Tiểu dự án hỗ trợ phát triển sản xuất trong lĩnh vực nông nghiệp thuộc Chương trình mục tiêu Quốc gia giảm nghèo bền vững năm 2025 đang được xã Phúc Hòa (tỉnh Bắc Ninh) triển khai với trọng tâm là hỗ trợ phân bón chăm sóc cây vải sớm và cây ổi lê Đài Loan (Trung Quốc). Dự án không chỉ giúp người dân nâng cao chất lượng sản phẩm, tăng thu nhập tối thiểu 30%, mà còn tạo việc làm, từng bước nhân rộng mô hình giảm nghèo bền vững từ nông nghiệp.
Từ thực tiễn sản xuất đến xây dựng tiểu dự án giảm nghèo
Thưa ông, vì sao xã Phúc Hòa lựa chọn hỗ trợ cây vải sớm và cây ổi lê trong tiểu dự án giảm nghèo năm 2025?
Ông Nguyễn Biên Thùy: Phúc Hòa là địa phương có thế mạnh rõ rệt về sản xuất cây ăn quả, đặc biệt là vải sớm và ổi lê Đài Loan. Đây là những cây trồng đã được người dân canh tác nhiều năm, phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu, cho hiệu quả kinh tế cao và thị trường tiêu thụ tương đối ổn định.
Tuy nhiên, trên thực tế, nhiều hộ nghèo, hộ cận nghèo và hộ mới thoát nghèo vẫn gặp khó khăn về vốn đầu tư, nhất là chi phí phân bón, vật tư đầu vào. Vì vậy, tiểu dự án hỗ trợ phát triển sản xuất trong lĩnh vực nông nghiệp năm 2025 được xây dựng nhằm tác động trực tiếp vào khâu chăm sóc, giúp nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, qua đó tăng thu nhập và tạo sinh kế bền vững cho người dân.
Dự án hướng đến những nhóm đối tượng nào, thưa ông?
Ông Nguyễn Biên Thùy: Dự án tập trung vào 49 hộ dân trên địa bàn xã Phúc Hòa, trong đó có 17 hộ nghèo, 19 hộ cận nghèo và 13 hộ mới thoát nghèo. Đây là những hộ có sẵn diện tích trồng vải sớm hoặc ổi lê, có nhu cầu và quyết tâm tham gia sản xuất.
Điểm quan trọng là dự án không chỉ hỗ trợ vật tư mà còn tạo việc làm tại chỗ cho các hộ tham gia và lao động thời vụ trong các khâu chăm sóc, thu hoạch, vận chuyển, mua bán nông sản. Qua đó, người dân vừa có thu nhập trực tiếp từ sản xuất, vừa từng bước tích lũy kinh nghiệm, nâng cao tay nghề.
Mục tiêu tăng thu nhập tối thiểu 30%
Mục tiêu cụ thể mà dự án đặt ra là gì, thưa ông?
Ông Nguyễn Biên Thùy: Mục tiêu xuyên suốt của dự án là giảm nghèo bền vững, chứ không phải hỗ trợ mang tính ngắn hạn. Theo đó, dự án phấn đấu giúp các hộ tham gia tăng thu nhập tối thiểu 30% trở lên từ việc chăm sóc cây vải sớm và cây ổi lê Đài Loan.
Bên cạnh hiệu quả kinh tế, dự án còn hướng tới phát triển sản xuất theo hướng hữu cơ, nông nghiệp sạch, thân thiện với môi trường, phù hợp với xu thế tiêu dùng hiện nay. Người dân được tập huấn, chuyển giao tiến bộ kỹ thuật, từ đó thay đổi tư duy sản xuất, nâng cao giá trị sản phẩm.
Các hoạt động chính của dự án được triển khai như thế nào?
Ông Nguyễn Biên Thùy: Dự án được triển khai thông qua mô hình nhóm hộ gia đình, với tổng số 49 hộ tham gia, trong đó 42 hộ trồng vải sớm, 7 hộ trồng ổi lê. Các hộ được hỗ trợ phân bón từ nguồn ngân sách nhà nước để chăm sóc cây trồng hiện có.
Song song với đó, xã Phúc Hòa tổ chức các lớp tập huấn, chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật, phổ biến chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về giảm nghèo bền vững, phát triển nông nghiệp, nông thôn. Cán bộ kỹ thuật được phân công hướng dẫn trực tiếp tại vườn, theo sát quá trình chăm sóc cho đến khi có kết quả.
Việc bố trí kinh phí cho dự án được thực hiện ra sao, thưa ông?
Ông Nguyễn Biên Thùy: Tổng kinh phí hỗ trợ từ Chương trình mục tiêu Quốc gia giảm nghèo bền vững năm 2025 là 200 triệu đồng, hoàn toàn từ nguồn ngân sách Trung ương. Ngoài ra, các hộ tham gia dự án còn đối ứng tổng cộng 172,7 triệu đồng, chiếm 46,3% tổng kinh phí, bình quân 3,52 triệu đồng/hộ để chi cho thuốc bảo vệ thực vật, nhân công lao động…
Cách làm này thể hiện rõ tinh thần Nhà nước và Nhân dân cùng làm, giúp người dân có trách nhiệm hơn với dự án, tránh tâm lý trông chờ, ỷ lại vào hỗ trợ.
