Liên tiếp 'những quả cầu lửa lướt qua bầu trời' trong tuần này

Những người yêu thích thiên văn học có cơ hội chiêm ngưỡng những quả cầu lửa lướt qua bầu trời đêm trong tuần này. Hai trận mưa sao băng: Alpha Capricornids và Southern Delta Aquariids sẽ đạt cực đại và một trận mưa sao băng khác đang diễn ra.

Có thể thấy 20-25 sao băng mỗi giờ

Trận mưa sao băng Alpha Capricornids, nổi tiếng với những thiên thạch cực sáng gọi là cầu lửa trông giống như sao băng, sẽ xuất hiện rõ nhất vào lúc 1 giờ sáng ngày 30/7 giờ miền Đông nước Mỹ (tức chiều 30/7 giờ Việt Nam), theo Robert Lunsford, điều phối viên báo cáo cầu lửa của Hiệp hội Thiên thạch Hoa Kỳ. Tâm điểm của nó nằm trong chòm sao Ma Kết.

Các trận mưa sao băng Southern Delta Aquariids và Alpha Capricornids sẽ đạt đỉnh điểm vào tuần này. (Ảnh: Thilina Kaluthotage/NurPhoto)

Theo Bill Cooke, người đứng đầu Văn phòng Môi trường Thiên thạch của NASA, mưa sao băng Alpha Capricornid có thể được nhìn thấy trên khắp thế giới, nhưng thường được quan sát rõ nhất ở Nam Bán cầu, đặc biệt là ở những nơi như Úc và châu Phi. Mưa sao băng này dự kiến sẽ xuất hiện với tần suất từ ba đến năm sao băng mỗi giờ . Nếu bạn quan sát từ Bắc Bán cầu, hãy hướng mắt xuống bầu trời phía Nam để quan sát.

Bạn có thể thấy mưa sao băng Southern Delta Aquariids đạt đỉnh điểm vào lúc 3 giờ sáng 30/7 giờ miền Đông nước Mỹ (tức chiều 30/7 giờ Việt Nam), Lunsford cho biết. Mưa sao băng Southern Delta Aquariids, cũng dễ thấy nhất ở Nam bán cầu, tạo ra một trận mưa sao băng mạnh hơn mưa sao băng Capricornids; người dân ở một số khu vực thuộc Bắc bán cầu như Mỹ có thể thấy tới 10 đến 15 sao băng mỗi giờ, trong khi ở Nam bán cầu có thể thấy 20 đến 25 sao băng mỗi giờ.

Theo Lunsford, mưa sao băng Aquariids dường như xuất phát từ phía nam của chòm sao Bảo Bình, cách chòm sao Ma Kết khoảng 40 độ về phía đông. Cả hai trận mưa sao băng này sẽ xuất hiện cho đến hết ngày 13/ 8, mặc dù vẫn còn một số bất đồng về thời điểm đạt cực đại. Trong khi các chuyên gia tại Hiệp hội Khí tượng Mỹ cho rằng hoạt động cực đại sẽ diễn ra từ đêm 29/7 đến sáng sớm 30/7, thì các chuyên gia tại NASA lại cho rằng nó sẽ diễn ra từ đêm 30/7 đến hết 31/7.

Bill Cooke cho biết: "Thời gian đạt cực đại của mưa sao băng không cố định hàng năm. Nó có thể dao động cộng trừ một hoặc hai ngày".

Để quan sát tốt nhất, hãy tránh những khu vực có ánh sáng mạnh và các vật thể có thể che khuất tầm nhìn bầu trời, chẳng hạn như cây cao hoặc tòa nhà. Chọn một vị trí cao hơn, chẳng hạn như núi hoặc đồi, có thể giúp bạn dễ dàng phát hiện mưa sao băng hơn.

Sao băng Perseids chưa đạt đỉnh

Theo Cook, việc nhiều trận mưa sao băng xảy ra cùng lúc là một hiện tượng phổ biến. "Ví dụ, trong trận mưa sao băng Perseids, chúng ta sẽ thấy tàn dư của trận mưa sao băng Southern Delta Aquariids", ông nói.

Hiện tại, Alpha Capricornids, Southern Delta Aquariids và Perseids đều đang hoạt động, và mặc dù Perseids chưa đạt đỉnh, bạn vẫn có thể thấy một số sao băng của nó trong tuần này. Theo Lunsford, cũng có khả năng nhìn thấy 10 đến 12 sao băng không liên quan đến bất kỳ trận mưa sao băng nào trong số này.

Cả Alpha Capricornids và Southern Delta Aquariids đều có thể được nhìn thấy hàng năm khi Trái Đất đi qua các vùng mảnh vụn do hai sao chổi thuộc họ Sao Mộc để lại. Cook cũng lưu ý rằng, mỗi năm, "chúng ta lại tiến gần hơn đến lõi của vật chất tạo ra mưa sao băng (Alpha Capricornids) và trong 200 năm nữa, đây sẽ là trận mưa sao băng mạnh nhất có thể nhìn thấy từ Trái Đất. Trên thực tế, nó sẽ tạo ra hơn 1.000 vệt sao băng mỗi giờ, mạnh hơn rất nhiều so với hiện tại."

Đối với những ai quan tâm đến thiên văn học và sao băng, tuần này là cơ hội hoàn hảo để đếm số lượng sao băng bạn nhìn thấy trên bầu trời đêm.

Các trận mưa sao băng sắp tới

Những trận mưa sao băng khác dự kiến diễn ra vào năm 2025 và ngày đạt đỉnh điểm của chúng, theo Hiệp hội thiên thạch Hoa Kỳ và EarthSky .

• Perseids: 12-13/8

• Draconids: 8-9/10

• Mưa sao băng Orionids: 22-23/10

• Sao băng Taurid phía Nam: 3-4/11

• Sao băng Taurid phương Bắc: 8-9/11

• Mưa sao băng Leonid: 16-17/11

• Mưa sao băng Geminids: 12-13/12

• Ursids: 21-22/12