Vì sao ngày "ngắn" lại quan trọng?
Một ngày thường dài 24 giờ – tương đương 86.400 giây. Tuy nhiên, tốc độ quay của Trái Đất không cố định mà dao động theo thời gian, do ảnh hưởng từ nhiều yếu tố như: lực hấp dẫn của Mặt Trăng, biến động khí quyển theo mùa, hay thậm chí sự dịch chuyển của lõi Trái Đất.
Sự chênh lệch mỗi ngày thường chỉ vài mili giây, khó cảm nhận trong cuộc sống thường nhật. Nhưng đối với hệ thống định vị vệ tinh, viễn thông, giao dịch tài chính, và đồng hồ máy tính – những thay đổi nhỏ này có thể gây ra hậu quả lớn.
Để theo dõi chính xác từng phần nghìn giây, các nhà khoa học sử dụng đồng hồ nguyên tử – thiết bị đo thời gian chính xác nhất hiện nay, hoạt động bằng cách đếm dao động của nguyên tử trong buồng chân không.
Hiện nay, khoảng 450 đồng hồ nguyên tử trên toàn thế giới đang đồng bộ để duy trì “Giờ Phối hợp Quốc tế (UTC)”, chuẩn thời gian toàn cầu mà tất cả điện thoại, máy tính đều dựa vào.
Kịch bản “giây nhuận âm” và nỗi lo sự cố như Y2K
Khi tốc độ quay của Trái Đất không khớp với thời gian đồng hồ nguyên tử, các nhà khoa học từng thêm "giây nhuận" để điều chỉnh UTC – với 27 giây được bổ sung kể từ năm 1972.
Tuy nhiên, nếu Trái Đất tiếp tục quay nhanh, một điều chưa từng xảy ra có thể thành hiện thực: loại bỏ một giây khỏi UTC – tức “giây nhuận âm”.
Nguy cơ này khiến giới công nghệ lo ngại vì chưa có hệ thống nào từng thử nghiệm hoặc xử lý loại sự kiện này. Các chuyên gia cảnh báo, điều đó có thể gây ra lỗi nghiêm trọng trên các hệ thống dựa vào đồng bộ thời gian – tương tự như sự cố Y2K từng khiến cả thế giới lo lắng đầu những năm 2000.
Băng tan và biến đổi khí hậu góp phần làm Trái Đất quay nhanh hơn?
Một số nghiên cứu cho thấy băng tan ở Greenland và Nam Cực đang tác động đến tốc độ quay của hành tinh. Khi khối lượng băng lớn di chuyển từ vùng cực xuống đường xích đạo, nó thay đổi phân bố khối lượng Trái Đất – từ đó làm hành tinh quay nhanh hơn, tương tự như một vận động viên trượt băng co tay lại để xoay nhanh hơn.
