Thay vì phải đến tận cửa hàng để chọn lựa sản phẩm bằng nhiều giác quan, thì nay, người tiêu dùng có thể ngồi một chỗ mua khắp toàn cầu. Chính vì mua-bán từ xa nên “chiến thần” livestream đầy cảm xúc mới xuất hiện. Có “chiến thần” vừa bán hàng, vừa chửi như hát hay (một thời Phạm Thoại) hoặc dùng đủ thứ chiêu trò oái oăm (từ trang điểm hợm hĩnh, giả gái, khoe của…) miễn đạt doanh số cao. Phô diễn lối sống xa hoa như Hoàng Hường bằng cách rải tiền mặt bay phấp phới khắp tầng lầu cũng là một cách làm nổi bật bản thân của “chiến thần”. Uy tín nhiều khi được gán bằng những thứ ảo diệu và bóng bẩy. Có những phiên bán hàng trực tuyến, giá thành giảm tới 1/3 so với giá thị trường. Người mua vừa chốt đơn, vừa tranh thủ ngắm thần tượng. Họ có biết đâu, ngay Thủy Tiên (bán kẹo Kera), Quang Linh Vlog, Hoàng Hường… đang mượn các nền tảng số để “móc túi” người tiêu dùng. Giữ chặt hầu bao như nhiều cụ hưu mà cũng trở nên nhẹ dạ khi bị không ít đối tượng phông bạt trên mạng lừa dễ dàng với đủ loại sản phẩm xương, khớp, cao huyết áp…
Nói như vậy, khi ngành thuế vào cuộc, rõ ràng không chỉ có lợi cho ngân sách, mà còn giúp những sàn TMĐT kiểu chợ trời trở nên minh bạch hơn. Vài năm trước, lang thang trên các sàn TMĐT, hàng hóa đa dạng, rẻ (vì không mất thuế), mỗi nơi một giá, nguồn gốc thiếu rõ ràng; người mua như trông chờ vào may rủi. Còn nếu mua qua bán hàng livestream, rủi ro càng cao. Hình ảnh một cô béo múp, trắng hếu ngồi đảo thau kem trộn (làm trắng da, lột da) bán hàng, miệng ra rả hàng “gia truyền”, “chất lượng thế giới” có thời khuynh đảo khắp cõi mạng. Một thời bác sĩ online chữa bách bệnh nhan nhản trên các nền tảng mạng xã hội. Ở góc độ nào đó, sự nhẹ dạ của người dân giống một mỏ vàng dễ khai thác cho bọn lừa đảo. Đó thực sự là một thách thức với cơ quan chức năng và chính quyền địa phương.
Theo một báo cáo, trung bình mỗi tháng người tiêu dùng Việt Nam chi gần 34.000 tỷ đồng mua hàng trên Shopee, TikTok Shop, Lazada và Tiki. Đây mới chỉ thống kê trên 4 sàn phổ biến, còn bao nhiêu nền tảng khác như Facebook, thậm chí sàn nước ngoài eBay, Amazon…
Cục Thuế cho biết, 9 tháng đầu năm 2025, cơ quan này đã thu khoảng 150 nghìn tỷ đồng thuế TMĐT, tăng 64% so với cùng kỳ năm 2024. Chắc chắn những con số này sẽ ngày càng tăng trong những năm tiếp theo.
Tới đây, không chỉ ngành thuế vào cuộc, chắc chắn các cơ quan chức năng khác sẽ siết chặt thêm. Ngay nước láng giềng Trung Quốc vừa quy định người bán hàng livestream bắt buộc phải có bằng cấp phù hợp. Chứ như những gì đang diễn ra thì quả thật quá kỳ khôi: Thần tượng lệch chuẩn như mới ra tù vì tội giết người cũng bán hàng trực tuyến rào rào; giang hồ nửa mùa gác kiếm cũng được tụng xưng là thầy (Huấn Hoa Hồng).
