Sự biến mất của bộ tộc Sparta luôn mà một ẩn số khiến các nhà khoa học đau đầu. Thế nhưng giờ đây, ẩn số này có thể đã được giải đáp.
Một cung điện cổ xưa với khoảng 10 căn phòng đã được phát hiện gần ngôi làng Xirokambi Lakonia, miền nam Hy Lạp. Trên tường cung điện có rất nhiều chữ viết cổ xưa từ giữa thế kỷ 17 và 16 trước Công nguyên.
Bộ Văn hóa Hy Lạp cho biết các nhà khảo cổ đã tìm thấy rất nhiều cổ vật ở cung điện này như các đồ thờ cúng, các biểu tượng tôn giáo, kiếm đồng…
Các văn bản được ghi trên những tấm đất nung (mũi tên) là phát hiện quan trọng nhất trong lần khai quật này. Các tấm đất sét này đã vô tình được nung chín trong cơn hỏa hoạn khiến cung điện cháy rụi và may mắn tồn tại nguyên vẹn đến nay.
Mặc dù nổi danh hùng mạnh về quân sự nhưng đế chế Sparta lại bất ngờ biến mất sau 500 năm tồn tại và khiến Hy Lạp rơi vào thời kì đen tối. Nhiều nhà khoa học đã phán đoán rằng nguyên nhân cho sự sụp đổ này là hạn hán hoặc động đất.
Trước đây, chưa từng có bất kì manh mối nào về sự tồn tại và biến mất đột ngột của bộ tộc này được tìm thấy. Điều khiến giới khoa học tin rằng đây có thể chính là cung điện của bộ tộc Sparta là bởi tàn tích của một cung điện nằm ở nơi bộ tộc Sparta từng đóng dô, lại có niên đại trùng khớp với lịch sử tồn tại của bộ tộc này.