hợp này, bác sĩ khuyến cáo cộng đồng khi xuất hiện triệu chứng đau ngực, khó thở, tụt huyết áp sau stress thể chất hoặc tinh thần, người bệnh, đặc biệt là phụ nữ cần đến bệnh viện chuyên khoa tim mạch để được chẩn đoán kịp thời. Các ca Takotsubo biến chứng nặng cần được điều trị tại trung tâm có khả năng triển khai kỹ thuật hỗ trợ tim phổi ngoài cơ thể để tăng cơ hội sống.
Hội chứng “trái tim tan vỡ” (bệnh cơ tim Takotsubo) được mô tả lần đầu tại Nhật Bản năm 1990, với hình ảnh buồng tim phình dạng bầu giống bẫy bạch tuộc “takotsubo”. Bệnh xảy ra chủ yếu ở phụ nữ từ 40–70 tuổi, thường sau sang chấn tâm lý hoặc thể chất. Dù đa số hồi phục nhưng một số trường hợp có thể dẫn đến suy tim cấp, ngưng tim và tử vong nếu không được phát hiện và điều trị đúng thời điểm.
