TPO - Nếu như các dân tộc vùng núi phía Bắc có tục “bắt vợ” thì các dân tộc ở Tây Nguyên cũng có tục “bắt chồng”. Vui trong tiết xuân tràn trề nhựa sống, say trong ché rượu cần ấm nồng tình lứa đôi, các chàng trai, cô gái có tình ý với nhau sẽ ra dấu để nàng chuẩn bị “bắt chàng” về chung nhà.
Người dân tộc nào đón Tết bằng cách đánh thức gia súc đêm giao thừa?
Giải thích Câu trả lời đúng là đáp án A: Người Lô Lô có tục đón giao thừa bằng cách đánh thức tất cả gia súc nuôi trong nhà dậy. Tất cả đồ dùng trong gia đình và cây cối trong vườn đều được dán giấy màu vàng bạc để nghỉ ngơi trong ba ngày Tết. Theo phong tục, người Lô Lô đón giao thừa bắt đầu từ tiếng gà gáy đầu tiên trong bản. Bất kể là gà nhà ai, miễn là ở trong làng có một con gà cất tiếng gáy đầu tiên là chủ gia đình gọi mọi người đón mừng năm mới. Chủ nhà thắp hương lên bàn thờ, quỳ lạy cúng khấn tổ tiên, mời về ăn Tết với con cháu. Trong gia đình cử người đi gánh nước, người thì khua hết các con vật dậy, tiếng heo kêu, chó sủa, ngựa hí vang làm ầm ĩ, náo nhiệt cả làng.
Dân tộc này cũng có tục ăn trộm lấy may dịp Tết?
Giải thích Câu trả lời đúng là đáp án A: Đây là một phong tục lâu đời và khá kỳ lạ tồn tại trong cộng đồng người Lô Lô ở các tỉnh miền núi phía Bắc như Hà Giang, Cao Bằng, Lào Cai. Với người Lô Lô, đêm giao thừa là đêm nhộn nhịp nhất trong năm, cả làng đều thức. Các cụ bà, trẻ em bên bếp lửa hồng với nồi bánh chưng và kể chuyện cổ tích râm ran; các cụ ông nhâm nhi chén rượu; thanh niên, thiếu nữ thì đi qua các nhà để xin lộc bằng cách "lấy trộm" những vật nhỏ như vài thanh củi, mấy ngọn rau hay vài cành ngô khô đem về nhà. Việc này được thực hiện vào đêm giao thừa bởi người Lô Lô quan niệm vào thời khắc này, nếu đi ăn trộm và mang được một thứ gì mới về thì cả nhà sẽ gặp may và ăn nên làm ra trong năm mới. Dù chỉ là phong tục lấy may, nhưng khi đi "ăn trộm", người Lô Lô phải ra vẻ đúng nghĩa đi trộm. Họ lặng lẽ, không rủ nhau, gặp người quen cũng không chào, cứ coi như không quen biết và càng không muốn chủ nhà bắt được.
Người Lô Lô sống ở huyện Đồng Văn thường lấy trộm mỗi thứ bao nhiêu cái?
Giải thích Câu trả lời đúng là đáp án C: Người Lô Lô sống ở huyện Đồng Văn thường lấy trộm mỗi thứ 12 cái, tượng trưng cho 12 tháng trong năm. Nếu chưa lấy được đủ con số 12 mà đã bị phát hiện thì phải bỏ chạy, kiêng kỵ không được làm những công việc lớn vào tháng ứng với con số ăn trộm bị phát hiện. Người Lô Lô sống ở Mèo Vạc thì coi số 3 là số may mắn nên họ sẽ lấy trộm mỗi thứ 3 cái, như trộm 3 củ tỏi, 3 lá rau.
Gọi trâu về ăn Tết là phong tục của dân tộc nào?
