TPO - Tết Đoan Ngọ còn được gọi là gì? Tết Đoan Ngọ để tưởng nhớ ai? Cúng vào thời gian nào trong ngày?... là những câu hỏi không phải ai cũng biết về ngày 5/5 Âm lịch.
Tết Đoan Ngọ còn được gọi là gì?
Giải thích Tết Đoan ngọ còn được gọi là Tết Đoan dương. Theo triết lý y học Đông phương thì hỏa khí (thuộc dương) của trời đất và trong cơ thể của con người trong ngày Đoan ngọ đều lên đến tột bậc.
Tết Đoan Ngọ để tưởng nhớ ai?
Giải thích Ca dao của người Việt có câu: "Tháng Năm ngày tết Đoan Dương/ Là ngày giỗ Mẹ Việt Thường Văn Lang". Tháng 5 là tháng Ngọ (Đoan là bắt đầu nên có tên là Đoan Ngọ) và tiết khí là Hạ Chí, nhưng là ngày cực âm khi vạn vật quay về Thổ trung cung - đó chính là số 5. Vậy nên, đây chính là ngày mang tính biểu tượng của ngày giỗ Mẹ Việt Thường (tức Quốc Mẫu Âu Cơ).
Cúng Tết Đoan Ngọ vào thời gian nào trong ngày?
Giải thích Theo nhà nghiên cứu văn hóa Nguyễn Hùng Vĩ, từ tục lệ từ xưa, người dân thường cúng vào sáng sớm nhưng thực chất Tết Đoan Ngọ được tiến hành vào giờ chính Ngọ (12h trưa) ngày 5/5 Âm lịch. Bởi lẽ, Đoan nghĩa là mở đầu, Ngọ là khoảng thời gian từ 11h tới 13h.
Ăn cơm rượu vào Tết diệt sâu bọ là tục lệ của miền nào?
Giải thích Người Hà Nội và một số vùng của miền Bắc thường thêm bát cơm rượu nếp cẩm hoặc cơm rượu nếp cái hoa vàng trên mâm cúng Tết Đoan Ngọ. Theo quan niệm, ăn cơm rượu có thể loại bỏ được giun sán, ký sinh trùng gây hại trong bụng.
Các loại trái cây nào được chọn trong Tết Đoan Ngọ?
Giải thích Quan niệm dân gian cho rằng bộ phận tiêu hóa của con người thường có các loại ký sinh gây hại và chúng nằm sâu trong bụng nên không phải lúc nào cũng diệt được. Duy có ngày mồng 5/5 (âm lịch), các loại ký sinh này thường ngoi lên, con người có thể ăn thức ăn, hoa quả vị chua, chát như mận, vải, xoài, chôm chôm, dưa hấu… có thể loại bỏ chúng.
Món gì được người tỉnh Thừa Thiên – Huế ăn vào Tết diệt sâu bọ?
Giải thích Tại Thừa Thiên Huế chè kê là món ăn phổ biến của người dân trong Tết Đoan Ngọ. Bánh trôi, bánh chay thường có trong mâm cúng của người Hà Nội xưa. Còn xôi chè phổ biến trong các gia đình ở Đà Nẵng vào đến Quảng Ngãi.
Thịt vịt không thể thiếu trong mâm cúng Tết Đoan Ngọ của miền nào?
Giải thích Trên mâm cúng của người miền Trung từ Thanh Hóa vào đến Thừa Thiên Huế, không thể thiếu thịt vịt. Theo quan niệm của người Việt xưa, thịt vịt có tính mát, ăn vào sẽ giải nhiệt làm cơ thể mát cả năm.
Theo quan niệm dân gian truyền miệng, không nên làm gì vào ngày 5/5 (Âm lịch)?
Giải thích Theo truyền miệng trong dân gian, vào Tết Đoan Ngọ, không nên chọn phòng đầu tiên hoặc cuối cùng ở hành lang khi ở khách sạn, nhà nghỉ. Vì theo phong thủy, hai vị trí này dễ hút nguồn năng lượng tiêu cực, không tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên, nhà nghiên cứu văn hóa Nguyễn Hùng Vĩ cho rằng, quan niệm này là vô căn cứ, mê tín, thực tế không ảnh hưởng gì đến cuộc sống đời thường.
Tục lệ nào được làm trong ngày Tết Đoan Ngọ?
Giải thích Trong dịp Tết Đoan ngọ, người dân một số vùng ở miền Bắc có tục khảo cây lấy quả. Theo đó, một người trèo lên cây, một người ở dưới dùng sống dao gõ vào thân cây hỏi lý do ít quả và đe dọa chặt cây nếu cây không sai quả, người trên cây sẽ hứa cho quả sai. Tuy nhiên, tục lệ này hiện đã bị bãi bỏ.
Tục lệ nào dành cho trẻ em vào ngày Tết Đoan Ngọ?
Giải thích Vào sáng sớm ngủ dậy còn ở trên giường, trẻ em được cho ăn hoa quả, ít rượu nếp, trứng luộc, quệt ít vôi vào thóp, vào ngực và rốn để không bị đau bụng, nhức đầu. Tục lệ này dần mai một theo thời gian.