Khi phiến quân IS chiếm nhiều vùng đấtrộng lớn của Iraq và Syria, nhiều người đã không khỏi ngạc nhiên khi Lầu NămGóc ngày 23/9 vừa qua đã nhắm tên lửa hành trình Tomahawk và các hỏa lực kháckhông chỉ vào IS mà còn vào một nhóm nhỏ hơn, bao gồm những kẻ từng là thànhviên của al-Qaeda, ở tây bắc Syria.
Được biết nhóm này hoạt động phần lớn trong bí mật.
Nhưng qua một đêm, hoạt động bí mật của Khorasan đã bị lộ tẩy.Lầu Năm Góc cáo buộc Khorasan lên kế hoạch cho “các vụ tấn công lớn” nhằm vàophương Tây. Lầu Năm Góc cũng cho biết họ đã loại bỏ được các phiến quân đangtrong “giai đoạn cuối” để chuẩn bị cho âm mưu tấn công vào châu Âu và Mỹ.
Khorasan do một thành viên từng làm trong đội quân của Osamabin Laden đứng đầu. Ngoài ra, nhóm này còn có những thành viên “cộm cán” khác củaal-Qaeda. Theo các chuyên gia và chính quyền Tổng thống Mỹ Obama, thì Khorasankhông phải là một nhóm mới.
Theo Bộ trưởng tư pháp Mỹ Eric Holder, trước lo ngại về nhómnày, giới chức Mỹ đã thiết lập quy định mới đối với hành khách trên các chuyếnbay tới Mỹ vào tháng 7 vừa qua, nhằm ngăn chặn khả năng xảy ra các vụ tấn công.
Trong khi đó, CNN dẫn một nguồn tin tình báo cho biết, âmmưu tấn công của nhóm này bao gồm dùng bom làm từ thiết bị phi kim loại như hộpchứa thuốc đánh răng, quần áo ngâm trong chất nổ.
Phó cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Ben Rhodes miêu tả nhóm này gồm“các thành viên nòng cốt của al-Qaeda dạt từ Afghanistan và Pakistan tới Syria”,và Lầu Năm Góc đã hành động bởi tin rằng âm mưu tấn công của chúng nhằm vào cácmục tiêu của phương Tây là “nhãn tiền”.
Lầu Năm Góc cho biết phần lớn trong số 40 tên lửa hành trìnhTomahawk được phóng tới các mục tiêu ở Syria vào ngày 23/9 vừa qua là nhằm vàohang ổ của Khorasan và các trại huấn luyện của chúng gần Aleppo.
Hành động đối với Khorasan đã được Mỹ cân nhắc từ lâu và là “hànhđộng riêng rẽ, khác với hành động đối phó đe dọa ngày càng lớn của IS”, một quan chức cấp cao củaMỹ cho hay.
Matthew Henman, người đứng đầu Trung tâm khủng bố và Nổi dậycủa HIS Janes, cơ quan phân tích quân sự, cho biết chiến binh Khorasan đã lẻn vào Syria để liên hệ với Mặttrận Al-Nusra, một chi nhánh của al-Qaeda tại Syria.
Dù nguồn tài chính và vũ khí bị hạn chế, nhưng Khorasan đã “tậndụng được khoảng trống và tình hình hỗn loạn tại Syria”, giáo sư đại học MiềnTây bắc ở Mỹ Max Abrahms, nhà phân tích tại Ủy ban Đối ngoại quốc hội Mỹ, chobiết với AFP.
“Linh cẩu” Khorasan
Abrahms cho rằng bằng cách tận dụng sự hỗn loạn, đổ nát ởSyria, và ít quan tâm tới việc chiếm các lãnh thổ hơn nhóm IS, “Khorasan giốngnhư linh cẩu, thường nhặt nhạnh các mẩu xác động vật”.
Quân số lớn nhất của nhóm này ước tính chỉ vào khoảng 1.000,trong khi IS ước tính có tới 31.000 tay súng.
Cũng theo Abrahms, thủ lĩnh của Khorasan Muhsin al-Fadhli đượccho là có mối quan hệ thân thiết với người sáng lập al-Qaeda, Bin Laden, vànhóm này được xem là chi nhánh của al-Qaeda, chứ không phải của IS.
“Việc Mỹ tấn công nhóm Khorasan ngay trong đợt không kích đầutiên vào Syria cho thấy Mỹ đánh giá mức độ nguy hiểm của nhóm này như thế nào”, ông nói.
Trong phát biểu ngắn gọn, Tổng thống Obama chỉ giải thích việctấn công vào căn cứ của Khorasan là không bỏ qua “bất kỳ thiên đường an toànnào của bọn khủng bố đang đe dọa người dân của chúng ta”.
Trung tướng William Mayville, giám đốc các chiến dịch của Bộchỉ huy Liên quân Mỹ, cho biết Khorasan “rõ ràng là không hề nhắm vào ngườidân Syria” hay chính quyền của Tổng thống Assad.
“Chúng đang tiết lập chân rết ở Syria nhằm tiến hành các cuộctấn công nhằm vào phương Tây”, ông cho hay và cảnh báo Khorasan đang tuyển cáctay súng nước ngoài có thể dùng hộ chiếu phương Tây để trở về nước họ, tiếnhành các cuộc tấn công.
“Việc al-Qaeda muốn tấn công Mỹ không có gì mới”, Aron Lund,biên tập viên của trang web “Syria trong khủng hoảng”, do tổ chức hòa bình quốctế Carnegie Endowment for International Peace, điều hành cho hay.
“Tin về nhóm chống phương Tây do al-Qaeda điều hành và cóliên hệ với Mặt trận Al-Nusra này xuất hiện chỉ hơn một tuần trước, qua thôngtin rò rỉ của tình báo Mỹ. Điều này chắc chắn là một sự trùng hợp thú vị”, ôngnhận định.
Tổ chức theo dõi nhân quyền Syria có trụ sở tại Anh cho haykhoảng 50 chiến binh al-Qaeda có liên quan đến Khorasan đã bị tiêu diệt trongcác cuộc không kích của Mỹ và đồng minh. Ngoài ra còn có 70 tay súng IS kháccũng bị tiêu diệt.