Giải thích Câu trả lời đúng là đáp án D: Người Mường ở tỉnh Hòa Bình có tục gọi trâu về ăn Tết sau lễ đón Giao thừa. Họ tin rằng đó là cách trả ơn vật nuôi trung thành đã vất vả giúp gia chủ cấy cày. Sau giao thừa, những đứa trẻ người Mường cầm đuốc, mõ ra đường. Dạo quanh ngõ vài vòng, chúng sẽ dừng lại giả vờ đếm "1, 2, 3, 4…" rồi tự bảo "trâu nhà tôi đủ rồi".
Trong bàn thờ của người Pà Thẻn trong năm mới luôn xuất hiện?
Giải thích Câu trả lời đúng là đáp án C: Điểm độc đáo trong bàn thờ của người Pà Thẻn là luôn xuất hiện một bát nước lã luôn đầy được đậy kín để thờ cúng trong năm. Nếu nước vơi đi thì phải đợi đến tháng 6 chủ gia đình mới mở bát và chế thêm nước cho đong đầy. Đêm giao thừa tất cả các cửa trong nhà đều được đóng kín và bịt hết lỗ thoáng rồi chủ nhà sẽ dùng nước trong bát đó để lau chùi sạch sẽ và thay lượt nước khác để đón chào năm mới. Mọi hành động trên đều diễn ra bí mật nếu trót bị lọt ra ngoài thì cả nhà sẽ gặp xui xẻo, vận hạn trong năm tới.
Người Pà Thẻn còn có lễ hội nhảy lửa vô cùng độc đáo vào thời điểm nào?
Giải thích Câu trả lời đúng là đáp án C: Ngoài phong tục thờ bát nước lã, người Pà Thẻn còn có lễ hội nhảy lửa vô cùng độc đáo. Lễ nhảy lửa thường được tổ chức vào cuối năm, khi thời tiết đang bước vào thời kỳ khắc nghiệt nhất của mùa đông. Có một vòng người trên chiếc sân rộng. Ðống lửa đang cháy rừng rực ở giữa sân. Tiếng gõ của ông thầy mo vẫn vang lên mỗi lúc một gấp gáp hơn. Nhiều thanh niên Pà Thẻn bắt đầu tụ tập xung quanh thầy mo và lần lượt thay nhau ngồi lên chiếc ghế dài. Trong phút chốc, họ rung bần bật, người cúi xuống và bắt đầu nhảy lên từng lần một, cùng lúc bằng cả hai chân. Trong khi đó, một người khác thì chạy vòng xung quanh sân, thỉnh thoảng lại bốc lên tay một viên than hồng cho vào miệng nhai, người này luôn ăn than và khi đã đến một độ nào đó, mới nhảy vào luôn. Những người được chọn tham gia nhảy lửa phải là những người có đạo đức tốt. Một điều vô cùng bí ẩn là tất cả những người tham gia nhảy lửa đều không bị bỏng. Lễ hội nhảy lửa nhận được sự hưởng ứng nhiệt tình của dân làng.
Người dân tộc nào có tục bắt chồng trong năm mới?
Giải thích Câu trả lời đúng là đáp án C: Nếu như các dân tộc vùng núi phía Bắc có tục “bắt vợ” thì các dân tộc ở Tây Nguyên cũng có tục “bắt chồng”. Vui trong tiết xuân tràn trề nhựa sống, say trong ché rượu cần ấm nồng tình lứa đôi, các chàng trai cô gái có tình ý với nhau sẽ ra dấu để nàng chuẩn bị “bắt chàng” về chung nhà. Người dân tộc Churu theo chế độ một vợ một chồng, người đàn ông thường sống với gia đình nhà vợ, con cái đều theo họ mẹ. Bắt đầu từ mùng một Tết âm lịch cho đến hết tháng ba, mùa bắt chồng của các thiếu nữ dân tộc Chu Ru, Cil, Cơ Ho… ở Lâm Đồng nói riêng và Tây Nguyên nói chung diễn ra trong không khí vui tươi, nhộn nhịp.