Dự án được kỳ vọng mang lại hiệu quả cụ thể như thế nào, thưa ông?
Ông Nguyễn Biên Thùy: Sau khi kết thúc dự án, dự kiến sản lượng quả vải tiêu thụ đạt 95.760 kg, sản lượng quả ổi đạt 55.800 kg, cung cấp cho doanh nghiệp và thương lái trong và ngoài tỉnh.
Về hiệu quả kinh tế, sau 1 năm tham gia dự án, với 1.596 cây vải sớm và 1.116 cây ổi lê, các hộ dân dự kiến thu về khoảng 2,75 tỷ đồng. Đây là nguồn lực quan trọng để bà con tiếp tục tái đầu tư, chăm sóc cây trồng trong những năm tiếp theo.
Đáng chú ý, dự án thực hiện cơ chế vốn quay vòng 5%, tiếp tục hỗ trợ cho các hộ dân khác trên địa bàn xã, qua đó nhân rộng mô hình giảm nghèo một cách bền vững.
Để dự án phát huy hiệu quả, công tác quản lý, giám sát được thực hiện ra sao?
Ông Nguyễn Biên Thùy: Chúng tôi xác định phải quy định rõ trách nhiệm của từng chủ thể. Các hộ tham gia dự án phải thực hiện nghiêm túc quy trình chăm sóc cây trồng, nghiêm cấm việc mua bán vật tư được hỗ trợ. Nếu vi phạm sẽ bị thu hồi theo quy định.
Đội ngũ cán bộ xã Phúc Hòa, cán bộ thôn được phân công thường xuyên kiểm tra, giám sát, kịp thời hỗ trợ các hộ dân trong quá trình triển khai. Trưởng thôn chịu trách nhiệm theo dõi sát các hộ trên địa bàn, báo cáo kịp thời những vấn đề phát sinh để xử lý.
Hiện toàn xã Phúc Hòa có 178 ha ổi lê, tập trung chủ yếu tại các thôn Trung và Hòa Minh, năng suất bình quân khoảng 50 tấn/ha, giá bán phổ biến từ 15.000 – 18.000 đồng/kg, có thời điểm lên tới 35.000 đồng/kg. Đây là loại cây cho thu hoạch quanh năm, thị trường tiêu thụ tốt, rất phù hợp để các hộ nghèo, cận nghèo phát triển kinh tế hộ gia đình.
Từ tiểu dự án hỗ trợ phát triển sản xuất năm 2025, xã Phúc Hòa kỳ vọng sẽ hình thành mô hình giảm nghèo bền vững dựa vào cây ăn quả, từng bước nâng cao năng lực sản xuất của người dân, tạo việc làm ổn định, góp phần giữ vững an ninh trật tự, thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội tại địa phương. Nếu làm đúng hướng, nông nghiệp không chỉ giúp người dân thoát nghèo mà còn vươn lên làm giàu ngay trên mảnh đất quê hương.
Ông có thể cho biết các giải pháp của xã Phúc Hòa giúp phát triển cây ăn quả để người dân thoát nghèo bền vững trong thời gian tới?
Ông Nguyễn Biên Thùy: Chúng tôi thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp. Đối với giải pháp kỹ thuật tổ chức các lớp tập huấn, hội thảo chuyển giao khoa học kỹ thuật; xây dựng các mô hình thử nghiệm, mô hình trình diễn phát triển sản phẩm an toàn và hướng dẫn quy trình trồng, chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh, thu hoạch và bảo quản cho nông dân
Giải pháp về thị trường và liên kết, chúng tôi xây dựng vùng chuyên canh gắn với mã vùng trồng, liên kết nông dân - HTX - doanh nghiệp - thị trường, tạo điều kiện tham gia các đợt hội chợ, quảng bá sản phẩm trong ngoài nước, tăng cường các hình thức bán hàng đa phương tiện, trên các nền tảng số.
Giải pháp về tổ chức sản xuất, xã Phúc Hòa hỗ trợ thành lập hợp tác xã, tổ hợp tác sản xuất cây ăn quả đối với các chủ thể có nhu cầu và có điều kiện phát triển và duy trì, khuyến khích tích tụ ruộng đất, sản xuất quy mô lớn.
Giải pháp về vốn và chính sách, chúng tôi huy động nguồn vốn hỗ trợ từ các chương trình: nông thôn mới, OCOP, phát triển HTX. Các nghị quyết, chính sách đối với phát triển nông nghiệp trên địa bàn, tạo điều kiện để nông dân tiếp cận vốn vay ưu đãi
Giải pháp về quản lý nhà nước, xã Phúc Hòa tăng cường vai trò của chính quyền xã, ban lãnh đạo thôn trong việc quản lý, hỗ trợ, kiểm tra giám sát hoạt động sản xuất, tiêu thụ sản phẩm, phối hợp với các cơ quan chuyên môn cấp tỉnh trong việc triển khai các chính sách hỗ trợ.
Xin cảm ơn ông!