Vắc xin MenACWY-TT do Pfizer (Mỹ), tập đoàn dược phẩm hàng đầu thế giới với hơn 130 năm kinh nghiệm sản xuất tại nhà máy hiện đại ở Bỉ. Đây là loại vắc xin tứ giá đầu tiên trên thế giới được chỉ định tiêm cho trẻ em từ 6 tuần tuổi, sử dụng an toàn tại hơn 80 quốc gia với trên 32 triệu liều.
Việt Nam là một trong số ít quốc gia ở Đông Nam Á được ưu tiên nguồn cung vắc xin quan trọng này. Việc Hệ thống Tiêm chủng VNVC tiên phong đưa vắc xin MenACWY-TT vào sử dụng không chỉ mở ra cơ hội để trẻ em Việt Nam được bảo vệ sớm ngay từ những tuần đầu đời như các quốc gia phát triển khác, mà còn khẳng định quyết tâm hội nhập, tiếp cận nhanh các thành tựu y học tiên tiến và bắt kịp xu hướng phòng bệnh truyền nhiễm toàn cầu.
Bác sĩ Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa, Hệ thống Tiêm chủng VNVC cho biết trẻ em dưới 12 tháng tuổi thuộc nhóm có nguy cơ mắc bệnh do não mô cầu cao nhất. Đây là căn bệnh diễn tiến rất nhanh, có thể gây tử vong chỉ sau vài giờ đồng hồ kể từ khi xuất hiện triệu chứng đầu tiên. Ngay cả khi điều trị kịp thời, trẻ vẫn có thể đối mặt với di chứng suốt đời.
“Việc có thêm một loại vắc xin não mô cầu bảo vệ sớm cho trẻ ngay từ 6 tuần tuổi, giúp lấp đầy khoảng trống miễn dịch khi kháng thể từ mẹ giảm dần, đồng thời bảo vệ trẻ đúng thời điểm bắt đầu tiếp xúc cộng đồng, giảm nguy cơ lây lan và tăng cường miễn dịch cho cộng đồng”, bác sĩ Chính chia sẻ.
Đưa con trai 4 tuổi tiêm vắc xin não mô cầu mới tại VNVC, chị Vũ Thị Thanh, 40 tuổi (xã Vĩnh Lộc, TP.HCM) chia sẻ: “Tôi tìm hiểu não mô cầu gây viêm màng não rất nguy hiểm, mùa nắng nóng dễ khiến sức khỏe con suy giảm. Bé lại đang học mầm non, môi trường đông đúc nên dễ bị lây bệnh. Nghe tin VNVC có vắc xin mới tôi đưa con tiêm để kịp phòng bệnh trước khi vào năm học mới”, chị Thanh chia sẻ.
Tại Việt Nam, bệnh do não mô cầu được xếp vào nhóm 6 bệnh truyền nhiễm nguy hiểm hàng đầu, có tỷ lệ tử vong cao nhất. Hai thể bệnh do não mô cầu thường gặp là viêm màng não và nhiễm trùng huyết, hoặc kết hợp cả hai. Bệnh do não mô cầu còn được gọi là “bệnh tử 24 giờ” có thể khiến người khỏe mạnh tử vong trong chưa đầy 24 giờ, trong đó thể nhiễm trùng huyết tối cấp có thể cướp đi sinh mạng trong vòng 6-8 giờ. Nếu không được điều trị kịp thời, có tới 50% bệnh nhân tử vong. Trong số những người sống sót, 10-20% chịu di chứng nặng nề như đoạn chi, sẹo da, mất thính lực, mù lòa, suy thận, suy tim, co giật, động kinh, rối loạn hành vi. Tỷ lệ gặp di chứng có thể lên đến 50% ở trẻ dưới 12 tháng tuổi.
Chi phí chăm sóc bệnh nhân viêm màng não chiếm 83% tổng chi tiêu hàng tháng của hộ gia đình tại Việt Nam. Chỉ trong 6 tháng đầu năm 2025, nước ta đã ghi nhận hàng chục ca mắc, 2 ca tử vong, cảnh báo nguy cơ bùng phát dịch ở khu vực phía Nam.
“Dịch tễ bệnh não mô cầu khó dự đoán, các nhóm huyết thanh gây bệnh thường thay đổi theo thời gian, khu vực và độ tuổi. Vi khuẩn có thể cư trú âm thầm ở mũi họng từ vài ngày đến vài tháng mà không gây triệu chứng, và trong đợt dịch, tỷ lệ người mang mầm bệnh có thể tăng từ 10-20% lên tới 50%, trở thành nguồn lây lan khó kiểm soát”, bác sĩ Chính chia sẻ.
Bác sĩ Chính lưu ý các vắc xin não mô cầu không có miễn dịch chéo, do đó trẻ em và người lớn nên tiêm phối hợp các loại vắc xin nhóm B và nhóm A, C, Y, W để phòng đầy đủ cả 5 nhóm huyết thanh gây bệnh. Tùy theo lịch sử tiêm chủng, tình hình dịch tễ, độ tuổi và nhu cầu…, bác sĩ sẽ chỉ định loại vắc xin và lịch tiêm phù hợp để đạt hiệu quả bảo vệ tối ưu nhất.
Với việc đưa vắc xin MenACWY-TT vào sử dụng,VNVC trở thành hệ thống tiêm chủng vắc xin đầu tiên tại Việt Nam cung cấp trọn bộ 5 vắc xin phòng não mô cầu, bảo vệ toàn diện trước 5 nhóm huyết thanh A, B, C, Y, W-135 cho mọi lứa tuổi, từ trẻ nhỏ, thanh thiếu niên đến người trưởng thành và người cao tuổi.
Từ năm 2025 đến nay, VNVC cũng đã liên tiếp đưa về Việt Nam nhiều vắc xin thế hệ mới, như vắc xin não mô cầu ACYW cho trẻ từ 12 tháng tuổi, vắc xin phế cầu 15 và vắc xin phế cầu 20, khẳng định vai trò tiên phong trong việc nhanh chóng đưa các thành tựu y học tiên tiến đến với người dân, góp phần hiện thực hóa mục tiêu Chiến lược quốc gia về phòng, chống dịch bệnh và chăm sóc sức khỏe nhân dân.
