Ngân hàng Thế giới (WB) ước tính, ô nhiễm không khí gây ra thiệt hại về kinh tế và xã hội cho Việt Nam hơn 13 tỷ USD mỗi năm, chưa kể chi phí xử lý ô nhiễm trong tương lai, con số này tương đương với 4% tổng GDP của cả nước.
"Trong các nguồn phát thải gây ô nhiễm môi trường, khí thải từ phương tiện giao thông là một trong những tác nhân lớn nhất. Mặc dù đã có các quy định về chất lượng nhiên liệu, tuy nhiên một số phương tiện vẫn sử dụng nhiên liệu kém chất lượng, gây ra lượng khí thải không mong muốn và góp phần vào vấn nạn phương tiện giao thông gây ô nhiễm không khí", WB nêu rõ.
Liên quan đến vấn nạn ô tô và xe máy gây ô nhiễm môi trường, Thủ tướng Phạm Minh Chính vừa ký ban hành Chỉ thị số 20 về một số nhiệm vụ cấp bách, quyết liệt ngăn chặn, giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường.
Thủ tướng yêu cầu Bộ Xây dựng tập trung thực hiện có lộ trình cụ thể trong năm nay và các năm tiếp theo những giải pháp đẩy nhanh xây dựng hệ thống giao thông công cộng; hạn chế sự gia tăng phương tiện giao thông cá nhân ở các đô thị lớn, thúc đẩy sử dụng các phương tiện giao thông thân thiện với môi trường. "Tăng cường kiểm soát khí thải đối với xe cơ giới, khẩn trương hoàn thiện, áp dụng các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải của phương tiện giao thông cơ giới đường bộ (thực hiện từ quý III/2025)", Chỉ thị của Thủ tướng nêu rõ.
Bộ Tài chính được giao chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan nghiên cứu, bổ sung các quy định để thực hiện thu phí bảo vệ môi trường đối với khí thải của phương tiện giao thông (hoàn thành trong quý III/2025); rà soát tổng thể và bảo đảm có các chính sách hỗ trợ, ưu đãi đối với các doanh nghiệp, cá nhân hoạt động liên quan đến phát triển giao thông xanh (hoàn thành trong quý IV/2025).
Trước đó, Cục Môi trường, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã làm việc rất kỹ với Cục Đăng kiểm Việt Nam về vấn đề kiểm định khí thải xe máy. Cục Môi trường đã đưa ra một số giải pháp, lộ trình thực hiện cụ thể: Hà Nội và TPHCM sẽ kiểm định khí thải xe máy từ ngày 1/7/2027; các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương áp dụng từ 1/7/2028; cả nước thực hiện từ năm 2030.
Cục Môi trường chỉ ra, hiện nay trên cả nước mới có 282 trung tâm kiểm định, trong đó Hà Nội có 31 trung tâm kiểm định, còn TPHCM 39 có trung tâm. Vì vậy, thời gian tới chúng ta cần nâng cấp và bổ sung thêm các trung tâm kiểm định để đáp ứng được lượng lớn phương tiện đến kiểm định.
Theo diễn biến có liên quan, hiện nay quy chuẩn khí thải đối với ô tô đã được ban hành và có hiệu lực từ ngày 16/12/2025, xe máydự kiến ban hành quy chuẩn khí thải trong tháng 7 này. Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang tổng hợp, hoàn thiện các góp ý để trình Thủ tướng Chính phủ trong thời gian sớm nhất, dự kiến trong tháng 7 này.
