Tạo việc làm cho người dân địa phương
Tại xã Hòa Bắc cũ (nay thuộc phường Hải Vân, TP Đà Nẵng), các khu tái định cư Tà Lang - Giàn Bí, Phò Nam và thôn Nam Yên đã trở thành điểm đến quen thuộc của du khách. Nơi đây, khách có thể hòa mình vào không gian núi rừng, trải nghiệm dệt thổ cẩm, tham gia lễ hội, thưởng thức ẩm thực truyền thống và khám phá phong tục, tập quán đặc sắc của người Cơ Tu.
Những nét văn hóa ấy không chỉ làm nên bản sắc riêng của người Cơ Tu mà còn trở thành tiềm năng để phát triển các sản phẩm du lịch đặc trưng, giàu trải nghiệm, gắn liền với thiên nhiên và con người vùng cao.
Tại thôn Tà Lang - Giàn Bí, nhiều homestay và mô hình du lịch cộng đồng được triển khai, không chỉ thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước mà còn tạo việc làm, giúp người dân thoát nghèo, nâng cao đời sống.
Chị Hồ Thị Toàn trú thôn Giàn Bí, chia sẻ: Trước đây chị làm việc dưới phố, nhưng chi phí ăn ở và tiền trọ quá cao khiến thu nhập chẳng đủ trang trải. Từ khi các mô hình du lịch sinh thái được mở ra tại địa phương, chị quyết định trở về quê làm việc. Hiện nay, chị có mức lương khoảng 7–8 triệu đồng mỗi tháng, chưa kể tăng ca, giúp cuộc sống ổn định hơn. “Làm việc gần nhà, mình không còn phải tốn tiền trọ hay chi phí sinh hoạt đắt đỏ như ở phố, lại được ở gần gia đình nên yên tâm hơn rất nhiều”, chị Toàn bày tỏ.
Chị Hồ Thị Thanh Tỏa, người đồng bào Cơ Tu, cho biết: Từ khi các mô hình du lịch phát triển tại địa phương, bà con đã có công việc ổn định, đời sống ấm no hơn. Nhiều sản phẩm nông nghiệp do chính tay mình trồng như rau rừng, trái cây, măng, gà, vịt… cũng được tiêu thụ nhiều hơn, góp phần cải thiện thu nhập.
Theo chị Tỏa, trước đây nông sản thường chỉ để dùng trong gia đình hoặc bán lẻ với giá thấp, nhưng từ khi khách du lịch đến đông, những sản phẩm này trở thành hàng hóa có giá trị. “Bây giờ khách tới tham quan, họ rất thích mua các sản phẩm sạch, do chính tay bà con trồng, nên đầu ra thuận lợi hơn. Nhờ vậy mà kinh tế của gia đình và cả thôn xóm đều khấm khá lên rõ rệt”, chị Tỏa chia sẻ.
Hướng đi phát triển bền vững
Anh Bùi Văn Xuân, chủ một khu du lịch cộng đồng cho biết, hiện nay hơn 90% lao động tại khu du lịch là người địa phương, trong đó khoảng 30% là đồng bào Cơ Tu. Khu farm của anh rộng hơn 10ha, ngày thường có thể đón từ 300-400 khách, dịp lễ hoặc cuối tuần lượng khách tăng lên đến cả nghìn người.
Theo anh Xuân, việc mở khu du lịch không chỉ tạo việc làm ổn định mà còn mở ra sinh kế mới cho bà con Cơ Tu. Ngoài công việc tại khu du lịch với mức thu nhập 7-10 triệu đồng/tháng, nhiều người dân còn có thêm nguồn thu từ việc bán đặc sản địa phương như măng, ổi, chuối… do chính tay họ trồng. “Trước đây, nhiều người Cơ Tu phải xuống Đà Nẵng làm thuê, nhưng chi phí ăn ở cao khiến thu nhập không đủ trang trải. Giờ đây, làm việc ngay trên quê hương, họ vừa có công ăn việc làm ổn định, vừa gắn bó với bản làng”, anh Xuân chia sẻ.
Ông Nguyễn Thúc Dũng, Chủ tịch UBND phường Hải Vân cho biết, thời gian qua chính quyền địa phương đã có nhiều nỗ lực trong việc hỗ trợ người dân, đặc biệt là các chính sách về pháp lý liên quan đến phát triển kinh tế gắn với rừng và đất nông nghiệp. Song song với đó, chính quyền định hướng khuyến khích phát triển các khu du lịch sinh thái, khai thác lợi thế về thiên nhiên, đất đai và văn hóa bản địa.
Theo ông Dũng, muốn phát triển bền vững thì du lịch và văn hóa phải song hành, bổ trợ cho nhau. Du lịch chính là cầu nối để văn hóa được lan tỏa, được “đánh thức” và làm mới, từ đó các sản phẩm văn hóa truyền thống cũng được trau chuốt, phục dựng. Trong thời gian tới, phường sẽ định hướng xây dựng “Ký ức Cơ Tu” như một sản phẩm du lịch đặc trưng. Đây sẽ là nơi hội tụ, kết nối và tái hiện những giá trị truyền thống đặc sắc của đồng bào Cơ Tu. Thông qua đó, du khách không chỉ đến để tham quan mà còn được trải nghiệm, tìm hiểu đời sống văn hóa của người bản địa.
Ông Dũng kỳ vọng, khi các sản phẩm du lịch gắn với văn hóa được hình thành, người dân địa phương sẽ có thêm sinh kế, ổn định cuộc sống. Đồng thời, đây cũng là hướng đi để vừa phát triển kinh tế, vừa bảo tồn được những giá trị truyền thống quý báu, góp phần làm phong phú thêm bức tranh du lịch sinh thái, văn hóa ở vùng đất phía Tây Bắc Đà Nẵng.